9 วิธีการถนอมอาหารมีอะไรบ้าง มาดูตัวอย่างการถนอมอาหารแต่ละแบบ

การถนอมอาหารนั้นมีมาตั้งแต่ตั้งแต่สมัยโบราณ ซึ่งวิธีการถนอมอาหารนี้จะช่วยให้เก็บอาหารไว้ทานได้นานกว่าที่เคย การถนอมอาหารสามารถทำได้หลายกรรมวิธีแยกตามประเภทของอาหารแต่ละชนิด ดังต่อไปนี้

การถนอมอาหาร คืออะไร

การถนอมอาหาร คือ การแปรรูปอาหารให้อยู่ในสภาพเดิมโดยไม่บูดเน่า และคงคุณภาพและปริมาณได้ใกล้เคียงกับสภาพเดิมมากที่สุดทั้งสภาพและคุณค่าทางโภชนาการ เป็นการลดการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ในอาหารให้ช้าลงหรือทำให้ไม่เกิดขึ้นเลย จึงทำให้อาหารไม่บูดเน่าเสีย วิธีถนอมอาหารทำได้หลายวิธีดังต่อไปนี้ 

---

ประโยชน์ของการถนอมอาหาร

• ทำให้มีอาหารเก็บไว้กินในยามขาดแคลนและยามปกติ
• เป็นการใช้วัตถุดิบเหลือหรือล้นตลาดให้เกิดประโยชน์
• ช่วยยืดอายุอาหารไว้ให้ได้นานที่สุด
• ทำให้มีอาหารนอกฤดูกาลทานตลอดปี
• ช่วยเพิ่มมูลค่าผลผลิตทางการเกษตร

---

การถนอมอาหารมีกี่ประเภท

หากถามว่าการถนอมอาหารมีกี่ประเภท ก็ต้องตอบว่ามีหลากหลายวิธี แต่ในวันนี้ช้อปปี้รวบรวมวิธีถนอมอาหารที่นิยมและรู้จักกันอย่างแพร่หลายมาทั้งหมด 9 วิธี 10 ประเภท ถ้าพร้อมแล้วก็ไปดูกันเลย

วิธีการถนอมอาหาร	คำอธิบาย	อายุการเก็บรักษา	อาหารที่แนะนำ
บรรจุกระป๋อง	อาหารกระป๋องผ่านกระบวนการแปรรูปและปิดผนึกในภาชนะสุญญากาศ	1 ถึง 5 ปี	ผัก ผลไม้ เนื้อสัตว์ ซุป
แช่แข็ง	การแช่แข็ง อาหารจะถูกเก็บไว้ที่อุณหภูมิต่ำกว่า 0°C	3 เดือนถึง 1 ปี	เนื้อสัตว์ ผัก ผลไม้ อาหารสำเร็จรูป
ตากแห้ง / อบแห้ง	น้ำจะถูกแยกออกจากอาหารเพื่อยับยั้งการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์	6 เดือนถึง 1 ปี	ผลไม้ ผัก สมุนไพร เนื้อสัตว์
ดอง	อาหารดองแช่ในสารละลาย เช่น น้ำส้มสายชูหรือน้ำเกลือ	1 ถึง 4 เดือน	แตงกวา พริก แครอท หัวหอม
หมัก	การหมักอาหารต้องผ่านการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์และการทำงานของเอนไซม์ที่ได้รับการควบคุม	หลายเดือนถึงหลายปีขึ้นอยู่กับผลิตภัณฑ์	กะหล่ำปลีดอง, กิมจิ, โยเกิร์ต, kefir
หมักเกลือ	เกลือใช้ดึงความชื้นออกจากอาหาร ช่วยลดการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์	หลายเดือน	ปลา เนื้อ ผัก
รมควัน	อาหารสัมผัสกับควันจากการเผาหรือการลุกไหม้ของวัสดุ ซึ่งมักเป็นควันจากไม้	2 ถึง 3 เดือน	ปลา เนื้อ ชีส
ซีลสุญญากาศ	อาหารจะถูกปิดล้อมในสภาพแวดล้อมสูญญากาศ ซึ่งทำให้กระบวนการเสื่อมสภาพช้าลง	1 ถึง 2 ปี	เนื้อสัตว์ ชีส ถั่ว เมล็ดกาแฟ
กวนน้ำตาล	การใส่น้ำตาลและกวนให้เป็นเนื้อเดียว อาหารจะถูกเก็บรักษาโดยการเคลือบหรือเติมน้ำตาลและยับยั้งการเสียของอาหาร	6 เดือนถึง 1 ปี	ผลไม้ (เช่น แยม เยลลี่ แยม)
ถนอมอาหารด้วยสารเคมี	มีการเติมสารกันบูดทางเคมีเพื่อป้องกันการเน่าเสีย	แตกต่างกันไปตามอาหารและสารกันบูด	ขนม ซีเรียล น้ำจิ้ม

