รากสามสิบ สมุนไพรที่มีความโดดเด่นของสรรพคุณสำหรับการช่วยบำรุงในเพศหญิงซึ่งมักจะได้ยินผ่านชื่อตามสรรพคุณสุดฮิตติดปากว่า “ว่านสาวร้อยผัว” ซึ่งแฝงความหมายถึงการมีสุขภาพดี และแข็งแรงจนสามารถมีแฟน หรือสามีไม่ว่าจะมีอายุเท่าใดก็ตาม อีกทั้งยังได้รับความนิยมในทางการแพทย์มาตั้งแต่โบราณกาล จึงน่าเชื่อถือในการนำมาใช้ประโยชน์ มาดูกันสิว่ารากสามสิบมีอะไรน่าสนใจบ้าง
หัวข้อต่างๆ ของบทความนี้
รากสามสิบคืออะไร
รากสามสิบ เป็นพืชที่เจริญได้ดีในเขตร้อน โดยมีต้นกำเนิดจากประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ชื่อทางวิทยาศาสตร์ Asparagus racemosus Willd. ซึ่งจะมีชื่อสามัญเรียกทั่วไป เช่น ว่านสามร้อยราก ว่านสาวร้อยผัว ผักหนาม ผักชีช้าง หรือม้าสามต๋อน เป็นไม้เลื้อยเนื้อแข็งที่มีลำต้นสีเขียว หนามเเหลม มักเลื้อยพันต้นไม้อื่น ๆ โดยมีความยาวประมาณ 1.5-4 เมตร ซึ่งมีเหง้า และรากใต้ดินเป็นกระจุกคล้ายกระสวยออกเป็นพวงคล้ายกระชายน้ำ ค่อนข้างอวบน้ำ รากมีรสเฝื่อนเย็น และหวานชุ่ม สำหรับดอกจะออกเป็นช่อกระจายซึ่งมักจะออกที่ปลายกิ่ง ตามซอกและข้อเถา ดอกสีขาวค่อนข้างมีกลิ่นหอม สำหรับผลเป็นรูปทรงกลมผิวเรียบเป็นมัน ผลอ่อนจะเป็นสีเขียวเมื่อสุกผลจะเปลี่ยนเป็นสีแดง หรือม่วงอมแดง
รากสามสิบ สรรพคุณ
ต้นรากสามสิบในส่วนของตำรับยาพื้นที่บ้านที่หลายท่านรู้จักซึ่งจะสรรพรากสามสิบจะใช้ในการรักษาโรค และอาการ ดังต่อไปนี้
- นิยมนำมาใช้เป็นยาชูกำลัง หรือยาบำรุงร่างกาย
- ช่วยในการลดไขมันในเลือด และความดันโลหิต รวมไปถึงการลดระดับน้ำตาลในเลือดด้วยการกระตุ้นการทำงานของตับอ่อน (pancreas) เพื่อช่วยในการเพิ่มการหลั่งของอินซูลิน (insulin)
- ใช้เป็นยาขับลม หรือลดกรดในกระเพาะอาหาร รวมถึงการรักษาแผลในกระเพาะ หรือแก้อาการอาหารไม่ย่อยที่อาจเกิดจากปัญหาที่เกี่ยวกับลำไส้
- ช่วยในการหล่อลื่น และกระตุ้นสมรรถภาพทางเพศทั้งหญิงและชาย รวมถึงการขับปัสสาวะ ถือเป็นยาแก้ขัดเบา หรือสมุนไพรขับปัสสาวะนั่นเอง
- ช่วยในการรักษาอาการโรคริดสีดวงทวารต่าง ๆ
- ช่วยบรรเทาอาการปวดเมื่อยตามข้อหรือกระดูก รวมไปถึงอาการครั่นเนื้อครั่นตัวเนื่องจากมีไข้
