โรคกรดไหลย้อน (Gastroesophageal Reflux Disease : GER) หรือที่เรียกกันทั่วไปว่ากรดไหลย้อน เป็นโรคทางเดินอาหารที่แพร่หลายซึ่งส่งผลกระทบต่อผู้คนหลายล้านคนทั่วโลก ในบทความนี้ เราจะเจาะลึกแง่มุมต่างๆ ของโรคกรดไหลย้อน สาเหตุ อาการ รวมถึง วิธีลดกรดในท้อง และวิธีรักษากรดไหลย้อน ลดอาการทรมานอย่างมีประสิทธิผล
หัวข้อต่างๆ ของบทความนี้
สาเหตุของกรดไหลย้อน
กรดไหลย้อนเกิดขึ้นเมื่อกรดในกระเพาะอาหารไหลกลับเข้าสู่หลอดอาหาร ทำให้เกิดการระคายเคืองและไม่สบายตัว การไหลย้อนกลับนี้มีสาเหตุหลักมาจากกล้ามเนื้อหูรูดหลอดอาหารส่วนล่าง (LES) ที่เสื่อมลง ซึ่งเป็นวงแหวนของกล้ามเนื้อที่แยกหลอดอาหารออกจากกระเพาะอาหาร เหมือนเป็นประตูที่คอยรับอาหารลงไปและไม่ให้อาหารหรือกรดไหลกลับขึ้นมานั่นเอง กล้ามเนื้อหูรูดที่ทำหน้าที่ไม่ให้กรดไหลย้อนกลับขึ้นมาอาจสูญเสียความแข็งแรงไปเนื่องจากปัจจัยต่างๆ เช่น โรคอ้วน หรือการใช้ยาบางชนิด นอกจากหูรูดแล้ว อาจเป็นเพราะกระเพาะอาหารบีบตัวเล็กลง หรือ มีการตั้งครรภ์ จึงทำให้เกิดการดันกรดจากกระเพาะขึ้นมา
Cr. Unsplash
อะไรทำให้เกิดกรดไหลย้อน?
ปัจจัยต่างๆ มีส่วนทำให้เกิดโรคกรดไหลย้อนได้ เช่น โรคอ้วน ไส้เลื่อนกระบังลม และการตั้งครรภ์ การใช้ชีวิต เช่น การสูบบุหรี่และการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป หรือหากมีความเครียดมากเกินไป อาจทำให้อาการแย่ลงได้ การทำความเข้าใจปัจจัยที่ทำให้เกิดกรดไหลย้อนเหล่านี้มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อวิธีแก้กรดไหลย้อนที่มีประสิทธิผล
Cr. Unsplash
8 อาการของโรคกรดไหลย้อนมีอะไรบ้าง
การระบุอาการของโรคกรดไหลย้อนถือเป็นหัวใจสำคัญสำหรับการเข้ารับการรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ อาการที่พบบ่อยของคนเป็นโรคกรดไหลย้อน ได้แก่
- อาการเสียดท้องอย่างต่อเนื่อง
- การสำลัก
- เจ็บแสบร้อนบริเวณลิ้นปี่ หน้าอก หรืออาจขึ้นมาถึงลำคอ
- กลืนลำบาก
- เรอเหม็นเปรี้ยว ขมคอ
- อาการไอเรื้อรัง
- เจ็บคอ เสียงแหบ รู้สึกมีก้อนในลำคอ
- ถ่ายเป็นเลือด
การรับรู้ตัวบ่งชี้เหล่านี้ช่วยให้คุณรับรู้และเข้าไปได้รับการรักษาทางการแพทย์อย่างทันท่วงทีและมีการจัดการที่เหมาะสม ยิ่งรู้เร็ว ยิ่งหาหมอเร็ว ก็ยิ่งจะมีโอกาสรักษาหายเร็วได้มากขึ้น
Cr. Unsplash
วิธีรักษากรดไหลย้อน
วิธีแก้กรดไหลย้อนเกี่ยวข้องกับไลฟ์สไตล์ หลักๆคือ อาหาร พฤติกรรม และการใช้ยา การเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตอาจรวมถึงการควบคุมน้ำหนัก การหลีกเลี่ยงอาหารกระตุ้น เช่น น้ำอัดลม ชา กาแฟ และ แอลกอฮอล์ เลือกทานอาหารและเครื่องดื่มวิธีแก้กรดไหลย้อนดีต่อสุขภาพ การทานยาลดกรด ก็สามารถช่วยลดการผลิตกรดในกระเพาะอาหารและช่วยบรรเทาอาการได้ ยาลดกรดช่วยบรรเทาอาการในระยะสั้นโดยทำให้กรดในกระเพาะอาหารเป็นกลาง ในขณะที่การเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิต เช่น การเลิกสูบบุหรี่และการจัดการความเครียด เป็นวิธีรักษากรดไหลย้อนในระยะยาว ในกรณีอาการกรดไหลย้อนรุนแรง อาจพิจารณารับการผ่าตัดเพื่อทำให้หูรูดกระเพาะแข็งแรงขึ้น อย่างไรก็ตามทางที่ดีควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชก่อนซื้อยาหรือทานยาเอง
วิธีลดกรดในท้อง ทำได้อย่างไร?
