ใครๆก็บอกว่าล้างจมูกแล้วดี เพราะไม่ว่าจะเป็นคนที่มีโรคเกี่ยวกับทางเดินอากาศหายใจอย่าง ภูมิแพ้ หวัด หรือไซนัส หรือเป็นคนปกติที่ใช้ชีวิตอยู่ในเมืองไทยซึ่งมีทั้ง ฝุ่น ควัน และเชื้อโรค ไม่ว่าจะในเมืองหรือนอกเมือง ต่างพบเจอฝุ่นมลพิษและควรได้รับการล้างทั้งสิ้น บทความนี้จะมาเผยความลับกันว่า ล้างจมูกดีอย่างไร วิธีล้างจมูกด้วยตัวเองทำอย่างไร วิธีล้างจมูกที่ถูกต้อง ล้างจมูกบ่อยแค่ไหน ล้างจมูกบ่อยอันตรายไหม ล้างจมูกมีผลข้างเคียงหรือไม่ พร้อมแล้วก็ไปอ่านกันเลย
วิธีล้างจมูกด้วยตัวเอง เจ็บไหม ต้องทำอย่างไร
วิธีล้างจมูกด้วยตัวเองนั้นมีขั้นตอนไม่มาก ไม่ยาก และไม่เจ็บ ถึงแม้จะล้างเป็นครั้งแรกก็ไม่เจ็บและไม่น่ากลัวอย่างที่คิด แต่สิ่งที่ควรคำนึงถึงนั้นคือควรใช้น้ำเกลือล้างจมูกที่ปลอดภัย สะอาด ไม่หมดอายุ และทำการล้างให้ถูกวิธี ตามขั้นตอนที่เหมาะสม ก่อนอื่นต้องมีอุปกรณ์ให้พร้อมก่อน ดังนี้
อุปกรณ์ที่ต้องเตรียม
- น้ำเกลือล้างจมูก (แนะนำให้ใช้น้ำเกลือที่มีความเข้มข้น 0.9% เพราะจะช่วยลดความเหนียว-ข้นของน้ำมูก และยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อโรค)
- กระบอกฉีดยา
- ชามหรือภาชนะที่ใช้รองน้ำเกลือล้างจมูก
- ทิชชู่หรือผ้าขนหนูสำหรับเช็ดทำความสะอาด
วิธีล้างจมูกที่ถูกต้องและปลอดภัย มีขั้นตอนดังต่อไปนี้
- ถ้าเป็นไปได้อุ่นน้ำเกลือเล็กน้อย
- ล้างมือให้สะอาดก่อนที่จะล้างจมูก เพื่อให้อุณหภูมิพอเหมาะกับเยื่อบุจมูก
- วิธีล้างจมูกที่ถูกต้อง ควรทำบนโต๊ะเพราะจะต้องนำภาชนะมารองรับน้ำเกลือล้างจมูก หรือยื่นหน้าไปที่อ่างล้างหน้า เพื่อให้น้ำเกลือที่ใช้แล้วไหลลงท่อน้ำทิ้งได้เลย
- สั่งน้ำมูกเพื่อเคลียร์จมูกก่อนเริ่มวิธีล้างจมูก
- ดูดน้ำเกลือล้างจมูกให้เต็มกระบอกฉีดยา สำหรับผู้ใหญ่จะใช้ประมาณ 10-20 ซีซี และสำหรับเด็ก 5-10 ซีซี
- ให้ผู้ที่จะล้างจมูกแหงนหน้าขึ้น โน้มตัวไปข้างหน้าเล็กน้อย
- จ่อปลายกระบอกฉีดไปที่จมูกข้างที่จะล้าง อาจเริ่มจากข้างที่คัดจมูกมากกว่าก่อน ปรับให้ปลายกระบอกฉีดยาชิดผนังจมูกด้านในข้างบน พยายามปิดจมูกข้างที่กระบอกฉีดยาถูกใส่เข้าไปไม่ให้น้ำเกลือไหลออกทางเดิม
- หายใจเข้าปอดให้เต็มที่ กลั้นหายใจ อ้าปากและร้องคำว่า “อา” ออกมา