วิธีการถนอมอาหารมีอะไรบ้าง ในรูปแบบต่าง ๆ

1. การถนอมอาหารโดยการตากแห้ง

Cr. Unsplash

เป็นวิธีการถนอมอาหารวิธีแรก ๆ ที่นึกออกเลยทีเดียว คือการตากแห้งกลางแดดจัด ๆ การอบแห้งหรือตากแห้งจะช่วยขจัดความชื้นออกจากอาหาร กระบวนการตากแห้งจะช่วยลดน้ำหนักของอาหารให้เหลือความชื้นอยู่เพียงเล็กน้อยหรือไม่เหลือเลย ซึ่งยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย ยีสต์ และเชื้อรา การตากแห้งอาหารเหมาะสำหรับเป็นของว่าง ปรุงอาหาร และจัดเก็บเป็นอาหารฉุกเฉิน เหมาะกับอาหารประเภทเนื้อสัตว์ ผัก ผลไม้  เช่น การทำหมูแดดเดียว ปลาหมึกแห้ง กล้วยตาก เป็นต้น นอกจากตากแดดแล้ว ยังสามารถใช้กับตู้อบแสงอาทิตย์ หม้ออบลมร้อนแทนได้ วิธีการคือต้องล้างวัตถุดิบให้สะอาด หากเป็นเนื้อสัตว์ก็ให้ปรุงรสหรือต้มให้สุกมาเรียบร้อย หากเป็นผลไม้ให้แกะเปลือก หั่นให้เรียบร้อยก่อนการตากหรืออบแห้ง 

อุปกรณ์ที่ใช้ในการตากแห้ง:

• เครื่องอบแห้งอาหารหรือเตาอบ
• เครื่องแพ็คสุญญากาศและถุงซีลสุญญากาศ

อายุขัยที่ถนอมอาหารไว้ได้:

• ผลไม้อบแห้ง: 4 ถึง 12 เดือน
• ผักแห้ง: 8 ถึง 12 เดือน
• เนื้อแดดเดียวแห้ง: 1 ถึง 2 เดือน

ตัวอย่างการถนอมอาหารแบบตากแห้ง – การทำหมูแดดเดียว

• หั่นเนื้อหมูเป็นเส้นบางๆ ให้มีความหนาสม่ำเสมอเพื่อให้พอดีคำและแห้งเท่ากัน
• หมักเนื้อหมูกับซีอิ๊ว เกลือ พริกไทย และเครื่องปรุงต่างๆ เช่น ผงกระเทียมหรือปาปริก้ารมควัน หมักเป็นเวลาอย่างน้อย 4 ชั่วโมงหรือข้ามคืนเพื่อให้ได้รสชาติที่เข้มข้นยิ่งขึ้น
• สะเด็ดน้ำและซับแถบหมูให้แห้งเพื่อเอาน้ำหมักส่วนเกินออก
• จัดเรียงแถบผ้าไว้บนถาดโดยไม่ทับซ้อนกัน
• ทำให้แห้งโดยใช้เครื่องอบแห้งหรือตั้งเตาอบที่อุณหภูมิต่ำ (ประมาณ 160°F หรือ 70°C) จนกว่าเนื้อจะแห้งแต่ยังยืดหยุ่นได้ ซึ่งอาจใช้เวลา 4-8 ชั่วโมง ขึ้นอยู่กับความหนาและปริมาณความชื้น หากเป็นวันที่มีแดดจัดอย่างวันแดดเปรี้ยงๆเมืองไทยก็สามารถตากแดดร้อนจัดกลางแจ้งได้เช่นกัน
• เก็บหมูแดดเดียวแห้งในภาชนะสุญญากาศในที่แห้งและเย็น สามารถอยู่ได้นานหลายสัปดาห์

