ใกล้เข้ามาแล้วกับวาระดิถีปีใหม่ไทย ประเพณีที่มีการสืบสานวัฒนธรรมมาอย่างยาวนานและกลายเป็นซิกเนเจอร์ที่สำคัญต่างดูดให้เหล่านักท่องเที่ยวพากันเดินทางเข้ามาและในปีนี้เป็นปีแรกหลังจากรอคอยมากว่า 2-3 ปีจากการแพร่ระบาดของโควิด-19 ที่งดเล่นน้ำสงกรานต์เพื่อป้องกันการแพร่ระบาด แต่นอกจากการเล่นน้ำแล้วเรายังมีอีกหนึ่งกิจกรรมที่ช่วยเสริมสิริมงคลผ่าน บทสวดสรงน้ำพระพุทธรูป ที่เหมาะกับการนำไปใช้ในบ้านซึ่งจะมีขั้นตอนใดบ้านและต้องปฎิบัติอย่างไรให้ถูกขั้นตอน ไปเริ่มกันเลย
การสรงน้ำพระ คืออะไร
ก่อนอื่นก็อยากให้เข้าใจพิธีสรงน้ำพระกันเสียก่อน ซึ่งเป็นพิธีกรรมที่มีมาตั้งแต่สมัยพุทธกาลและยังสืบเนื่องต่อมาจนถึงปัจจุบัน โดยทำความสะอาดพระพุทธรูป โต๊ะหมู่บูชา หิ้งพระ รูปภาพ และสิ่งของต่าง ๆ รวมไปถึงที่ประดิษฐานขององค์พระพุทธรูป ให้สะอาดบริสุทธิ์ หรือเรียกอีกอย่างว่า “การถวายเครื่องเถราภิเษก” นั่นเอง
และควรทำเป็นประจำทุกปีเพราะเชื่อว่าเป็นการชำระพระวรกายของพระพุทธเจ้าให้ปราศจากมลทินเพื่อให้เกิดมุทิตาจิต เบิกบานใจ สุขใจ และเกิดความเป็นสิริมงคลกับผู้ที่ปฏิบัติและทุกคนในบ้าน รวมถึงยังเป้นการแสดงถึงความเคารพและเลื่อมใสต่อพระรัตนตรัยทั้ง 3 อันได้แก่ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์
Cr: unsplash.com
6 ขั้นตอนการสรงน้ำพระวันสงกรานต์
เพื่อให้เกิดสิริมงคลแก่ครอบครัวในการสรงน้ำพระจึงควรปฏิบัติข้อกำหนดต่าง ๆ ให้ตรงตามขั้นตอน ดังนี้
- การกล่าวคำขอขมา
ก่อนที่จะมีการเคลื่อนย้ายพระพุทธรูปลงต้องไหว้กล่าวขอขมาทุกครั้งตามความเชื่อว่าให้ท่านอภัยในสิ่งที่เราทำไปโดยมิถูกมิควร หรือเพื่อไม่ให้เกิดโทษนั่นเอง โดยจะมีการจัดเตรียมเครื่องขอขมามาใช้ในการไหว้อันประกอบด้วย
- ธูป 5 ดอก ดอกไม้ ขาว 5 คู่ เทียน ขาว 5 คู่ เงิน 5 บาท.หรือจะเพิ่มหมากพลู 5 ค่ำบุหรี่ 5 ตัว เป็นต้น (ทั้งนี้ขึ้นอยู่ความเชื่อของแต่ละบุคคล สามารถดัดแปลงได้ตามความเหมาะสม)
เมื่อเตรียมเครื่องขอขมาเสร็จเรียบร้อยจากนั้นให้อัญเชิญพระพุทธรูปภายในบ้านทั้งหมดมาทำความสะอาด พร้อมกับตั้งนโม 3 จบ พร้อมบทสวดมนต์ดังนี้
- ระตะนัตตะเย ปะมาเทนะ ทะวาระตะเยนะ กะตัง สัพพัง อะปะราธัง ขะมะตุ โน ภันเต
พร้อมคำกล่าว: กายกรรม 3 วจีกรรม 4 มโนกรรม 3 ที่ข้าพเจ้าได้ประมาทพลาดพลั้งในพระรัตนตรัย ด้วยความตั้งใจก็ดี ไม่ตั้งใจก็ดี ต่อหน้าก็ดี ลับหลังก็ดี ขอพระรัตนตรัยได้โปรดยกโทษให้ข้าพเจ้าด้วยเถิด
- เช็ดทำความสะอาด
จากนั้นให้ย้ายท่านมายังโต๊ะ หรือพื้นที่ที่จัดเตรียมไว้เพื่อทำความสะอาดองค์พระ โดยของทุกอย่างที่จะนำมาทำความสะอาด ควรเป็นของใหม่ ไม่ผ่านการใช้งานมาก่อนไม่ว่าจะเป็นผ้าเช็ดหน้า ฟองน้ำนำมาเช็ดทำความสะอาดองค์พระ
- จัดเรียงและเตรียมอุปกรณ์