- ค่อยๆฉีดน้ำเกลือเข้าจมูก น้ำเกลือจะไหลจากข้างที่ฉีดไปยังโพรงจมูกและไหลออกจากรูจมูกอีกข้างหนึ่ง (การล้างจมูก จุดนี้อาจมีน้ำเกลือบางส่วนไหลลงคอไปบ้าง เป็นไปได้และไม่เป็นอันตรายอะไร)
- หลังจากฉีดน้ำเกลือให้ออกมาจากจมูกแล้ว จึงสามารถหายใจได้ตามปกติ
- ควรล้างจนกว่าจะแน่ใจว่าโพรงจมูกของคุณสะอาดแล้ว หรือฉีดประมาณ 2-3 รอบ แล้วสลับข้าง
- และสามารถสั่งน้ำมูกหรือน้ำเกลือที่เหลืออยู่จมูกได้ ไม่เป็นอันตราย แต่ข้อควรระวังระหว่างสั่งน้ำมูก คือให้สั่งน้ำมูกเบา ๆ และไม่ควรอุดรูจมูกอีกข้าง เพราะอาจทำให้แก้วหูทะลุเป็นอันตรายได้
- เมื่อล้างจมูกเสร็จแล้วควรเก็บและล้างอุปกรณ์ให้แห้งด้วยสบู่หรือน้ำยาล้างจานทุกครั้ง และควรเก็บน้ำเกลือล้างจมูกให้อยู่ในที่สะอาดปลอดจากเชื้อโรค
** ข้อควรระวังคือ ต้องกลั้นหายใจขณะล้างจมูก เพราะอาจจะสำลักได้ และไม่ควรให้ผู้ป่วยโรคทางสมองอย่างอัลไซเมอร์ล้างจมูกเอง**
ควรล้างจมูกบ่อยแค่ไหน
การกำหนดความถี่ที่เหมาะสมของการล้างจมูก ว่าควรล้างจมูกบ่อยแค่ไหน จะขึ้นอยู่กับสถานการณ์ของแต่ละบุคคล เช่น สภาวะสุขภาพ ปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม และความชอบส่วนบุคคล
ล้างจมูกถี่แค่ไหนเรียกบ่อย
- ล้างไม่บ่อย: สำหรับบุคคลที่มีอาการคัดจมูกหรือภูมิแพ้ การล้างจมูกสัปดาห์ละ 1 ครั้งอาจเพียงพอที่จะช่วยให้ลดสารที่ก่อให้เกิดการแพ้ น้ำมูกใสลดลงบ้าง และลดการอักเสบของจมูก
- ล้างบ่อยปานกลาง: บางคนอาจรู้สึกโล่งจากการล้างจมูก 2-3 ครั้งต่อสัปดาห์ โดยเฉพาะในช่วงฤดูกาลหรือในสภาพแวดล้อมที่มีสารก่อภูมิแพ้หรือมลพิษอยู่ทั่วไป สำหรับผู้เป็นภูมิแพ้ โพรงจมูกอักเสบ หรือไซนัส สามารถล้างจมูกได้ทุกวัน ถือว่าล้างบ่อยปานกลางและไม่มีอันตรายหรือผลข้างเคียง
- ล้างบ่อยมาก: แม้ว่าจะไม่มีขีดจำกัดสูงสุดที่เข้มงวดเกี่ยวกับความถี่ในการล้างจมูกว่าห้ามล้างเกินกี่ครั้ง แต่การล้างจมูกบ่อยเกินไป เช่น หลายครั้งต่อวัน อาจไม่จำเป็นเสมอไป และอาจนำไปสู่การระคายเคืองหรือการหยุดชะงักของไมโครไบโอม(จุลชีพ จุลินทรีธรรมชาติที่อยู่ในร่างกายมนุษย์)ในจมูกได้
ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นจากการล้างจมูกบ่อยเกินไป
- จมูกแห้ง: การล้างจมูกบ่อยครั้งอาจทำให้ชั้นน้ำมูกที่ป้องกันตามธรรมชาติในช่องจมูกหลุดออกไป ส่งผลให้เกิดอาการแห้งและไม่สบายตัว