2. การถนอมอาหารโดยใช้การดอง

Cr. Unsplash

การดองเกี่ยวข้องกับการแช่อาหารในสารละลาย เช่น น้ำส้มสายชูหรือน้ำเกลือ ซึ่งมีความเป็นกรดสูงและฆ่าเชื้อแบคทีเรียได้อย่างมีประสิทธิภาพ วิธีนี้ไม่เพียงแต่ถนอมอาหารเท่านั้น แต่ยังให้รสชาติที่เป็นเอกลักษณ์อีกด้วย ส่วนมากวิธีการถนอมอาหารด้วยการดองนั้นจะพบมากในผลไม้ แต่ไม่ใช่ว่าในอาหารประเภทอื่นจะไม่มี ซึ่งการดองจะแยกประเภทออกเป็น 

• ดองเปรี้ยว มักใช้ดองผัก วิธีการคือให้เอาผักกับเกลือมาคลุกกันผสมน้ำเกลือกับน้ำส้มสายชูต้มให้เดือด และทิ้งไว้ให้เย็น เทราดลงบนผักให้ท่วม ปิดฝาภาชนะไม่ให้ลมเข้า หมักทิ้งไว้ 4-7 วัน
• ดองเค็ม มักใช้ดองเนื้อสัตว์ผักและผลไม้ โดยจะนำผัก ผลไม้มาเคล้ากับเกลือในอัตราส่วน 3 ต่อเกลือ 1 ส่วน หากเป็นเนื้อสัตว์ให้นำน้ำส้มสายชูและเกลือต้มให้เดือดแล้วทิ้งไว้ให้เย็น ค่อยกรองใส่ภาชนะ ปิดฝา หมักทิ้งไว้ 4-9 เดือน
• ดองหวาน ต้มน้ำตาล น้ำส้มสายชู เกลือให้รสออกไปทางหวานจัด จากนั้นเทราดลงบนผักผลไม้ หมักทิ้งไว้ 2-3 คืนก็ทานได้แล้ว
• ดองสามรส จะออกรสเปรี้ยว เค็ม หวาน มักใช้กับขิง กระเทียม ให้ต้มน้ำส้มสายชู น้ำตาล เกลือ จากนั้นเทลงไปบนผัก ปิดฝากหมักทิ้งไว้ 2-3 วัน

อุปกรณ์ที่ใช้ในการดอง:

• โหลที่มีฝาปิดสุญญากาศ
• หม้อขนาดใหญ่สำหรับต้มน้ำส้มสายชูหรือน้ำเกลือ

อายุขัยที่ถนอมอาหารไว้ได้:

• ผักดอง: 1 ถึง 2 ปี

ตัวอย่างการถนอมอาหารแบบการดอง – การทำแตงกวาดอง

• ล้างแตงกวาให้สะอาด
• หั่นเป็นชิ้น หรือ แท่ง ก็ได้แล้วแต่ความชอบ
• เตรียมน้ำเกลือสำหรับดองด้วยน้ำส้มสายชูและน้ำ เกลือ และเครื่องเทศเสริมในสัดส่วนเท่าๆ กัน (เช่น ผักชีฝรั่ง กระเทียม และเมล็ดมัสตาร์ด)
• บรรจุแตงกวาลงในขวดที่ผ่านการฆ่าเชื้อให้แน่น
• เทน้ำเกลือร้อนๆ ลงบนแตงกวา คลุมให้มิด
• ปิดฝาขวดและปล่อยให้เย็นที่อุณหภูมิห้อง
• แช่เย็นไว้อย่างน้อย 48 ชั่วโมงก่อนบริโภคเพื่อให้รสชาติที่ดีขึ้น

