ปัจจุบันในกลุ่มคนมากมายเริ่มหันมาใส่ใจเรื่องสุขภาพกันมากขึ้น ทั้งการเริ่มออกกำลังกายจนเกิดเป็นแฟชั่น หรือหันมาบริโภคผลิตภัณฑ์เสริมอาหารต่างๆ อาจจะด้วยตามกระแสของนักแสดงดาราที่ชื่นชอบด้วย หรือแม้แต่อาหารคลีน ซึ่งในแต่ละผลิตภัณฑ์ก็อาจจะต้องใช้ต้นทุนที่สูงพอสมควร แต่สำหรับการดูแลสุขภาพแบบไม่ต้องใช้ต้นทุนมากมาย ก็เห็นจะเป็นการบริโภคผักผลไม้ที่มีอยู่แล้วในบ้านเรา เช่น เสาวรส ซึ่งประโยชน์ของเสาวรสที่มีต่อสุขภาพนั้นถ้าจะให้ไล่เรียงกันจริงๆก็คงจะไม่ไหมด
หัวข้อต่างๆ ของบทความนี้
เสาวรส ชื่อภาษาอังกฤษ
Passion fruit
ลักษณะ เสาวรส
เสาวรสเรียกอีกชื่อว่า กะทกรกฝรั่ง กะทกรกสีดา หรือกะทกรกยักษ์ มีลักษณะเป็นเถาไม้เลื้อย ผลเสาวรสเป็นทรงกลม ผลอ่อนจะเป็นสีเขียว และเมื่อสุกจะมีหลายสีแล้วแต่พันธุ์ ซึ่งจะมีสีเหลือง สีส้ม สีม่วง ด้านในของเปลือกจะเป็นสีขาวที่เรียกว่ารก ในประเทศไทยอยู่ปลูกอยู่ 3 สายพันธุ์ ซึ่งในแต่ละพันธุ์ก็จะมีสรรพคุณและประโยชน์ของเสาวรสที่แตกต่างกันไป
- พันธุ์ผลสีม่วง ( Passiflora edulis) เมื่อผลสุกจะมีเปลือกสีม่วง น้ำจะมีรสชาติที่ดีกว่าพันธุ์อื่น ๆ มีกรดต่ำและเหมาะจะทานแบบสด ๆ ได้เพราะจะมีรสชาติหวาน
- พันธุ์ผลสีเหลือง (Passiflora edulis, var flaicarpa) พันธุ์นี้น้ำจะมีความเป็นกรดสูง เมื่อสุกเปลือกจะมีสีเหลือง เหมาะที่จะส่งเข้าโรงงานเพื่อทำการแปรรูปมากกว่าการรับประทานแบบสด ๆ
- พันธุ์ลูกผสม พันธุ์นี้จะเป็นการผสมระหว่างพันธุ์ผลสีม่วงและพันธุ์สีเหลืองโดยมีลักษณะเด่นของทั้ง 2 สายพันธุ์รวมกัน จึงเหมาะจะปลูกเพื่อการทำน้ำเสาวรส
ประโยชน์ของเสาวรส
ประโยชน์ของเสาวรสจากหลากหลายส่วนของต้นเสาวรส
- เมล็ดเสาวรส สามารถนำไปประกอบอาหารต่าง ๆ รวมทั้งนำไปสกัดน้ำมันพืช ทำเนยเทียม เปลือกนำไปสกัดสารเพกติน (Pectin) เพื่อใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร หรือนำมาตากแห้งเป็นอาหารสัตว์
- เนื้อเสาวรส นำลูกเสาวรสผลสุกมาทำน้ำผลไม้ซึ่งคนไทยก็นิยมทั้งทำกินเองและทำขายได้ หรือผสมกับน้ำผลไม้ชนิดอื่นเพื่อเพิ่มความอร่อยได้ตามชอบ นอกจากนี้ยังสามารถนำเนื้อของเสาวรสไปทำขนมได้หลากหลายชนิด ทั้งเค้ก ไอศกรีม แยมเสาวรส เยลลีเสาวรส
- เปลือกเสาวรส เราสามารถนำเปลือกของเสาวรสสุกนำไปปั่นรวมกับน้ำตาลและน้ำเสาวรสเป็นเครื่องดื่ม Refresco
- ยอดอ่อนเสาวรส สามารถนำไปแกงหรือกินกับน้ำพริกได้
สรรพคุณของเสาวรส