- ระคายเคือง: การใช้น้ำเกลือมากเกินไปหรือออกแรงมากเกินไปในระหว่างการล้างจมูกอาจทำให้เนื้อเยื่อจมูกที่บอบบางระคายเคือง ทำให้เกิดอาการแดง เจ็บ หรือแม้แต่รอยถลอกเล็กน้อยได้ บางคนอาจบีบน้ำเกลือเพื่อล้างจมูกแรงเกินไปก็อาจทำให้เกิดอาการหูอื้อ เจ็บแก้วหู ได้เช่นกัน
- แบคทีเรียดีในจมูกเสียสมดุล (ไมโครไบโอม): ทางเดินจมูกเป็นแหล่งสะสมของแบคทีเรียที่มีประโยชน์ซึ่งช่วยป้องกันการติดเชื้อ การล้างจมูกมากเกินไปอาจรบกวนความสมดุลตามธรรมชาติ และอาจนำไปสู่การเจริญเติบโตของแบคทีเรียที่เป็นอันตรายมากเกินไปหรือเสี่ยงต่อการติดเชื้อเพิ่มขึ้น เพราะการล้างจมูกบ่อยเกินไปก็ถือว่าเราได้ทำลายธรรมชาติของสภาพปกติจมูกนั่นเอง
- ความไม่สมดุลของอิเล็กโทรไลต์: ในบางกรณี ซึ่งพบไม่บ่อยนัก การใช้น้ำเกลือที่ผสมสูตรไม่ถูกต้องเพื่อการล้างจมูก (เช่น ความเข้มข้นของเกลือสูงเกินไป) อาจนำไปสู่ความไม่สมดุลของอิเล็กโทรไลต์ได้หากใช้ในปริมาณมากบ่อยครั้ง
ข้อพิจารณาส่วนบุคคล
- โรคประจำตัว: บุคคลที่เป็นโรคไซนัสอักเสบเรื้อรัง ติ่งเนื้อในจมูก หรืออาการทางจมูกอื่นๆ อาจได้รับประโยชน์จากการล้างจมูกบ่อยครั้งมากขึ้น ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของแผนการรักษาของตน ภายใต้คำแนะนำของแพทย์
- การได้รับสารก่อภูมิแพ้: ผู้ที่มีอาการแพ้สิ่งกระตุ้นจากสิ่งแวดล้อม เช่น ละอองเกสรดอกไม้ ไรฝุ่น หรือสะเก็ดผิวหนังของสัตว์เลี้ยง อาจพบว่าการล้างจมูกบ่อยขึ้นในช่วงฤดูที่มีภูมิแพ้สูงมักเป็นประโยชน์
- ความสะดวกสบายส่วนบุคคล: ท้ายที่สุดแล้วความถี่ที่เหมาะสมของการล้างจมูกจะแตกต่างกันไปในแต่ละคน บุคคลบางคนอาจชอบทำการล้างจมูกบ่อยกว่าหากช่วยบรรเทาอาการทางจมูกได้ ในขณะที่คนอื่นๆ อาจพบว่าการล้างจมูกไม่บ่อย นานๆครั้งก็เพียงพอแล้ว
โดยสรุป แม้ว่าการล้างจมูกจะเป็นวิธีที่ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพในการรักษาสุขภาพจมูกและบรรเทาอาการต่างๆ แต่สิ่งสำคัญคือต้องสร้างสมดุลและหลีกเลี่ยงการทำมากเกินไป การปฏิบัติตามแนวทางที่แนะนำและการใส่ใจกับความสะดวกสบายและการตอบสนองของแต่ละบุคคลสามารถช่วยให้มั่นใจถึงประโยชน์ของการล้างจมูกโดยไม่เสี่ยงต่ออันตรายที่อาจเกิดขึ้น