3. การถนอมอาหารโดยการแช่อิ่ม

วิธีถนอมอาหารโดยการแช่อิ่ม จะต้องใช้ปริมาณน้ำตาลมาก นิยมผลไม้ที่มีรสขมหรือเปรี้ยวจัด ดังนั้นก่อนนำมาแช่อิ่มให้นำไปแช่สารส้ม หรือแช่น้ำปูนเหลืองเพื่อให้รสจืดลง ให้ใช้น้ำตาลอัตราส่วนน้ำตาลต่อน้ำ 1 ต่อ 2 เชื่อมผลไม้ไว้ค้างคืน นิยมทำกับ มะม่วง มะขาม สับปะรด ฝรั่ง เป็นต้น 

อุปกรณ์ที่ใช้ในการแช่อิ่ม:

• กระทะ: กระทะขนาดกลางเหมาะสำหรับการปรุงผลไม้
• ช้อนไม้: มีประโยชน์สำหรับการกวนผลไม้เบา ๆ ในขณะที่ปรุง
• ถ้วยตวงและช้อนตวง: เพื่อตวงส่วนผสมของคุณอย่างแม่นยำ
• โหลหรือภาชนะ: สำหรับจัดเก็บผลไม้แช่อิ่มหากคุณไม่ได้เสิร์ฟทันที

อายุขัยที่ถนอมอาหารไว้ได้:

• ในตู้เย็น: ผลไม้แช่อิ่มสามารถอยู่ได้ประมาณ 1 ถึง 2 สัปดาห์เมื่อเก็บอย่างเหมาะสมในภาชนะสุญญากาศในตู้เย็น
• ในช่องแช่แข็ง: หากแช่แข็ง ผลไม้แช่อิ่มสามารถเก็บได้นานถึง 6 เดือน การแช่แข็งสามารถช่วยรักษาเนื้อสัมผัสและรสชาติได้ดีขึ้นเมื่อเวลาผ่านไป
• ให้สังเกตว่าหากผลไม้มีสีคล้ำ บางชิ้นเละนิ่ม หรือมีกลิ่นแปลกไป คือเสียแล้ว

ตัวอย่างการถนอมอาหารแบบแช่อิ่ม การทำมะม่วงแช่อิ่ม

• ปอกเปลือกมะม่วง ล้างให้สะอาด แช่น้ำ 5 นาที
• หั่นมะม่วงเป็นชิ้น ใส่ชาม
• แช่น้ำปูนใส 1 คืน
• ต้มน้ำกับน้ำตาลจนเดือด พักทิ้งไว้ให้เย็น 1 คืนเช่นกัน
• วันถัดมา ล้างมะม่วงแช่น้ำปูนใสให้สะอาด ทิ้งไว้ให้แห้ง
• นำขวดโหลที่ฆ่าเชื้อแล้วมาเรียงชิ้นมะม่วงลงไป เทน้ำเชื่อมตาม จัดมะม่วงให้จมน้ำเชื่อมมิดทุกชิ้น
• ทำให้เย็น 1-3 วันที่ห้อง และเก็บในตู้เย็น
• บริโภคภายใน 1-2 สัปดาห์

4. การถนอมอาหารโดยการกวน

นี่เป็นรูปแบบหนึ่งของการเก็บรักษาน้ำตาลซึ่งความเข้มข้นของน้ำตาลที่สูงจะช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ เรียกว่าการทำขนมกวนหรือทำแยมก็ได้ ขึ้นอยู่กับส่วนผสมและเนื้อสัมผัสสุดท้าย การถนอมอาหารโดยการกวนมักทำกับผักหรือผลไม้สุก เช่น มะม่วงกวน ทุเรียน สับปะรด เผือก ฟักทอง เป็นต้น โดยให้นำวัตถุดิบดังกล่าวมาผสมกับน้ำตาลและเคี่ยว กวนจนปริมาณน้ำตาลลดลงและผสมเป็นเนื้อเดียวกัน สามารถเก็บไว้ทานได้นาน 

