การปรุงอาหารด้วยน้ำมันถือเป็นเรื่องปกติ แต่การทิ้งน้ำมันใช้แล้ว อาจเป็นเรื่องยุ่งยาก สิ่งสำคัญคือต้องจัดการอย่างรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม และป้องกันความเสียหายต่อระบบประปาของคุณ ในบทความนี้ เราจะนำเสนอวิธีการที่มีประสิทธิภาพและเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมากที่สุดในการกำจัดน้ำมันที่ใช้แล้วในการปรุงอาหาร ไปดูข้อมูลเกี่ยวกับ วิธีทิ้งน้ำมัน ใช้แล้ว กันเลย
หัวข้อต่างๆ ของบทความนี้
ทำไมวิธีกำจัดน้ำมันใช้แล้วที่เหมาะสมจึงมีความสำคัญ
น้ำมันปรุงอาหารที่ใช้แล้วหากทิ้งไม่ถูกต้อง อย่างการเทลงท่อ ก็อาจทำให้มีสัตว์ไม่พึงประสงค์มากินหรืออาศัยบริเวณท่อน้ำบ้านคุณ หรือ อุดตันท่อระบายน้ำของคุณได้ในภายหลัง การเททิ้งลงพื้นที่ว่างหรือแหล่งน้ำใกล้ๆก็ทำให้ปนเปื้อนแหล่งน้ำ เป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตในน้ำ โดยการกระทำนี้อาจไม่ได้เป็นอันตรายต่อสัตว์น้ำเท่านั้น แต่ยังอาจทำให้พืชล้มตาย เมื่อไม่มีพืชก็ไม่มีสัตว์น้ำ และเมื่อไม่มีพืชก็ไม่มีตัวกรองน้ำเสียเป็นน้ำดี ดีไม่ดีลมหรือกระแสน้ำอาจพัดพาน้ำเสียจากจุดหนึ่งที่คุณเทน้ำมันไปกระจายตามจุดอื่นๆอีก ดังนั้น จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องคิดให้ดีว่า น้้ำมันที่ใช้แล้ว ทิ้งที่ไหน ดี และ ใช้วิธีการกำจัดน้ำมันใช้แล้วอย่างปลอดภัยเพื่อลดความเสี่ยงต่อสิ่งแวดล้อมเหล่านี้
น้ำมันพืชใช้แล้วกำจัดอย่างไร
1. ปล่อยให้น้ำมันเย็นลง
ก่อนที่คุณจะเริ่มกระบวนการกำจัดน้ำมันใช้แล้ว ปล่อยให้น้ำมันที่ใช้แล้วเย็นลงจนเป็นอุณหภูมิห้องก่อน ถ้าคุณพยายามเก็บหรือเทน้ำมันที่ยังร้อนอาจทำให้เกิดบาดแผลลวกไหม้จึงไม่ปลอดภัยในการจัดการ
2. ใช้ภาชนะที่ปิดผนึกได้
เทน้ำมันที่เย็นเป็นอุณภูมิห้องแล้วลงในภาชนะที่ปิดผนึกได้ นี่อาจเป็นแกลลอนนมเปล่าหรือขวดพลาสติก โดยอย่าลืมเช็คให้แน่ใจว่าภาชนะเปล่านั้นปิดได้สนิทและไม่มีรอบรั่วเพื่อป้องกันการรั่วซึม
3. ค้นหาศูนย์รีไซเคิล หรือ ที่รับซื้อน้ำมันเก่า ใกล้บ้านคุณ
ปัจจุบันทุกคนมีการตื่นตัวต่อการรักษาสภาพแวดล้อมและใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า ทำให้เริ่มมีศูนย์รีไซเคิล หรือบริษัทที่รับน้ำมันปรุงจากการทำอาหารที่ใช้แล้วมากขึ้น เช่น