หากไม่แน่ใจเกี่ยวกับความถี่ที่เหมาะสมของการล้างจมูก หรือหากประสบกับผลข้างเคียงใดๆ ขอแนะนำให้ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพ เช่น แพทย์หูคอจมูก หรือแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านภูมิแพ้ เพื่อขอคำแนะนำและคำแนะนำเฉพาะบุคคล
1. น้ำเกลือ Klean&Kare คลีนแอนด์แคร์ นอร์มอลแคร์
น้ำเกลือทำความสะอาดโพรงจมูก น้ำเกลือฉลากเขียวที่คนไทยเห็นกันมานานและคุ้นเคยเป็นอย่างดี ประกอบด้วยโซเดียมคลอไรด์ 0.9 กรัม/100 มล. ขวดเป็นลักษณะปลายแหลม ฉีดล้างง่าย
- ราคา: 594 บาทต่อ 1000 ml. 12 ขวด (ตกขวดละ 49 บาทต่อ 1000 มิลลิลิตร)
2. HASHI PLUS
ชุดอุปกรณ์ล้างจมูกด้วยน้ำเกลือพร้อมเกลือแถมในกล่อง ฮาชิ ฮาชชิ พลัส มีจุดเด่นตรงออกแบบที่ล้างจมูกมาให้ใช้ง่าย ล้างง่าย ทำให้การล้างจมูกนั้นง่ายขึ้นมากๆ ซื้อได้ที่ร้าน LAB Pharmacy บน Shopee
- ราคา: อุปกรณ์ล้างจมูกฮาชชิ พลัส 164 บาท, เกลือ(เอาไว้ผสมน้ำ) 30 ซอง 90 บาท
น้ำเกลือแอลพีซาไลน์ตราเสือดาว น้ำเกลือจากแบรนด์ Leomedical Official จากเดนมาร์ก นอกจากล้างจมูกแล้วยังใช้ล้างแผล รักษาสิว บ้วนปาก กลั้วคอได้
- ราคา: 55 บาท ต่อ 1 ขวด 550 ml.
4. Marimer สเปรย์น้ำทะเลพ่นจมูก
มาริเมอร์ เป็นอุปกรณ์และน้ำเกลือล้างจมูกที่ใช้น้ำเกลือทะเลบริสุทธิ์ที่มาในรูปแบบขวดสเปรย์ ปรับค่ามาให้เหมาะกับจมูกแล้ว มีทั้งแบบสำหรับผู้ใหญ่ และ Marimer Baby สำหรับทารกและเด็กเล็ก น้ำเกลือไอโซโทนิค ผลิตจากน้ำเกลือบริสุทธิ์ประเทศฝรั่งเศส ฉีดพ่นออกมาเป็นละอองนุ่มนวล ลดอาการคัดจมูก น้ำมูกในโพรงจมูก
5. RAINBEAU ขวดล้างจมูก เกลือล้างจมูก
Rainbeau มีทั้ง ขวดล้างจมูก และ ผงเกลือใช้ผสมน้ำเพื่อล้างจมูก ใช้ได้ทั้งสำหรับเด็กและผู้ใหญ่ ใช้ผสม 1 ซองต่อน้ำ 300 ml. การผสมหนึ่งครั้งจะใช้ล้างจมูกได้ 3-4 ครั้ง ลดอาการภูมิแพ้ โพรงจมูกสะอาด หายใจโล่งขึ้น
- ราคา: ที่ล้างจมูก 99 บาท, เกลือผง 1 กล่อง 30 ซอง 99 บาท
แมกซ์ไลฟ์ นาซิค คลีน เป็นเกลือผงแบบซอง เอาไว้ผสมน้ำเพื่อล้างจมูก ผลมเกลือ 1 ซอง กับน้ำสะอาดปริมาณ 250 มล. และนำไปล้างจมูก แต่ถ้ามีน้ำมูกเหนียวข้นและปริมาณมากให้ใช้เกลือ 2 ซองได้
- ราคา: 1 กล่อง 30 ซอง 79 บาท