อุปกรณ์ที่ใช้ในการกวน:

• หม้อก้นหนา: ปรุงส่วนผสมผลไม้และน้ำตาลให้เท่ากันโดยไม่ไหม้
• ช้อนไม้หรือไม้พายซิลิโคน: เพื่อคนส่วนผสมอย่างสม่ำเสมอเพื่อป้องกันไม่ให้ติดและปรุงอาหารได้ทั่วถึง
• เครื่องวัดปริมาณน้ำตาล: เพื่อตรวจสอบอุณหภูมิอย่างแม่นยำ เพื่อให้แน่ใจว่าน้ำตาลถึงจุดการตั้งค่าที่เหมาะสม
• โหลพร้อมฝาปิด: เพื่อเก็บอาหารที่ถนอมไว้ ควรฆ่าเชื้อขวดโหลก่อนใช้งานเพื่อป้องกันการปนเปื้อน อย่างน้อยให้ฆ่าเชื้อด้วยการลวกขวดโหลด้วยน้ำร้อนและรอให้แห้งก่อนนำมาใช้
• กรวยและทัพพีหรือที่คีบอาหาร

อายุขัยที่ถนอมอาหารไว้ได้:

• ขวดอาหารกวนยังไม่เปิด: เก็บได้นานถึง 1 ปีในที่เย็นและมืด ปริมาณน้ำตาลที่สูงจะยับยั้งการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์และทำหน้าที่เป็นสารกันบูด
• ขวดอาหารกวนเปิดแล้ว: เก็บได้นานถึง 1 เดือนเมื่อเก็บในตู้เย็นหลังเปิด การสัมผัสกับอากาศและการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิบ่อยครั้งอาจทำให้อายุการเก็บรักษาสั้นลงเมื่อเปิดแล้ว

ตัวอย่างการถนอมอาหารแบบการกวน – การทำทุเรียนกวน:

• เตรียม: แกะเอาเนื้อทุเรียนโดยเอาเมล็ดออก
• ชั่ง: ชั่งเนื้อทุเรียนแล้วผสมกับน้ำตาลทรายให้เท่ากัน เติมน้ำมะนาวเล็กน้อยเพื่อช่วยตั้งแยม
• ปรุง: ด้วยไฟอ่อนจนน้ำตาลละลายหมด จากนั้นเพิ่มเป็นไฟแรงและนำไปต้มจนเดือด
• ต้ม: จนส่วนผสมข้นและถึงจุดตั้งตัว ซึ่งอาจใช้เวลาประมาณ 10-20 นาที คนเป็นประจำเพื่อไม่ให้ติด
• ทดสอบ: การตั้งค่าโดยใช้แผ่นเย็นหรือเทอร์โมมิเตอร์
• แพ็ค: หากอยากให้ทุเรียนกวนเป็นชิ้นเล็กพอดีคำ ให้แบ่งพอดีคำใส่พลาสติก กระดาษ หรือซอง แล้วปิดผนึกขณะร้อน และปล่อยให้เย็น หากไม่ต้องการแบ่งพอดีคำก็เก็บทุเรียนปวกใส่ชวดที่ฆ่าเชื้อแล้วแห้งแล้ว และปล่อยให้เย็น
• เก็บ: เก็บในที่เย็นและมืด

5. การถนอมอาหารโดยการหมัก

Cr. Unsplash

การหมักเป็นวิธีการเก็บรักษาที่ช่วยเพิ่มคุณค่าทางโภชนาการของอาหารด้วยการผลิตเอนไซม์ที่เป็นประโยชน์ วิตามินบี กรดไขมันโอเมก้า 3 และโปรไบโอติกสายพันธุ์ต่างๆ โดยทั่วไปการหมักจะใช้สำหรับกะหล่ำปลี (สำหรับทำกะหล่ำปลีดอง) ผลิตภัณฑ์นม (สำหรับทำโยเกิร์ต) และธัญพืช (สำหรับทำขนมปังเปรี้ยว หรือ Sourdough Bread)

