ประโยชน์ฟักทองต่อหลอดเลือดและตับคุณค่าระดับพรีเมียมในแบบผักพื้นบ้าน

ชวนทำความรู้จักประโยชน์ฟักทองว่าฟักทองประโยชน์มีอะไรบ้าง สรรพคุณฟักทองเป็นอย่างไร แล้วประโยชน์เมล็ดฟักทอง ประโยชน์น้ำฟักทองมีประโยชน์ต่อร่างกายอย่างไร

ฟักทองเป็นพืชผักสีสวยที่มีรสหวานหอมในแบบที่ใช้เป็นอาหารได้ตั้งแต่ผู้ใหญ่ ผู้สูงอายุ จนไปถึงเด็กทารกเลย ด้วยความที่พืชผักชนิดนี้อุดมด้วยวิตามิน แร่ธาตุที่จำเป็นต่อร่างกาย และอุดมด้วยคาร์โบไฮเดรตที่มาพร้อมกากใยสูง ทำให้ไม่แปลกใจเลยว่าฟักทองจะกลายเป็นหนึ่งในอาหารอีกชนิดที่ผู้รักสุขภาพทั่วโลกหันมาให้ความสนใจ

และหากยังมีใครที่สงสัยอยู่ว่าตกลงแล้วประโยชน์ของฟักทองมีอะไรบ้าง สรรพคุณฟักทองที่น่าสนใจเป็นอย่างไร และในส่วนของ ประโยชน์น้ำฟักทอง ประโยชน์เมล็ดฟักทอง มีอะไรที่น่าสนใจบ้าง บทความนี้เราได้รวบรวมมาไว้ให้แล้ว

ทำความรู้จักกับฟักทอง

ฟักทองมีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Cucurbita moschata Decne. เป็นพืชเถาเลื้อยที่มีผลหลายรูปแบบ มีทั้งกลม กลมแป้น ผิวขรุขระ ใช้ทำอาหารได้ทั้งอาหารคาวและหวาน ตระกูลฟักทองที่เป็นที่รู้จักกันมีอยู่ 2 ตระกูล คือ ฟักทองอเมริกัน (pumpkin) ที่มีผลใหญ่ เนื้อยุ่ย ผิวด้านนอกจะเป็นสีเหลืองหมดทั้งไม่ว่าจะเป็นฟักทองอ่อนหรือฟักทองแก่ กับ ฟักทองสควอช (Squash) ที่มีเปลือกแข็งเนื้อแน่น รสชาติหวานมัน ซึ่งได้แก่ฟักทองไทยและฟักทองญี่ปุ่น 

สำหรับฟักทองไทยมีชื่อเรียกแตกต่างกันไปตามท้องถิ่น เช่น ภาคเหนือเรียกฟักแก้ว, นะน้ำแก้ว ภาคอีสานเรียกหมากอึ ภาคใต้เรียกน้ำเต้า ไทยใหญ่เรียกหมากปัก เป็นต้น

นอกจากนี้ฟักทองยังเป็นอาหารที่มีกากใยสูง อุดมด้วยวิตามินและแร่ธาตุที่จำเป็นต่อร่างกาย และยังมีกรดโพรไพโอนิกช่วยยับยั้งการเติบโตของเซลล์มะเร็ง อุดมด้วยเบต้าแคโรทีน จึงนิยมนำมาปรุงเป็นอาหารทั้งอาหารคาวและอาหารหวาน เช่น แกงป่า แกงคั่ว แกงบวช บัวลอย ฯลฯ

สรรพคุณของฟักทอง

ในตำราแพทย์แผนไทยเราสามารถใช้ฟักทองบรรเทาและรักษาโรค ความผิดปกติ และอาการต่าง ๆ ได้เช่น