ตอบคำถาม ล้างจมูกบ่อยอันตรายไหม
ทราบวิธีล้างจมูกกันไปแล้ว อาจจะมีอีกคำถามหนึ่งที่หลาย ๆ คนอยากทราบนั่นคือ “ล้างจมูกบ่อยอันตรายไหม” คำตอบคือ ไม่อันตราย สามารถทำได้บ่อย ๆ หากรู้สึกว่าโพรงจมูกมีสิ่งแปลกปลอมหรือฝุ่นละอองเข้าไป แต่ควรทำก่อนหรือรับประทานอาหารอย่างน้อย 2 ชั่วโมง เพื่อป้องกันการอาเจียนหรือสำลัก และวิธีล้างจมูกด้วยน้ำเกลือนี้คนที่ไม่ได้เป็นโรคภูมิแพ้หรือไซนัส ก็สามารถทำได้เช่นเดียวกันเพื่อทำความสะอาดจมูก
ต้องล้างจมูกเมื่อมีอาการอย่างไร
ควรล้างจมูกเมื่อมีอาการแพ้ฝุ่นละออง มีน้ำมูกค้างอยู่ในโพรงจมูกหรือไซนัส เป็นหวัดคัดจมูก มีเสมหะในลำคอสาเหตุเนื่องจากมีการอักเสบในโพรงจมูก หรือในผู้ป่วยที่เป็นโรคเกี่ยวกับโพรงจมูก เช่น ผู้ป่วยโรคไซนัสอักเสบ ผู้ป่วยที่ผ่าตัดจมูกหรือเป็นไซนัส หรือผู้ที่ได้รับการฉายแสงที่จมูก
ประโยชน์ของการล้างจมูก
- ช่วยชะล้างสิ่งสกปรกที่มองไม่เห็นออกจากโพรงจมูกได้ง่ายขึ้น
- ให้เยื่อบุจมูกมีความชุ่มชื้นมากยิ่งขึ้น
- บรรเทาอาการคัดจมูกจากการเป็นหวัด ทำให้หายใจโล่งขึ้น
- ช่วยล้างน้ำมูกเหนียวข้นออกมาจากโพรงจมูก ซึ่งไม่สามารถระบายออกมาเองได้
- ลดจำนวนเชื้อโรค ฝุ่นละอองในจมูก ที่อาจก่อให้เกิดอาหารภูมิแพ้ได้
- การล้างจมูกก่อนพ่นยาจมูก จะทำให้ประสิทธภาพดีขึ้น
- ช่วยป้องกันการลุกลามของเชื้อโรคที่อาจลงไปสู่ปอดได้
เทคนิควิธีการล้างจมูกที่ถูกต้อง
การล้างจมูกในอุดมคติคือ น้ำเกลือจะไหลได้อย่างราบรื่นผ่านรูจมูกข้างหนึ่งและไหลออกอีกรูจมูก แต่ก็มีบางกรณีที่น้ำเกลืออาจไม่ไหลผ่านตามที่คาดไว้ ถ้าล้างจมูกแล้วน้ำเกลือไม่ไหลออกมาอีกข้างจะต้องทำอย่างไร ต่อไปนี้เป็นเทคนิควิธีการล้างจมูกที่ถูกต้องบางประการในการแก้ไขปัญหาและปรับปรุงประสิทธิภาพของการล้างจมูก
เอียงศีรษะไปด้านหน้า และเอียงข้างเล็กน้อย (ตรงข้ามกับข้างที่คุณกำลังจะฮีดน้ำเกลือเข้าไป)
- เอียงไปข้างหน้า: การเอนศีรษะไปข้างหน้าเล็กน้อยสามารถช่วยให้น้ำเกลือไหลผ่านช่องจมูกได้ง่ายขึ้น ตำแหน่งนี้กระตุ้นให้เกิดแรงโน้มถ่วงเพื่อช่วยในการระบายน้ำมูกและน้ำเกลือ
- เอียงศีรษะไปด้านข้าง: การเอียงศีรษะไปด้านข้างตรงข้ามรูจมูกที่กำลังล้างสามารถสร้างทางเดินที่ชัดเจนมากขึ้นเพื่อให้น้ำเกลือเดินทางผ่านทางจมูกไปอีกข้างหนึ่งได้