- เหมาะสำหรับสตรีในการบำรุงเด็กในครรภ์ บำรุงน้ำนม หรือช่วยในการบำรุงหลังการคลอดบุตร รวมไปถึงการช่วยในการเจริญทางอาหาร
- ใช้ถอนพิษฝี แก้ไข้ หรือบรรเทาอาการปวดเนื่องจากมีฤทธิ์เย็น
- ช่วยสร้างสมดุลให้แก่ระบบฮอร์โมนของเพศหญิง เพิ่มขนาดหน้าอก และสะโพก อีกทั้งยังช่วยกระชับสัดส่วน ดับกลิ่นภายในที่ไม่พึงประสงค์ และยังช่วยในการชะลอความแก่ ให้ดูอ่อนกว่าวัย
- เป็นยาแก้ไอ ช่วยขับเสมหะ และแก้อาการติดเชื้อภายในหลอดลม
- มีส่วนช่วยในการบำรุงประสาท และสมองด้วยการกระตุ้นการไหลเวียนของโลหิต รวมไปถึงการเสริมสร้าง หรือพัฒนาความจำ และสติปัญญา
- รากสามสิบสรรพคุณในการใช้ยาบำรุงตับ และปอดให้มีการทำงานปกติ
ซึ่งทั้ง 12 สรรพคุณรากสามสิบที่กล่าวมาถือได้ว่ามีคุณประโยชน์ต่อร่างกายทั้งในการรักษา ลดอาการ หรือช่วยป้องกันการเกิดโรคต่าง ๆ ได้เป็นอย่างดี แต่ก็ต้องรู้วิธีการรับประทานอย่างเหมาะสม
วิธีกินรากสามสิบ
โดยทั่วไปมักจะนำต้นรากสามสิบในส่วนรากมาใช้ในการทำยา ซึ่งนิยมนำมาคั้นเป็นน้ำทานสดคู่กับนม หรือบางครั้งก็รับประทานเป็นผงแห้ง แต่ในปัจจุบันพบว่ามีการผลิต และพัฒนาต้นรากสามสิบด้วยการสกัดออกเป็นรูปแคปซูล ซึ่งปริมาณ และสัดส่วนในการนำมารับประทาน รวมถึงระยะเวลาค่อนข้างแตกต่างกัน ดังนั้นจึงควรศึกษาสรรพคุณ และวิธีการทานด้วยการอ่านฉลาก หรือปรึกษาเภสัชรวมถึงแพทย์ผู้เชี่ยวชาญก่อนใช้ยา
รากสามสิบคุณสัมฤทธิ์สรรพคุณ
หลายท่านคงคุ้นหูถึงสมุนไพรแคปซูลต้นรากสามสิบตราคุณสัมฤทธิ์ที่ได้คิดค้นสูตร และควบคุมการผลิตด้วยเภสัชกรแผนไทยที่ให้ทั้งความใส่ใจ และพิถีพิถันในการกระบวนการผลิตทุกขั้นตอน นอกจากนี้ลูกค้าหลายท่านรีวิวถึงรากสามสิบสรรพคุณทางยาว่าให้ผลดีเนื่องจากเป็นยาบำรุงสำหรับผู้หญิง เมื่อทานแล้วจะช่วยผิวขาวใส อกเต่งตึง ลดอาการปวดท้องประจำเดือน รักษาอาการตกขาวที่ผิดปกติ อีกทั้งยังช่วยให้มดลูกแข็งแรง ช่องคลอดฟิตกระชับ และรู้สึกถึงความสะอาดไร้กลิ่น รวมถึงช่วยรักษาภาวะมีบุตรยากในเพศหญิง และรักษาอาการวัยทอง
ผลข้างเคียงองรากสามสิบ
สำหรับผลข้างเคียงเมื่อรับประทาน เนื่องจากรากสามสิบสรรพคุณในการออกฤทธิ์คล้ายคลึงฮอร์โมนเอสโตรเจน (Estrogen) จึงไม่แนะนำให้สตรีที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็ง เช่น ผู้ป่วยที่มีก้อนเนื้อในเต้านม (Fibrocystic Breast) หรือผู้ป่วยเนื้องอกในมดลูก (Uterine Fribrosis) รับประทาน รวมถึงเด็ก และสตรีมีครรภ์ไม่ควรรับประทาน