การลดกรดในกระเพาะอาหารเป็นสิ่งสำคัญในวิธีแก้กรดไหลย้อน หลักๆจะทำได้โดยการทานยาและปรับพฤติกรรม ดังนี้
1. ทานยาลดกรด
ทานยาลดกรดเป็นประจำตามเวลาและระยะเวลาที่แพทย์หรือเภสัชกรสั่ง
2. การปรับเปลี่ยนอาหาร
เช่น การหลีกเลี่ยงอาหารรสเผ็ดและเป็นกรด สามารถช่วยลดกรดได้ หลีกเลี่ยงน้ำอัดลม น้ำชา กาแฟ และแอลกอฮอล์
3. การปรับองศาในการนอน
การยกหัวเตียงขึ้นหรือนอนหมอนสูงระหว่างนอนหลับ จะช่วยให้กรดไหลย้อนขึ้นมาได้ยากขึ้น หมอนกันกรดไหลย้อนก็เป็นตัวเลือกที่ดีหากคุณเป็นกรดไหลย้อนบ่อยๆจนทำให้นอนไม่หลับหรือไม่สบายตัว
4. หลีกเลี่ยงอาหารมื้อดึก
ให้เว้นช่วงเวลากินมื้อสุดท้ายจากการนอนอย่างน้อย 4 ชั่วโมง เพื่อให้น้ำย่อยได้ทำการย่อยในกระเพาะจนหมด เมื่อน้ำย่อยน้อยก็จะมีโอกาสไหลย้อนขึ้นมาน้อยลง
5. พยายามไม่เครียด
การมีสติและพยายามปล่อยวางความเครียดหรือ หากิจกรรมลดความเครียด ไม่ใช่เรื่องง่ายแต่คุณควรพยายามเพื่อให้ร่างกายได้พักจากอาการกรดไหลย้อน ถ้าเครียดร่างกายก็จะทำงานผิดปกติได้มากขึ้น
ข้อปฏิบัติเหล่านี้ถือเป็นการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตเชิงปฏิบัติที่ช่วยลดการเกิดกรดไหลย้อนได้ แต่ถ้าหากอาการยังไม่ดีขึ้นและยังรุนแรง ควรทำการปรึกษาแพทย์และพิจารณาวิธีรักษากรดไหลย้อนโดยการผ่าตัด
วิธีแก้กรดไหลย้อน แบบธรรมชาติ
เพื่อจัดการกับโรคกรดไหลย้อน มีหลายคนที่เลือกใช้วัตถุดิบธรรมชาติอย่างสมุนไพร ช่วยลดอาการแสบร้อนและทรมาน เช่น การทาน ขิง ว่านหางจระเข้ และคาโมมายล์ในอาหาร สมุนไพรเหล่านี้อาจช่วยลดอาการปวดในระบบย่อยอาหารได้ นอกจากนี้ การใช้เทคนิคการผ่อนคลาย เช่น โยคะ และการทำสมาธิสามารถช่วยบรรเทาความเครียด ซึ่งเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดกรดไหลย้อนได้
วิธีแก้กรดไหลย้อน ทำได้ไม่ยาก แต่ควรทำต่อเนื่อง
กรดไหลย้อนเป็นภาวะที่พบบ่อย อาจจะน่ารำคาญแต่สามารถจัดการได้ ซึ่งต้องใช้แนวทางการรักษาแบบองค์รวม โดยการทำความเข้าใจสาเหตุ อาการ และวิธีแก้กรดไหลย้อนที่มีประสิทธิภาพในการป้องกันและการจัดการ แต่ละคนควรจะสังเกตว่ากรดไหลย้อนเกิดขึ้นเมื่อกินอะไร หรือเราอยู่ในสภาพไหนเมื่อไหร่ และปรับพฤติกรรมเพื่อแก้ได้ หรือทานยาเพื่อรักษากรดไหลย้อน ลองสังเกตมากขึ้นว่าอาการของคุณเองมีต้นเหตุมาจากการกระทำหรืออาหารเครื่องดื่มใดและหลีกเลี่ยงมันซะ จากการสังเกต รักษา และปรับพฤติกรรม คุณก็จะมีชีวิตที่สะดวกสบาย ไร้อาการกรดไหลย้อนมากขึ้น
Cr. โรคกรดไหลย้อน MedCMU