หากพูดถึงวงการแพทย์แผนจีนหนึ่งในสมุนไพรยอดฮิตที่ไม่มีใครไม่รู้จักนั่นก็คือ “แปะก๊วย” ซึ่งมีต้นกำเนิดมาจากแถบภูเขาด้านตะวันตกของนครเซี่ยงไฮที่มีส่วนช่วยป้องกันความแก่ชรา ทำให้ยังดูหนุ่มสาวอ่อนกว่าวัย โดยสามารถรับประทานได้หลากหลายรูปแบบไม่ว่าจะเป็นการสกัดออกมาในรูปผงชา เม็ดอาหารเสริม หรือแคปซูลโดยสามารถหาซื้อได้ตามร้านค้าทั่วไป แต่ก่อนตัดสินใจควรศึกษารับประทาน และพิจารณาข้อมูลของต้นแปะก๊วย ดังต่อไปนี้
หัวข้อต่างๆ ของบทความนี้
ต้นแปะก๊วย
ต้นแปะก๊วย (Ginkgo) เป็นพืชสมุนไพรจากธรรมชาติที่มีต้นกำเนิดจากประเทศจีน ซึ่งเป็นที่รู้จักกันทั่วโลกโดยมีชื่อทางวิทยาศาสตร์คือ Ginkgo biloba. ซึ่งลักษณะลำต้นเป็นไม้ผลัดใบยืนต้นค่อนข้างโตช้า สูงประมาณ 10 – 25 เมตร เปลือกสีเทา แตกกิ่งก้านค่อนข้างห่างกัน เมื่อลำต้นแก่จะมีสีน้ำตาลอมเหลือง ใบจะมีลักษณะคล้ายพัดจีนเรียงตัวสลับ โดยปกติจะมีสีเขียว และจะเปลี่ยนเป็นใบสีเหลืองอร่ามดูสวยงามในช่วงฤดูหนาว
เม็ดแปะก๊วย ภาษาอังกฤษ
เม็ดแปะก๊วย หรือกิงโกะ (ginkgo) คือส่วนที่สำคัญที่เรามักพบเห็นได้ตามท้องตลาดทั่วไป โดยภายในประกอบด้วยแป้ง ไขมัน น้ำตาล และโปรตีน ซึ่งมีรสฝาด มักถูกนำไปบำรุงสมอง แก้อาการหอบหืด หรือแก้อาการไอแบบมีเสมหะ รวมไปถึงยังช่วยในการไหลเวียนโลหิตทำให้เลือดลมดีไม่วิงเวียนศีรษะ หน้ามืด ตาลาย หรือเสียการทรงตัว นอกจากนี้ยังช่วยในการแก้พิษ และฆ่าเชื้อ โดยมักนิยมนำเม็ดแปะก๊วยมารับประทานเป็นขนมหวาน เช่น แปะก๊วยนมสด แปะก๊วยน้ำขิง แปะก๊วยมะพร้าวอ่อน หรือนำไปประกอบอาหารต่าง ๆ เช่น กุ้งเจี๋ยนแปะก๋วย ผัดโหงวก๊วย และแปะก๊วยผัดพริกเกลือ
สรรพคุณใบแปะก๊วย กินก่อนนอน
ใบแปะก๊วย (Ginkgo leaf) เป็นพืชที่มีมานานนับหลายพันปี ซึ่งแปะก๊วยมีสรรพคุณช่วยในการรักษาโรค และอาการต่าง ๆ รวมไปถึงการนอนหลับ และแปะก๊วยยังมีสรรพคุณอื่น ๆ ดังนี้
- มีส่วนช่วยในเรื่องความจำ และสมาธิได้ดีขึ้นเมื่อรับประทานใบแปะก๊วยเพียงอย่างเดียว หรือรับประทานร่วมกับโสม (Panax ginseng)
- บรรเทาอาการวิงเวียนศีรษะ หน้ามืด ตามัว รวมไปถึงการทรงตัวผิดปกติ
- ช่วยลดความวิตกกังวล หรือความเครียดจากสภาวะต่างๆ
- ช่วยในการบำรุงจอประสาทตาทำให้เห็นภาพสีดีขึ้นในกลุ่มผู้ป่วยโรคเบาหวาน และผู้สูงอายุ
- ช่วยลดอาการคัด หรือเจ็บหน้าอกก่อนมีประจำเดือน และขณะมีประจำเดือนรวมไปถึงอาการปวดประจำเดือนต่าง ๆ
- มีคุณสมบัติช่วยกระตุ้นการไหลเวียนโลหิตทำให้เลือดสามารถเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกายได้อย่างเพียงพอ เช่นเดียวกับกระชาย