ปรับความแรงและมุมการไหลเข้าของน้ำเกลือ
- การกดเบาๆ: การกดเบาๆ ที่กระบอกฉีดน้ำเกลือหรืออุปกรณ์ล้างจมูกสามารถช่วยควบคุมการไหลของน้ำเกลือได้ หลีกเลี่ยงการออกแรงมากเกินไป เนื่องจากอาจทำให้รู้สึกไม่สบายหรือระคายเคืองได้
- ปรับมุมของอุปกรณ์ล้างจมูก: การวางตำแหน่งที่ล้างจมูกหรือหัวฉีดน้ำเกลือในมุมที่แตกต่างกันเล็กน้อยบางครั้งอาจช่วยให้น้ำเกลือไหลเข้าไปในรูจมูกสะดวกขึ้นได้
เคลียร์จมูกก่อนล้าง
- สั่งน้ำมูก: ก่อนที่จะพยายามล้างจมูก ให้สั่งน้ำมูกเบา ๆ เพื่อล้างน้ำมูกหรือสิ่งอุดตันส่วนเกินที่อาจขัดขวางการไหลของน้ำเกลือ
- ใช้ยาลดอาการคัดจมูก: หากอาการคัดจมูกรุนแรง การใช้สเปรย์ลดอาการคัดจมูกหรือยาลดอาการคัดจมูกตามคำแนะนำของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญสามารถช่วยเปิดช่องจมูกได้ก่อนการล้างจมูก
ปรับน้ำเกลือให้เหมาะสม
- อุ่นน้ำเกลือ: การใช้น้ำเกลืออุ่นๆ จะทำให้รู้สึกสบายตัวมากขึ้นและอาจช่วยให้การไหลเวียนของสารละลายผ่านทางจมูกดีขึ้น
- ปรับความเข้มข้นของเกลือ: เช็กให้แน่ใจว่าสูตรน้ำเกลือมีอัตราส่วนเกลือต่อน้ำที่ถูกต้อง เกลือมากเกินไปหรือน้อยเกินไปอาจทำให้รู้สึกไม่สบายหรือระคายเคืองได้
ฝึกการหายใจทางปาก
- หายใจตามปกติทางปาก: แทนที่จะกลั้นหายใจไปเลย พยายามลองหายใจทางปากอย่างเป็นธรรมชาติขณะทำการล้างจมูก วิธีนี้สามารถช่วยป้องกันการสำลักหรือความรู้สึกไม่สบายได้ บางคนพบว่าการหายใจออกทางปากเบาๆ ขณะล้างจมูกจะช่วยให้น้ำเกลือเดินทางผ่านช่องในจมูกสะดวกมากขึ้น
เทคนิคล้างจมูกทางเลือก
- เปลี่ยนรูจมูก: หากน้ำเกลือไม่ผ่านรูจมูกข้างใดข้างหนึ่ง ให้ลองสลับไปรูจมูกอีกข้างหนึ่งแล้วล้างน้ำจากด้านตรงข้าม ไม่จำเป็นต้องฝืนล้างให้น้ำเกลือออกอีกข้างให้ครบเสมอไป
- ใช้อุปกรณ์อื่น: ทดลองใช้อุปกรณ์ล้างจมูกประเภทต่างๆ เช่น ขวดล้างจมูก หม้อล้างจมูก หรืออุปกรณ์พ่นจมูก เพื่อค้นหาอุปกรณ์ที่เหมาะกับคุณที่สุด
เด็กล้างจมูกได้ไหม สตรีมีครรภ์ล้างจมูกอันตรายไหม
เด็กและสตรีมีครรภ์สามารถใช้การล้างจมูกได้ แต่มีข้อควรพิจารณาและข้อควรระวังบางประการที่ควรคำนึงถึง
ล้างจมูกเด็กได้ไหม
- การล้างจมูกอาจเป็นประโยชน์สำหรับเด็ก โดยเฉพาะผู้ที่มีอาการคัดจมูกเนื่องจากภูมิแพ้ เป็นหวัด หรือติดเชื้อไซนัส