- บริษัท บางจากฯ (มหาชน) ก็เปิดโครงการ “ทอดไม่ทิ้ง” คือโครงการที่บางจากจะรับซื้อน้ำมันเก่าจากการใช้ทำอาหารแล้วเพื่อนำไปผลิตไบโอดีเซลและนำไปใช้ใหม่ เช่น นำไปเป็นน้ำมันเชื้อเพลิงสำหรับเครื่องบิน โดยรับซื้อ ณ ปั๊มน้ำมันบางจากสาขาต่างๆถึง 44 แห่ง (เช็คสาขาปั๊มน้ำมันที่รับซื้อน้ำมันเก่าได้ที่นี่)
- หากคุณเป็นผู้ประกอบการ และมีน้ำมันที่ไม่ใช่น้ำมันพืชใช้แล้วอยู่ในปริมาณมาก คุณควรติดต่อบริษัทรับจ้างกำจัด หรือ รับซื้อ น้ำมันเก่า เช่น SSC Oil จำกัด
- นอกจากนั้นยังมีรับบริจาคน้ำมันใช้แล้วเพิ่มเติมเพื่อนำไปผลิตไบโอดีเซลอีกหลายสถานที่ เช่น มูลนิธิเพื่อสิ่งแวดล้อม มูลนิธิโลกสีเขียว ตลาด โรงเรียน โรงพยาบาล ห้างสรรพสินค้า สถานีตำรวจ กองทัพ และ บริษัทเอกชนบางบริษัท โดยให้ลองตรวจสอบก่อนว่าใกล้บ้านคุณมีศูนย์ไหนใกล้ที่สุดและนำภาชนะไปบริจาคจะดีต่อสิ่งแวดล้อมที่สุด
Credit: greenoceansociety
4. นำน้ำมันกลับมาใช้ใหม่
หากน้ำมันยังอยู่ในสภาพใสดี ให้พิจารณานำกลับมาใช้ปรุงอาหารอีกครั้ง กรองผ่านตะแกรงหรือผ้าขาวบางเพื่อขจัดสิ่งสกปรกและเก็บไว้ในที่เย็นและมืด จะเก็บไว้ในภาชนะปิดวางไว้ในครัวที่ไม่โดนแสงหรือแช่ช่องฟรีซก็ได้ เมื่อต้องการนำมาใช้ประกอบอาหารก็ตัก ละลาย หรือเทใช้ได้อีก อย่างไรก็ตาม ไม่แนะนำให้ใช้น้ำมันซ้ำหากน้ำมันมีสีเข้มขึ้นเป็นสีน้ำตาล มีกลิ่นเหม็นหืน หรือมีตะกอนดำจากการทอดอาหารต่างๆเพราะเชื่อว่าน้ำมันใช้วนแบบนี้จะกระตุ้นมะเร็งได้
5. ทิ้งลงท่อ โดยติดตั้งบ่อดักไขมัน
คุณสามารถเทน้ำมัน หรือเศษอาหารที่มีน้ำมันผสมมากลงท่อในครัวได้เลยหากมีการติดตั้งบ่อดักไขมันอยู่ เพราะบ่อหรือถังดักไขมันนี้เองจะช่วยกรองเศษอาหาร และแยกน้ำมันออกจากน้ำ เพื่อให้น้ำไหลไปสู้ท่อน้ำทิ้งสาธารณะในบริเวณใกล้เคียงได้ โดยไม่ทำให้ท่อบริเวณนั้นอุดตันและก่อให้เกิดน้ำท่วมตามมาได้ในภายหลัง บ่อดักไขมันหรือถังดักไขมัน จะมี 2 แบบคือ แบบวางบนพื้นและแบบฝังดิน ควรเลือกใช้แบบที่สะดวกต่อพื้นที่และการใช้งานของคุณ
6. ทิ้งถังขยะชนิดเผาได้
ข้อนี้หากเป็นคนไทยอาจจะยากสักนิดที่จะแยกขยะและแจ้งคนเก็บขยะว่าเป็นส่วนขยะเผาได้ แต่บอกเลยว่าเป็นวิธีที่คนญี่ปุ่นทำกันเป็นเรื่องปกติ คนญี่ปุ่นจะมีการแยกขยะอย่างจริงจัง และก่อนจำทิ้ง ก็จะนำน้ำมันไปใส่กล่องนมและปิดผนึกด้วยเทปกาว หรือใส่ส่วนผสมให้น้ำมันแข็งตัวจึงใส่ถุงขยะสำหรับขยะเผาได้
น้ำมันเก่าเอาไปทำอะไร ได้บ้าง ?