- มีสารต้านอนุมูลอิสระจึงช่วยในการชะลอวัย และยังช่วยต่อต้านการเกิดเซลล์มะเร็งในส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย
- มีส่วนช่วยในการบำรุงประสาท ยับยั้งการบาดเจ็บที่ทำให้สมองบวม และเพิ่มความต้านทานการขาดออกซิเจน
- มีส่วนช่วยในการลดอาการข้างเคียงจากการฉายรังสีในการรักษาทางการแพทย์
- และที่สำคัญช่วยในเรื่องของคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้น ทั้งการนอนหลับ และอารมณ์ดีมากกว่าปกติจึงมักนิยมทานใบแปะก๊วยในช่วงก่อนนอน
ใบแปะก๊วยแห้ง และสรรพคุณ
สำหรับใบแปะก๊วยแห้งจะถูกนำไปแปรรูปด้วยการอบแห้งเป็นชาดื่มเพื่อสุขภาพ หรือบางครั้งก็นำไปสกัดเป็นยาชนิดเม็ด หรือแคปซูล ใบแปะก๊วยมีสรรพคุณชั้นดีในการต่อต้านสารอนุมูลอิสระ (Antioxidant) จากสารสกัดไบโอฟลาโวนอยด์ (Bioflavonoids) ช่วยป้องกันโรคมะเร็ง (Cancer) และยังช่วยให้ระบบความจำดีขึ้น อีกทั้งยังบรรเทาอาการโรคซึมเศร้าสำหรับผู้ที่ไม่อยากทานยาเพราะเมื่อทานแล้วจะทำให้รู้สึกอารมณ์ดีขึ้นและคงที่ สำหรับสตรีก็มีส่วนช่วยลดอาการปวดประจำเดือน และป้องกันสมรรถภาพทางเพศเสื่อมได้
ลูกแปะก๊วย และโทษที่คาดไม่ถึง
สำหรับลูกแปะก๊วย (Ginkgo nut) พบว่าหากรับประทานในปริมาณ และสัดส่วนที่เหมาะสมก็ไม่ได้ก่อโทษแต่อย่างใด แต่ก็สามารถเกิดอาการข้างเคียง เช่น วิงเวียนศีรษะ ใจสั่น คลื่นไส้ อาเจียน แน่นท้อง ท้องผูก หรือท้องเสียได้ และยังพบว่าหากรับประทานเม็ดแปะก๊วยที่ผ่านการอบมากกว่าวันละ 10 เม็ด อาจส่งผลทำให้หายใจลำบาก มีอาการชัก หรือหมดสติ รวมไปถึงห้ามรับประทานเม็ดสดเนื่องจากมีพิษทำให้เกิดข้างเคียงและถึงขั้นเสียชีวิต นอกจากนี้ผู้ที่รับประทานอาหารเสริมบางชนิด ผู้ป่วยโรคเบาหวาน ผู้ป่วยที่มีอาการชัก ผู้ที่มีภาวะขาดเอนไซต์ G6PD เด็ก และสตรีมีครรภ์ไม่ควรรับประทานเพราะอาจจะส่งผลข้างเคียง หรือส่งผลต่อประสิทธิภาพการใช้ยา
ใบแปะก๊วย มหิดล
จากการศึกษาของคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดลในการวิจัยถึงผลของใบแปะก๊วยต่อการไหลเวียนโลหิตไปเลี้ยงส่วนปลายด้วยการศึกษา โดยนำหนูขาวมาเป็นสัตว์ทดลอง พบว่า สารสกัดจากใบแปะก๊วยมีส่วนช่วยในการเพิ่มปริมาณการไหลเวียนเลือดที่เพิ่มขึ้นและต่อเนื่องตั้งแต่สัปดาห์ที่ 0 ไปจนถึงสัปดาห์ที่ 12 จึงสรุปผลการทดลองได้ว่า ประโยชน์ของแปะก๊วยนั้นมีส่วนช่วยในการไหลเวียนโลหิตจริง
ใบแปะก๊วย ยี่ห้อไหนดี