- ต้องใช้อุปกรณ์ล้างจมูกและน้ำเกลือที่เหมาะสมซึ่งออกแบบมาสำหรับเด็ก เนื่องจากอุปกรณ์ขนาดผู้ใหญ่อาจไม่เหมาะกับช่องจมูกเล็กๆ ของพวกเขา
- การล้างจมูกควรดำเนินการภายใต้การดูแลของผู้ใหญ่เพื่อให้แน่ใจว่ามีเทคนิคและความปลอดภัยที่เหมาะสม
- หากเด็กไม่สามารถร่วมมือหรือทนต่อการล้างจมูกได้ วิธีการอื่น เช่น สเปรย์หรือหยอดจมูกด้วยน้ำเกลือ อาจเหมาะสมกว่า
สตรีมีครรภ์ล้างจมูกได้ไหม
อาการคัดจมูกเป็นเรื่องปกติในระหว่างตั้งครรภ์เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน การไหลเวียนของเลือดเพิ่มขึ้น และการบวมของเนื้อเยื่อในจมูก การล้างจมูกสามารถบรรเทาอาการคัดจมูกและอาการไซนัสได้
- สตรีมีครรภ์ควรใช้น้ำเกลือสูตรเฉพาะสำหรับการล้างจมูกหรือปรึกษาแพทย์ก่อนใช้น้ำเกลือทำเอง
- สิ่งสำคัญสำหรับหญิงตั้งครรภ์คือต้องใช้เทคนิคที่อ่อนโยนระหว่างการล้างจมูกเพื่อหลีกเลี่ยงไม่ให้รู้สึกไม่สบายหรือระคายเคือง
- หากหญิงตั้งครรภ์มีความกังวลหรือมีภาวะทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพของจมูก เช่น ติ่งเนื้อในจมูกหรือไซนัสอักเสบเรื้อรัง ควรปรึกษาแพทย์ก่อนเริ่มการล้างจมูก
ในทั้งสองกรณี การปฏิบัติตามหลักปฏิบัติด้านสุขอนามัยที่เหมาะสมเป็นสิ่งสำคัญ เช่น การใช้อุปกรณ์สะอาดและน้ำกลั่นหรือน้ำปราศจากเชื้อเพื่อการล้างจมูก หากมีข้อกังวลหรือความไม่แน่นอน แนะนำให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเพื่อความปลอดภัยและความเหมาะสมของการล้างจมูกสำหรับเด็กและสตรีมีครรภ์
ผลข้างเคียงจากการล้างจมูก
แม้ว่าการล้างจมูกโดยทั่วไปถือว่าปลอดภัยและมีประสิทธิภาพสำหรับคนส่วนใหญ่หากทำอย่างถูกต้อง แต่ก็มีผลข้างเคียงและความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นได้ที่ต้องระวัง ผลข้างเคียงเหล่านี้มักไม่รุนแรงและเกิดขึ้นชั่วคราว แต่อาจเกิดขึ้นได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากทำการล้างจมูกอย่างไม่เหมาะสมหรือบ่อยเกินไป ผลข้างเคียงที่พบบ่อย ได้แก่
- รู้สึกไม่สบายหรือระคายเคือง: บุคคลบางคนอาจรู้สึกไม่สบายชั่วคราวหรือระคายเคืองในช่องจมูกระหว่างหรือหลังการล้างจมูก ซึ่งอาจรวมถึงความรู้สึกแสบร้อน หรือแห้งกร้าน