แล้วเริ่มทำการจัดเรียงองค์พระบนโต๊ะ หรือพื้นที่ ๆ อื่นโดยไม่ควรนำไปตั้งบนพื้นควรจะมีฐานรองและของที่ควรจัดเตรียมสำหรับสงฆ์น้ำพระ ได้แก่ ผ้าสำหรับทำความสะอาด ขัน อ่างผสมน้ำอบ หรือน้ำปรุงไว้สรงน้ำพระ โต๊ะสำหรับประดิษฐานพระพุทธรูปชั่วคราว พาน หรือถาดรอง
ดอกไม้กลิ่นหอมมาโรยเพื่อเพิ่มความสวยงาม
- เตรียมน้ำอบ/น้ำมนต์
ของที่ขาดไม่ได้อีกหนึ่งอย่าง คือ น้ำมนต์เพื่อทำการสรงน้ำพระเพื่อเสริมความเป็นสิริมงคล แต่ในปัจจุบันหลายท่านอาจจะหาน้ำมนต์ได้ยากอาจจะใช้น้ำอบแทนก็ได้เช่นเดียวกันโดยนำมาผสมกับน้ำเปล่าแล้วโรยหน้าด้วยกลีบดอกกุหลาบ ดอกมะลิ ดอกพิกุล ดอกกะดังงา ดอกจำปา ดอกจำปี ใบเตยเหย ใบเนียนหอม หรือจะเป็นกลีบดอกบัวก็ได้แล้วแต่ความสะดวกของแต่ละบุคคล
- สรงน้ำพระ
เมื่อเตรียมทุกอย่างเสร็จสิ้น ก็ถึงเวลาใช้คําถวายสรงน้ำพระ วันสงกรานต์โดยกล่าวอาราธนา
อุกาสะ ภันเต ภะคะวา อะยัง กาโล คิมหันตะอุตุ กาละสัมปัตโต อิจฉามะ ภะคะวันตัง อะภิสิญจิตุงสักกัจจัง อาราธะนัง กะโรมะ
ข้าแต่พระผู้มีพระภาคเจ้า ดิฉัน…..ชื่อสกุล…..และครอบครัวขอประทานพระวโรกาส เวลานี้เป็นหน้าร้อน ผองข้าพระพุทธเจ้าทั้งหลาย ปรารถนาอาราธนาพระผู้มีพระภาคเจ้าลงสรงน้ำด้วยความเคารพยิ่ง เพื่อความผาสุกของข้าพเจ้าทั้งหลาย
จากนั้นก่อนเริ่มสรงน้ำให้ตั้งนะโม 3 จบและกล่าวคำอธิษฐานสรงน้ำพระ
อิมินา สิญฺจะเนเนวะ โรโค โสโก อุปัททะโว นิพพันตุ สัพพะโส เอเต สุขี โหนตุ นิรันตะรัง
ขอเดชะ ข้าสรงน้ำ พระชุ่มฉ่ำตลอดกาล ทุกข์โศกโรคภัยพาล อันตรธาน เป็นสุข เทอญ
แล้วเริ่มสรงน้ำพระ
- ย้ายพระสงค์กลับสู่โต๊ะหมู่บูชา
เมื่อเสร็จพิธีให้ทำการย้ายโต๊ะหมู่บูชา กลับไปที่เดิม แต่อย่าลืมทำความสะอาดโต๊ะและเปลี่ยนผ้ารองฐานที่โต๊ะใหม่ทุกครั้งก็เป็นอันเสร็จพิธี
อย่างไรก็ดีในฐานะชาวพุทธหากมีเวลาก็ควรไหว้พระเป็นประจำทุกวันรวมถึงการทำความสะอาดองค์พระพุทธรูปเพื่อให้องค์พระสะอาด ปราศจากมลทินและการนำดอกไม้มาถวายในวันพระ หรือวันสำคัญเพื่อเพิ่มความเป็นสิริมงคลให้แก่ชีวิตและคนในครอบครัวมีความสุข โชคดี ราบรื่นจากอุปสรรคต่าง ๆ ตลอดปี 2566
Cr: unsplash.com
และที่พลาดไม่ได้นอกจากข้างต้น คือ บทสวดสรงน้ำพระพุทธรูป เนื่องจากค่อนข้างมีความสำคัญและเป็นอีกหนึ่งกิจกรรมที่อยากให้ทำร่วมกันเมื่อกลับไปบ้านช่วงสงกรานต์เพราะไม่เพียงแต่เป็นการเสริมสิริมงคลเท่านั้น แต่ยังเป็นการได้สร้างปฎิสัมพันธ์ได้ใช้เวลาร่วมกันกับคนในครอบครัวที่ได้ทั้งความสุข ความผูกพัน แถมยังเชื่อมสายใยสัมพันธ์ให้เหนียวแน่นมากยิ่งขึ้นอีกด้วย
สุดท้ายนี้ ก็ขอให้ช่วงสงกรานต์ที่กำลังใกล้เข้ามาถึงนี้ ก็ขอให้ทุกคนมีแต่ความสุข ได้ใช้เวลาช่วงวันหยุดกับครอบครัว ได้สนุกสนานไปกับกิจกรรมต่าง ๆ และขอให้หน้าที่การงาน หรือทุกด้าน ๆ ในชีวิตราบรื่น ไม่ติดขัด ไร้อุปสรรคทั้งหลายทั้งปวง สำหรับใครที่มองหา น้ำอบ ไว้สรงน้ำพระ ที่ Shopee ก็มีสินค้าราคาดีให้เลือกเพียบ และหากใครต้องการอ่านบทความสาระดี ๆ อย่างคำอวยพรสงกรานต์ 2566 ก็สามารถติดตามได้ที่ Shopee Blog