หลายคนทราบดีว่าผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพจากใบแปะก๊วยได้ออกสู่ตลาดมาวางจำหน่ายอย่างมากมาย แต่สิ่งสำคัญที่แต่ละยี่ห้อไม่เหมือนกัน นั่นก็คือการใส่ใจรายละเอียด ตั้งแต่กระบวนการผลิตไปจนถึงบรรจุภัณฑ์รวมไปถึงการได้รับการรับรองมาตรฐานทั้งคุณภาพ และความปลอดภัยก่อนส่งมอบผลิตภัณฑ์สู่ลูกค้า มาดูกันสิว่าใบแปะก๊วย ยี่ห้อไหนดีที่น่าเลือกซื้อในปี 2020 โดยได้คัดสรรผลิตภัณฑ์ดี ๆ มาฝากถึง 6 ยี่ห้อดังนี้
- อ้วยอันโอสถ ถือเป็นแบรนด์ดังลำดับต้น ๆ ของประเทศในเรื่องสมุนไพร และผลิตภัณฑ์อาหารเสริมซึ่ง Herbal One Ginkgo Biloba จะช่วยในการยับยั้งการอุดตันของเส้นเลือด และการยืดหยุ่นของหลอดเลือดซึ่งด้วยปริมาณที่มีสารสกัดเพียงอย่างเดียวจึงขอแนะนำแก่ผู้เริ่มต้นรับประทาน
- AMSEL สารสกัดใบแปะก๊วยเข้มข้นซึ่งช่วยในการบำรุงความจำ และสมอง Amino Gingko Plus ที่นำเข้าจากฮ่องกงพร้อมด้วยอาหารเสริมอื่น ๆ เช่น แอลคาร์นิทีน ช่วยในการเผาผลาญตามหลอด
- HANDY HERB สารสกัดจากใบแปะก๊วยแบบซอง พกพาง่าย เหมาะสำหรับท่านที่ต้องการทดลองทานโดยมีการสกัดสารจากใบแปะก๊วยมีสรรพคุณช่วยบำรุงสมอง ประสาท และการไหลเวียนของโลหิต รวมไปถึงการช่วยลดอาการปวดท้องประจำเดือนของคุณผู้หญิง
- CLOVER PLUS เป็นผลิตภัณฑ์ที่นอกจากใบแปะก๊วยแล้วยังมีวิตามินบีรวมต่าง ๆ มาเสริมสร้างส่วนต่าง ๆ ของระบบประสาท และการทำงานของสมองให้ลื่นไหลไม่สะดุด รวมไปถึงการเสริมภูมิต้านทานแก่ร่างกาย
- VISTRA อาหารเสริมสัญชาติไทยที่ได้รับรองมาตรฐานจากสากลที่มีปริมาณใบแปะก๊วยสูงถึง 120 mg ที่เข้ามายับยั้งการแข็งตัวของเลือดช่วยในการไหลเวียนโลหิตให้สมอง และร่างกายทำงานได้ดีขึ้น
- BLACKMORES ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารแบรนด์ดังจากออสเตรเลียซึ่งมีปริมาณสารสกัดปริมาณไม่สูงจึงเหมาะกับผู้ที่เริ่มรับประทานโดยไม่ต้องกังวลถึงเรื่องคุณภาพเพราะได้รับการันตีจากหลากหลายสถาบันถึงความปลอดภัย
จริง ๆ แล้วยังมีแบรนด์อื่น ๆ ที่ดีมีคุณภาพอีกมากมายแต่เราได้รวบรวมมาฝากเพียง 6 ชนิดเท่านั้นซึ่งผู้ทาน
แปะก๊วยถือได้ว่าเป็นอีกหนึ่งสมุนไพรที่ควรค่าแก่การรับประทานอย่างยิ่งไม่ว่าจะในเพศหญิงหรือเพศชาย ซึ่งเข้ามามีส่วนช่วยในระบบต่าง ๆ ภายในร่างกายให้มีสุขภาพดี ห่างไกลโรค โดยการเลือกทานยา และผลิตภัณฑ์จากใบแปะก๊วยที่มีคุณภาพ และได้รับการรับรองมาตรฐานรวมไปถึงก่อนนำไปรับประทานควรอ่านฉลาก และคำเตือน หรืออาจจะปรึกษาเเพทย์ผู้เชี่ยวชาญก่อนทานเพื่อความปลอดภัย และไม่ส่งผลข้างเคียง
แหล่งข้อมูล : pharmacy.mahidol, bbc, ginnginn