หลายคนอาจทราบกันดีว่าน้ำมันเก่าที่ถูกใช้แล้ว อาจเก็บไว้ใช้ทำอาหารซ้ำได้อีก แต่หากไม่นำมาทำอาหาร จะนำมาใช้ซ้ำอีกอย่างไรได้บ้าง
- น้ำมันพืชทำอาการ สามารถนำมาทำอาหารซ้ำ เช่น ทอด ผัด
- ใช้ก่อไฟ หรือ จุดตะเกียง
- ใช้เป็นสเปรย์ ใส่ขวดสเปรย์ฉีดที่ต้นไม้เพื่อไล่ศัตรูพืชหรือวัชพืช
- นำไปใช้ทำสบู่
- นำไปผลิตไบโอดีเซล แปรรูปเป็นน้ำมันชนิดอื่น
น้ำมันเก่า ไม่ควรทิ้งที่ไหน ?
- ไม่ควรทิ้งน้ำมันเก่า ที่จัดเก็บในภาชนะปิดมิดชิดไม่รั่วไหล ในถังขยะ
- ไม่ควรทิ้งน้ำมันเก่าลงท่อระบายน้ำ โดยเฉพาะอย่างยิ่งท่อที่ไม่ได้มีระบบถังดักไขมันหรือบ่อดักไขมัน
- ไม่ควรทิ้งน้ำมันเก่าบนพื้นดิน เพราะจะทำให้สิ่งแวดล้อมหรือสิ่งมีชีวิตใกล้เคียงได้รับผลกระทบได้
- ไม่ควรทิ้งน้ำมันเก่าไว้ในภาชนะลักษณะต่างกันมากนัก หรือ ทิ้งไว้นานจนลืม โดยเฉพาะหากในบริเวญที่วางน้ำมันทิ้งไว้อาจมีเด็กหรือญาติ เปิดภาชนะและนำไปใช้ผิดได้
สามารถเทน้ำมันที่ใช้แล้วลงในท่อระบายน้ำได้หรือไม่?
ไม่ได้ คุณไม่ควรเทน้ำมันที่ใช้แล้วลงในท่อระบายน้ำเด็ดขาด การทำเช่นนี้อาจนำไปสู่ปัญหาระบบประปาที่รุนแรงต่อไปได้ เช่น ท่อส่งกลิ่นเหม็น มีสัตว์มาอาศัยบริเวณท่อ ท่อน้ำอุดตัน จนกระทั่ง น้ำท่วม เพราะเมื่อน้ำมันเย็นลงจะแข็งตัวและอาจเกาะติดกับผนังด้านในของท่อทำให้เกิดการอุดตันได้ การอุดตันเหล่านี้ก็จะนำมาซึ่งการเรียกผู้เชี่ยวชาญมาแก้ไข ลอกท่อ และการซ่อมแซมที่มีค่าใช้จ่ายสูง นอกจากนี้น้ำมันในท่อระบายน้ำยังสามารถปนเปื้อนแหล่งน้ำและเป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อมได้ จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องใช้วิธีกำจัดที่เหมาะสม เช่น การรีไซเคิลหรือนำน้ำมันกลับมาใช้ใหม่
วิธีทิ้งน้ำมันใช้แล้ว จากการปรุงอาหาร หรือแม้กระทั่งกับการใช้กับเครื่องจักรอย่างเหมาะสม ถือเป็นการกระทำที่มีความรับผิดชอบซึ่งเป็นประโยชน์ต่อทั้งครัวเรือนและสิ่งแวดล้อม การปฏิบัติตามแนวทางเหล่านี้และเข้าใจถึงความสำคัญของการกำจัดขยะอย่างน้ำมันอย่างปลอดภัย นอกจากจะสามารถขายจนได้เงินคืนจากน้ำมันใช้แล้ว ยังจะถือว่าคุณมีส่วนช่วยให้โลกสะอาดขึ้นและมีสุขภาพดีขึ้นอีกด้วย มากำจัดน้ำมันใช้แล้วอย่างถูกวิธีเพื่อคุณ เพื่อคนรอบตัว และเพื่อโลก กันเถอะ