นอกจากนี้ยังมีคำถามจากผู้ใช้งานหลายรายถึงสรรพคุณรากสามสิบทางยา และผลข้างเคียงดังนี้
รากสามสิบคุณสัมฤทธิ์ กินแล้วอ้วนไหม
คำตอบ ไม่ เนื่องจากรากสามสิบคุณสัมฤทธิ์ไม่ได้มีสรรพคุณทางยาในการลดน้ำหนัก หรือเพิ่มน้ำหนักแต่อย่างใดแต่จะช่วยให้ระบบหมุนเวียนโลหิตนั้นดีขึ้น รวมไปถึงระบบเผาผลาญในร่างกายต่าง ๆ ช่วยให้รูปร่างสวยแลดูกระชับมากยิ่งขึ้น ซึ่งทั้งหมดนี้ก็ขึ้นอยู่กับพฤติกรรมการทานของผู้ทานร่วมด้วยเป็นสำคัญ ดังนั้นจึงควรเลือกควบคุมปริมาณอาหารให้อยู่ในสัดส่วนที่เหมาะสม รวมไปถึงการออกกำลังกายสม่ำเสมอ
รากสามสิบ กินแล้วฟิตไหม
คำตอบ จริง เนื่องจากรากสามสิบคุณสัมฤทธิ์มีสรรพคุณในการกระชับช่องคลอด อีกทั้งเป็นยาบำรุงชั้นดีสำหรับคุณผู้หญิงที่ไม่ได้มีดีแค่การกระชับภายในแต่ยังช่วยในเรื่องผิวพรรณ และปัญหาภายในอื่น ๆ ร่วมอีกด้วย
รากสามสิบ ซื้อที่ไหน
ต้นรากสามสิบ เป็นสมุนไพรที่สามารถหาซื้อได้ที่ ร้านขายยา ห้างสรรพสินค้า หรือบนแฟนเพจ หรือไลน์กรุปของบริษัทที่จำหน่ายเพื่อป้องกันสินค้าลอกเลียนแบบ
สมุนไพรรากสามสิบ ยี่ห้อไหนดี และวิธีเลือกซื้อ
ในส่วนของการเลือกซื้อรากสามสิบแบบชนิดแคปซูลแนะนำให้ท่านสังเกตบริเวณฝา ฟอยส์ แคปซูล รวมไปถึงกระปุกว่ามีรอยเจาะ รอยแตกบ้างหรือไม่ เพื่อป้องกันลม รวมไปถึงของปลอมต่าง ๆ อีกทั้งยังต้องสังเกตฉลากว่ามีการให้คำแนะนำต่าง ๆ รวมไปถึงเครื่องหมาย อย. หรือไม่ นอกจากนี้ก็ควรเปรียบเทียบราคาไปพร้อมกับคุณภาพจากแหล่งที่น่าเชื่อถือ ซึ่งก็มีด้วยกันหลากหลายยี่ห้อ ไม่ว่าจะเป็นสมุนไพรคุณสัมฤทธิ์ อภัยภูเบศ หรือไทยเฮิร์บ (Thaiherb)
ซึ่งโดยรวมแล้วรากสามสิบถือได้ว่าเป็นอีกหนึ่งพืชสมุนไพรที่เหมาะสำหรับคุณสุภาพสตรีในการนำไปรับประทานที่จะช่วยทั้งการกระชับ ดับกลิ่น ที่สำคัญสรรพคุณรากสามสิบยังใช้ในการบำรุงผิวพรรณตามแบบฉบับความงามของผู้หญิง แต่ทั้งนี้ต้องพึงระวังถึงผลข้างเคียง และการเลือกแหล่งจำหน่ายที่น่าเชื่อถือ รวมถึงการตรวจสอบฉลากทุกครั้งเพื่อความปลอดภัยในการนำไปใช้งาน
แหล่งข้อมูล : medthai, disthai, bunditworld