จากการวิจัยทางวิทยาศาสตร์และทางการแพทย์มีการนำส่วนต่าง ๆ ของเสาวรสมาใช้ประโยชน์ และมีสรรพคุณทางยามากมาย ได้แก่ ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ต้านการอักเสบและบรรเทาปวด ลดความดันโลหิตสูง ลดไขมัน ต้านเบาหวาน ต้านมะเร็ง บรรเทาอาการหอบหืด และฤทธิ์คลายเครียด คลายความวิตกกังวล ซึ่งองค์ความรู้ที่ได้จากการศึกษานี้มีผลสรุปว่าน้ำเสาวรสมีคุณค่าทางโภชนาการและมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระเหมาะสำหรับใช้เป็นเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ รวมถึงสรรพคุณเสาวรสอื่น ๆ คือ
- เสาวรส สรรพคุณแก้เจ็บคอ บรรเทาอาการไอ ลดเสมหะ เพราะเป็นผลไม้มีรสเปรี้ยวซึ่งมีวิตามินซีสูง และยังเสริมภูมิคุ้มกันไม่ให้เป็นหวัดได้ง่าย
- เสาวรส ประโยชน์ช่วยบำรุงสายตา เพราะมีวิตามินเอและเบต้าแคโรทีนในการต้านอนุมูลอิสระ ป้องกันเซลล์ประสาทตาเสื่อม
- เสาวรส ช่วยบำรุงหัวใจ เพราะมีโพแทสเซียมสูงช่วยให้ระบบการทำงานของหัวใจมีประสิทธิภาพ และความดันโลหิตดีขึ้น
ประโยชน์ของเสาวรสด้านอื่น ๆ
ประโยชน์ของเสาวรสต่อการขับถ่าย
เสาวรส สรรพคุณกระตุ้นระบบขับถ่ายได้ดี เนื่องจากมีไฟเบอร์ และกากใยอาหาร ช่วยลดโคเลสเตอรอล และสามารถจะขับของเสียออกจากร่างกาย ป้องกันภาวะของโรคมะเร็งลำไส้ได้ ประโยชน์เสาวรสยังช่วยลดความอ้วนได้ เพราะไฟเบอร์จะทำให้ลดความต้องการอาหาร ทำให้อิ่มได้เร็ว และเสาวรสยังมีแคลอรี่ต่ำ
ประโยชน์ของเสารสต่อผิว
ช่วยบำรุงผิวพรรณให้เปล่งปลั่ง เล็บ และเส้นผม ด้วยวิตามินบี 2 อีกทั้งยังมีวิตามินเอที่ช่วยในเรื่องการชะลอวัย ชะลอการเกิดริ้วรอยแห่งวัยด้วยสารต่อต้านอนุมูลอิสระได้อีกด้วย
ประโยชน์ของเสาวรสกับคนท้อง
เสาวรส สรรพคุณเพื่อช่วยให้คุณแม่ตั้งครรภ์นอนหลับสบายมากยิ่งขึ้น มีแคลเซียม ซึ่งมีส่วนช่วยลดความเสี่ยงต่อการเป็นโรคกระดูกเสื่อมและกระดูกหัก มีโพแทสเซียมสูง ช่วยให้ลูกมีสติปัญญา มีความร่าเริง มีการส่งออกซิเจนไปเลี้ยงที่สมองอย่างเต็มที่
โทษของเสาวรส
เปลือกเสาวรสที่อ่อนบางพันธุ์มีสารประกอบไซยาไนต์แต่มีเพียงเล็กน้อยโดยเฉพาะผลสีม่วง เมื่อนำเปลือกมาทำแยมด้วยความร้อนสูง สารประกอบไซยาไนต์ (Cyanide) จะหายไป ดังนั้นสำคัญมาก ๆ เลยคือห้ามรับประทานเปลือกเสาวรสแบบสด ๆ เด็ดขาด เพราะไซยาไนต์ อาจจะทำให้เกิดการระคายเคืองดวงตา ผิวหนัง เวียนศรีษะ หายใจติดขัด หมดสติ และอาจจะทำให้หัวใจหยุดเต้นได้ หากได้รับไซยาไนต์ในปริมาณที่มากเกินไป
Credit: unsplash
น้ำเสาวรสผสมน้ำผึ้งโซดา
ส่วนผสม
- เสาวรส 2-3 ลูก
- น้ำผึ้งแท้ 2 ช้อนชา ประมาณ 0.5 Oz.