• แก้ปวดลดอักเสบ รักษาแผลไฟไหม้ ด้วยการนำเนื้อฟักทองดิบตำละเอียดพอกบริเวณแผล หรือใช้เนื้อฟักทองตากแห้งบดละเอียดโรยแผล
• ขับพยาธิ ใช้เมล็ดฟักทองทุบให้แตกประมาณ 60 กรัม ผสมน้ำตาล น้ำและนมให้ได้บริมาณ 500 มิลลิลิตร แบ่งกิน 3 ครั้งทุกสองชั่วโมง จากนั้นรีบดื่มน้ำมันละหุ่งเพื่อขับพยาธิออก
• แก้อากาฟกช้ำ ปวดอักเสบ ถอนพิษแมลงสัตว์กัดต่อย ด้วยการใช้เยื่อกลางมาพอกบริเวณที่มีอาการ

เป็นต้น

ประโยชน์ฟักทอง

ฟักทองเป็นอาหารที่อุดมด้วยวิตามิน แร่ธาตุ และสารอื่น ๆ มากมาย โดยในฟักทองดิบ 100 กรัม ให้พลังงาน 10 กิโลแคลอรี แบ่งเป็นคาร์โบไฮเดรต 6.5 กรัม และไขมัน 0.1 กรัม ซึ่งในนั้นเป็นเส้นใยถึง 0.5 กรัม 

นอกจากนี้ยังอุดมด้วยวิตามินเอสูงกว่า 41% ของปริมาณที่ร่างกายต้องการต่อวัน เบตาแคโรทีน 29% วิตามินบี 1, 2, 3, 5 และ 6 โฟเลต มีวิตามินซี 15% ของปริมาณที่ร่างกายต้องการต่อวัน และยังมีแร่ธาตุที่จำเป็นอย่าง เหล็ก แคลเซียม แมกนีเซียม โพแทสเซียม ฟอสฟอรัส สังกะสี อีกอย่างละเล็ก ๆ น้อย ๆ

ด้วยสารอาหารเหล่านี้ทำให้ฟักทองมีประโยชน์หลากหลายด้านที่ล้วนเป็นประโยชน์ต่อร่างกาย เช่น

• ช่วยควบคุมน้ำหนัก เนื่องจากฟักทองเป็นอาการที่มีไขมันและน้ำตาลน้อย แต่รับประทานแล้วอยู่ท้องเพราะประกอบด้วยกากใยและคาร์บสูง ช่วยลดอาการอยากอาหารได้ดี
• ช่วยต้านอนุมูลอิสระ เนื่องจากฟักทองอุดมด้วยเบต้าแคโรทีน วิตามินเอ วิตามินอี ที่ช่วยต่อต้านการเกิดอนุมูลอิสระและลดความเสี่ยงของการเกิดมะเร็งได้
• บำรุงสายตา จากการที่ฟักทองอุดมด้วยวิตามินเอที่มีส่วนช่วยบำรุงสายตา ป้องกันสายตาถูกทำลาย และป้องกันการเกิดโรคต้อต่าง ๆ / จอประสาทตาเสื่อม
• ช่วยป้องกันการแข็งตัวของหลอดเลือด ปกป้องตับ เนื่องจากกรดไขมันในฟักทองประกอบด้วยกรดไขมันไม่อิ่มตัวชนิดโอเมก้า-3 และ โอเมก้า-6 สูง
• ช่วยบำรุงโลหิต เนื่องจากมีแร่ธาตุสำคัญต่อการบำรุงเลือด เช่น ธาตุเหล็ก โพแทสเซียม และแมกนีเซียม
• ช่วยบำรุงผิวพรรณและเนื้อเยื่อ เนื่องจากมีคอลลาเจนตามธรรมชาติและอุดมด้วยวิตามซี ที่ช่วยบำรุงผิวพรรณ ให้กระจ่างใส

ประโยชน์เมล็ดฟักทอง

สำหรับเนื้อฟักทองที่กล่าวไปแล้วอุดมด้วยคุณค่าทางโภชนาการและให้ประโยชน์กับร่างกายได้ขนาดนี้ หันมาดูที่เมล็ดฟักทองประโยชน์ก็มีมากมายไม่น้อยหน้ากันเลยทีเดียว 

ประโยชน์ของเมล็ดฟักทองคือ เป็นแหล่งของสารคิวเคอร์บิตาซิน (cucurbitacins) ซึ่งสารตัวนี้เมื่อนำมาทดสอบกับเซลล์มะเร็งแล้วพบว่ามีความสามารถในการต้านการเติบโตของเซลล์มะเร็ง และสามารถใช้เป็นยาเสริมฤทธิ์ของยาต้านเซลล์มะเร็งที่ใช้ในปัจจุบันได้