อุปกรณ์ที่ใช้ในการหมัก:

• หม้อหมักหรือขวดสุญญากาศ
• ตุ้มน้ำหนักสำหรับแช่อาหาร หรือใช้ถุงแกงใส่น้ำสะอาดมัด หรือถุงซิปล็อคก็ได้

อายุขัยที่ถนอมอาหารไว้ได้:

• กะหล่ำปลีดอง: 4 ถึง 6 เดือน
• โยเกิร์ต: 1 ถึง 2 สัปดาห์
• กิมจิ: 1 ถึง 6 เดือนในตู้เย็น
• Sourdough bread: ไม่จำกัดด้วยการดูแลที่เหมาะสม

ตัวอย่างการหมัก – การหมักกิมจิ:

• เตรียมผักโดยสับกะหล่ำปลี และอาจเลือกแครอทและหัวไชเท้าก็ได้ ทาเกลือผสมน้ำเล็กน้อยแบบไม่กลัวเปลืองและปล่อยทิ้งไว้สองสามชั่วโมงเพื่อให้ผักนิ่มลง
• ล้างผักด้วยน้ำเย็นเพื่อเอาเกลือส่วนเกินออก แล้วสะเด็ดน้ำให้สะอาดด้วยการบีบน้ำออก
• ผสมซอสพริกป่นเกาหลี (โคชูจัง) กระเทียมบด ขิงสับ น้ำตาล และน้ำปลา หรือเครื่องปรุงอื่นๆตามชอบ
• ผสมเครื่องปรุงกับผัก โดยต้องเคลือบให้ทั่วผักทุกใบ และทั่วพื้นผิวทุกด้าน
• แพ็คส่วนผสมกิมจิให้แน่นลงในขวดหมักหรือกล่องหมัก กดลงเพื่อกำจัดช่องอากาศ และให้แน่ใจว่าน้ำเกลือและน้ำซอสครอบคลุมผัก
• ปิดผนึกและปล่อยให้หมักที่อุณหภูมิห้องเป็นเวลา 1 ถึง 5 วัน ตรวจสอบทุกวันเพื่อกดผักให้จมอยู่ใต้น้ำ
• เก็บในตู้เย็นซึ่งจะหมักต่อไปอย่างช้าๆ และอยู่ได้นานหลายเดือน

6. การถนอมอาหารโดยการรมควัน

Cr. Unsplash

วิธีการถนอมอาหารประเภทนี้ส่วนมากจะใช้กับเนื้อสัตว์ โดยมาย่างให้แห้ง โดยใช้ไฟอ่อน ๆ และมีควันไฟด้วย เช่น ปลาย่าง หมูย่าง เป็นต้น วิธีนี้จะมีกลิ่นหอมของการรมควันอีกด้วย ซึ่งจะต่างจากการตากแห้ง

อุปกรณ์ที่ใช้ในการรมควัน:

• ไฟ ควัน และตะแกรง
• เครื่องซีลสูญญากาศ

อายุขัยที่ถนอมอาหารไว้ได้:

• สินค้าแห้ง เช่น ถั่ว เมล็ดกาแฟ และธัญพืช: นานถึง 1 ถึง 2 ปี
• ชีสและผลิตภัณฑ์จากนม: หลายเดือนถึง 1 ปี
• เนื้อสัตว์และปลา: เมื่อเก็บไว้ในช่องแช่แข็ง เนื้อสัตว์และปลาปิดผนึกสุญญากาศจะมีอายุได้ 1 ถึง 3 ปี

ตัวอย่างการรมควัน – ทำปลารมควัน:

• แช่ปลาในน้ำเกลือและน้ำเป็นเวลาหลายชั่วโมงหรือข้ามคืน
• ตากปลาให้แห้งเป็นชั้นๆ โดยปล่อยให้แห้งในอากาศ
• รมควันปลาในตู้รมควันที่ตั้งอุณหภูมิระหว่าง 65°C และ 80°C เป็นเวลาหลายชั่วโมงจนกระทั่งสุกและรมควันอย่างเพียงพอ
• เก็บในตู้เย็นได้นานถึงสองสัปดาห์หรือปิดผนึกสูญญากาศและแช่แข็งเพื่อเก็บไว้ได้นานขึ้น

7. การถนอมอาหารโดยการแช่เย็น

การใช้ความเย็นเป็นอีกทางหนึ่งที่จะช่วยถนอมอาหาร วิธีที่ง่ายที่สุดคือการเอาเข้าตู้เย็น ตู้แช่แข็ง ความเย็นจัดจะช่วยคงสภาพอาหารให้เก็บไว้ได้นานยิ่งขึ้น หรือจะทำการ Freeze Dry โดยนำอาหารไปแช่แข็งอย่างรวดเร็วแห้งสนิทก็เป็นวิธีถนอมอาหารอีกทางหนึ่ง 

อุปกรณ์ที่ใช้ในการแช่เย็น:

• ตู้เย็นหรือตู้แช่
• ภาชนะแบบปิด เช่น กล่อง lock&lock

อายุขัยที่ถนอมอาหารไว้ได้:

• ผลิตภัณฑ์นม (นม ชีส โยเกิร์ต): 1 สัปดาห์ถึงหลายสัปดาห์ ขึ้นอยู่กับประเภทของผลิตภัณฑ์นม
• ไข่: 3 ถึง 5 สัปดาห์
• ผักดิบ: 1 ถึง 2 สัปดาห์ แม้ว่าผักใบเขียวบางชนิดอาจเหี่ยวเร็วขึ้นก็ตาม
• ผลไม้: 3 วันถึง 3 สัปดาห์ ขึ้นอยู่กับชนิดของผลไม้
• อาหารปรุงสุก: 3 ถึง 4 วัน
• เนื้อดิบและสัตว์ปีก: 1 ถึง 2 วัน
• เนื้อและสัตว์ปีกปรุงสุก: 3 ถึง 4 วัน
• อาหารทะเล: 1 ถึง 2 วัน

ตัวอย่างการถนอมอาหารแบบการแช่เย็น – แช่เนื้อสัตว์ปรุงสุก:

• รอให้เนื้อไม่ร้อนจัด เพราะหากนำของร้แแนไปแช่ตู้เย็นทันทีจะทำให้ตู้เย็นทำงานหนักและยังไม่ได้ต่อการเจริญเติบโตของเชื้อโรคอีกด้วย
• ห่อเนื้อให้แน่นด้วยกระดาษฟอยล์ พลาสติกห่อ หรือใส่ในภาชนะสุญญากาศเพื่อป้องกันไม่ให้เนื้อแห้ง
• พออาหารเย็นลงใกล้อุณหภูิมห้อง แช่ตู้เย็น ทำให้เนื้อสุกเย็นลงอย่างรวดเร็วเพื่อลดความเสี่ยงต่อการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย
• นำออกใช้หรือบริโภคภายใน 3-4 วัน

8. ถนอมอาหารโดยการแช่แข็ง

Cr. Unsplash

การแช่แข็งอาจเป็นวิธีที่ง่ายที่สุดเมื่อพิจารณาว่ามีวิธีถนอมอาหารอย่างไร ช่วยชะลอการสลายตัวโดยการเปลี่ยนความชื้นที่ตกค้างให้เป็นน้ำแข็ง ยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียส่วนใหญ่ เนื้อสัมผัสของอาหารบางชนิดสามารถเปลี่ยนแปลงได้เมื่อแช่แข็ง แต่การแช่แข็งยังคงเป็นวิธีที่ดีเยี่ยมในการรักษาคุณภาพเมื่อเวลาผ่านไป

อุปกรณ์ที่ใช้ในการแช่แข็ง:

• ตู้แช่แข็ง
• ภาชนะสุญญากาศหรือถุงแช่แข็งที่ปลอดภัย

อายุขัยที่ถนอมอาหารไว้ได้:

• ผักและผลไม้: 8 ถึง 12 เดือน
• เนื้อสัตว์และปลา: สูงสุด 1 ปีหากเก็บอย่างเหมาะสม

ตัวอย่างการแช่แข็ง – เบอร์รี่แช่แข็ง:

• ล้างและทำให้ผลเบอร์รี่แห้งอย่างทั่วถึงเพื่อขจัดความชื้น
• กระจายผลเบอร์รี่เป็นชั้นเดียวบนถาดอบเพื่อแช่แข็งแยกกัน
• ย้ายผลเบอร์รี่แช่แข็งไปยังถุงหรือภาชนะที่ปลอดภัยต่อช่องแช่แข็ง ติดฉลากวันที่ และเก็บในช่องแช่แข็ง
• ใช้ภายใน 6 เดือนเพื่อคุณภาพที่ดีที่สุด

9. การถนอมอาหารโดยการบรรจุกระป๋อง

Cr. Unsplash

การบรรจุกระป๋องเป็นวิธีการที่เชื่อถือได้ในการเก็บรักษาอาหาร ซึ่งเกี่ยวข้องกับการใส่อาหารในขวดหรือกระป๋องแล้วอุ่นอาหารให้มีอุณหภูมิที่ทำลายจุลินทรีย์และทำให้เอนไซม์หยุดทำงาน กระบวนการนี้สามารถเก็บรักษาอาหารที่เน่าเสียง่ายได้มากที่สุดตั้งแต่ผักและผลไม้ไปจนถึงเนื้อสัตว์และอาหารทะเล สภาพแวดล้อมในการบรรจุกระป๋องจะต้องปลอดเชื้อ และการปฏิบัติตามแนวทางด้านความปลอดภัยเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในการหลีกเลี่ยงความเสี่ยงของโรคพิษสุราเรื้อรัง

อุปกรณ์ที่ใช้ในการบรรจุกระป๋อง:

• กระป๋องบรรจุพร้อมฝาปิดและแหวน
• เครื่องปิดฝากระป๋องและกรวยบรรจุลงกระป๋อง
• หรือ เครื่องอัดกระป๋อง

อายุขัยที่ถนอมอาหารไว้ได้:

• อาหารที่มีความเป็นกรดสูง (เช่น มะเขือเทศและผลไม้): 1 ถึง 1.5 ปี
• อาหารที่มีความเป็นกรดต่ำ (เช่น ผักและเนื้อสัตว์): 2 ถึง 5 ปี

ตัวอย่างการถนอมอาหารแบบการบรรจุกระป๋อง – มะเขือเทศบรรจุกระป๋อง:

• ล้างมะเขือเทศและคว้านแกน จากนั้นลวกในน้ำเดือดเพื่อให้ปอกเปลือกได้ง่าย
• ปอกเปลือกและหั่นมะเขือเทศเป็นสี่ส่วน
• ปรุงมะเขือเทศเป็นเวลาสั้นๆ เพื่อให้ความร้อนผ่าน
• บรรจุมะเขือเทศร้อนลงในกระป๋องสะอาดฆ่าเชื้อแล้ว เติมน้ำมะนาวและเกลือเล็กน้อยเพื่อรักษาสภาพได้นานขึ้นและเพิ่มรสชาติ
• ซีลกระป๋อง
• นำกระป๋องไปแช่ในน้ำเป็นเวลา 45 นาที
• เก็บไว้ในที่เย็นและแห้ง นำออกมาทานภายใน 1-1.5 ปี

---

หากใครที่มีวัตถุดิบ ผลผลิตต่าง ๆ ที่ล้นตลาด ทานไม่ทันแล้วสามารถนำมาเข้ากระบวนการถนอมอาหารได้ ต้องลองทำดูหน่อยแล้ว จะได้มีอาหารเก็บไว้ทานได้นาน ๆ นั่นเอง 

ข้อมูลจาก Link1 Link2