- เกลือปรุงรส เล็กน้อย หรือประมาณ 1 กรัม
- น้ำโซดา 5 Oz.
- น้ำอุ่น 2 Oz.
- มะนาว 1-2 ซีก หากชอบรสเปรี้ยว
วิธีทำ นำน้ำอุ่น (น้ำอุณหภูมิห้องผสมน้ำร้อน ) ผสมกับน้ำผึ้งและเกลือ คนให้ละลาย ผสมกับเนื้อเสาวรสคนให้เป็นเนื้อเดียวกัน หากชอบเปรี้ยวบีบมะนาวใส่ตามชอบ จากนั้นเทใส่แก้ว เติมน้ำแข็งตามให้พอดีแก้ว เทน้ำโซดาตามลงไป ตกแต่งด้วยมะนาวแว่น ดื่มเพื่อแก้กระหาย แก้เหนื่อยล้า และยังได้ประโยชน์ของเสาวรสอีกด้วย
ประโยชน์น้ำเสาวรสดอยคำ
น้ำเสาวรส ๕๐% (50% PASSION FRUIT JUICE)
ปัจจุบันมีอุตสหกรรมของน้ำเสาวรสออกมามากมายเพื่อความสะดวก หาซื้อได้ง่ายและยังคงประโยชน์ไว้ อย่างน้ำเสาวรสดอยคำ ที่สุดของน้ำผลไม้ที่มีรสชาติเปรี้ยวอมหวานและมีกลิ่นหอมของเสาวรสอันเป็นเอกลักษณ์ของน้ำผลไม้ดอยคำ ที่ผลิตมาจากเสาวรสสดพันธุ์สีเหลือง และสีม่วง โดยประโยชน์ของน้ำเสาวรสดอยคำ จะมีวิตามินซีสูงซึ่งจะช่วยให้หลอดเลือดแข็งแรง และมีส่วนช่วยในกระบวนการต่อต้านอนุมูลอิสระลดเลือนริ้วรอยก่อนวัยบนผิวของคนเรา และยังช่วยสร้างเนื้อเยื่อคอลลาเจนและเนื้อเยื่อเอ็นกระดูกอ่อน โดยรวมแล้ว เสาวรส มีประโยชน์ต่อสุขภาพในหลายด้านตั้งแต่ภายในสู่ภายนอก
เพราะฉะนั้นปัจจุบันนี้การดูแลสุขภาพ จากการกินผักและผลไม้ที่มีประโยชน์ไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไป สามารถจะเลือกกินผักผลไม้สดได้ หรือจะนำมาแปรรูปเป็นอาหาร ขนม หรือน้ำเพื่อสุขภาพต่าง ๆ แต่ยังคงคุณค่าของประโยช์ไว้อย่างครบถ้วน จะไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไป หากไม่สะดวกจะทำเอง ก็ยังหาซื้อได้ ทั้งน้ำเสาวรส ที่มีทั้งประโยชน์และสรรพคุณเป็นยาป้องกันอาการต่าง ๆ ของร่างกาย อีกทั้งยังช่วยชะลอความแก่ และความเหี่ยวย่นตามวัยได้อีกด้วย
แหล่งข้อมูล : disthai, springnews
Feature Image credit: Freepik