นอกจากนี้สารสกัดเมล็ดฟักทองยังมีฤทธิ์ปกป้องเซลล์ตับที่ถูกทำลายจากพิษแอลกอฮอลได้ และเมื่อให้สัตว์ทดลองกินเมล็ดฟักทองผสมกับเมล็ดเฟล็กซ์ยังพบว่าสารทั้งสองตัวนี้สามารถช่วยลดกรดไขมันอิ่มตัวในเลือดและตับ ช่วยลดอนุมูลอิสระ และช่วยปกป้องหลอดเลือดและตับได้ด้วย 

สำหรับประโยชน์ของเมล็ดฟักทองในด้านสมุนไพรยังเชื่อว่าน้ำมันจากเมล็ดฟักทองมีสารที่ช่วยในการสร้งสาร Serotonin ที่ช่วยให้รู้สึกสุขสงบ ระงับความโกรธและก้าวร้าว ช่วยให้นอนหลับดี จึงสามารถใช้บำรุงประสาท ช่วยให้อารมณ์ดีได้ด้วย

ประโยชน์น้ำฟักทอง

ประโยชน์ของน้ำฟักทองคือการนำเนื้อของฟักทองมาผ่านกรรมวิธีเพื่อให้รับประทานได้ง่ายขึ้น ดังนั้นน้ำฟักทองจึงมีประโยชน์ของฟักทองอยู่อย่างครบถ้วน ไม่ว่าจะเป็นวิตามิน วิตามินบี 1, 2, 3, 5, 6 โฟเลต มีวิตามินซี และ เบตาแคโรทีน และแร่ธาตุอย่าง เหล็ก แคลเซียม แมกนีเซียม โพแทสเซียม ฟอสฟอรัส สังกะสี ฯลฯ รวมถึงคาร์บและเส้นใยอาหารอย่างครบถ้วน

น้ำฟักทองเป็นอาหารที่รับประทานง่าย ย่อยง่าย ให้สารอาหารที่จำเป็นหลากหลาย และหากมีการโรยเมล็ดงาดำ งาขาว เมล็ดเจีย เมล็ดฟักทอง หรือเมล็ดเฟล็กซ์ลงไปด้วย ก็จะยิ่งเพิ่มสารอาหารให้หลากหลายมากยิ่งขึ้นได้

ด้วยคุณค่าและประโยชน์ฟักทองมากมาย รวมถึงสรรพคุณฟักทองที่หลากหลาย ทำให้ฟักทองกลายเป็นอาหารที่ได้รับความนิยมสำหรับผู้รักสุขภาพ ทั้งสรรพคุณฟักทองในด้านการบำรุงเลือด อุดมด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ และมีสารต้านมะเร็ง ทั้งยังให้พลังงานโดยที่มีน้ำตาลและไขมันน้อย ช่วยให้อิ่มท้องได้นานโดยที่ไม่ส่งผลต่อน้ำหนัก

โดยเฉพาะอย่างยิ่งประโยชน์เมล็ดฟักทองและประโยชน์น้ำฟักทอง เมล็ดฟักทองเป็นอาหารที่รับประทานได้ง่ายและซื้อหาได้ง่าย แต่อุดมด้วยสารที่ช่วยรักษาหลอดเลือด บำรุงตับ ป้องกันการเกิดมะเร็งในตับอันเนื่องมาจากแอลกอฮอล์ได้ 

แต่ทั้งนี้เนื่องจากฟักทองอุดมด้วยเบต้าเคโรทีน การรับประทานฟักทองมาเกินไปอาจทำให้เกิดอาการตัวเหลืองและได้รับวิตามินเอมากเกินไปจนส่งผลต่อร่างกายได้ ดังนั้น แม้ฟักทองจะมีประโยชน์มากมายก็ไม่ควรรับประทานมากเกินพอดีเช่นเดียวกัน

Feature Image credit : pixabay