- จมูกแห้ง: การล้างจมูกบ่อยครั้งอาจกำจัดน้ำมูกหล่อลื่นตามธรรมชาติออกจากช่องจมูก ทำให้เกิดอาการแห้งชั่วคราว สิ่งนี้อาจทำให้รู้สึกไม่สบายและเพิ่มความเสี่ยงต่อเลือดกำเดาไหลในบางคน
- ความเสี่ยงในการติดเชื้อ: ในบางกรณีซึ่งพบไม่บ่อยนัก การใช้เทคนิคการล้างจมูกที่ไม่เหมาะสมหรืออุปกรณ์ล้างจมูกหรือน้ำเกลือที่ปนเปื้อนอาจทำให้เกิดการติดเชื้อได้ ซึ่งอาจส่งผลให้เกิดไซนัสอักเสบหรือการติดเชื้อในจมูกอื่นๆ
- อาการไม่สบายหูหรือการติดเชื้อ: หากน้ำเกลือเข้าไปในท่อยูสเตเชียนและไปถึงหูชั้นกลาง อาจทำให้รู้สึกไม่สบายชั่วคราวหรือเพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อในหู โดยเฉพาะในผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับหูอยู่แล้ว
- ความไม่สมดุลของอิเล็กโทรไลต์: การใช้น้ำเกลือที่มีความเข้มข้นของเกลือหรือแร่ธาตุที่ไม่เหมาะสมอาจทำให้เกิดความไม่สมดุลของอิเล็กโทรไลต์ได้หากใช้ในปริมาณมากบ่อยครั้ง สิ่งนี้พบได้บ่อยกว่าเมื่อใช้น้ำเกลือทำเอง
- ปฏิกิริยาภูมิแพ้: บุคคลบางคนอาจแพ้ส่วนผสมในน้ำเกลือหรืออุปกรณ์ล้างจมูก ทำให้เกิดอาการแพ้ เช่น คัน แดง หรือบวมของเนื้อเยื่อจมูก
- ความดันไซนัส ปวดหู หรือปวดศีรษะ: ในบางกรณีที่พบไม่บ่อย การล้างจมูกอาจเพิ่มความดันไซนัสชั่วคราวหรือทำให้เกิดอาการปวดศีรษะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากฉีดน้ำเกลือเข้าไปในโพรงจมูกแรงเกินไป
เพื่อลดความเสี่ยงของผลข้างเคียง สิ่งสำคัญคือต้องปฏิบัติตามเทคนิคการล้างจมูกที่เหมาะสม ใช้น้ำปราศจากเชื้อหรือน้ำกลั่น และให้แน่ใจว่าอุปกรณ์ล้างจมูกได้รับการทำความสะอาดและบำรุงรักษาตามคำแนะนำของผู้ผลิต หากคุณพบผลข้างเคียงอย่างต่อเนื่องหรือรุนแรงหลังการล้างจมูก ให้หยุดการปฏิบัติและปรึกษากับผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพเพื่อรับการประเมินและคำแนะนำเพิ่มเติม
ก็ทราบกันไปแล้วว่าวิธีล้างจมูกด้วยตัวเองด้วยน้ำเกลือนั้นสามารถทำได้ไม่ยากเลย เพียงแค่มีน้ำเกลือล้างจมูกและกระบอกฉีดยาก็สามารถทำได้แล้ว ซึ่งวิธีล้างจมูกที่ถูกต้องจะเป็นการช่วยเพิ่มประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้นอีกด้วย สิ่งสำคัญคือต้องดำเนินการด้วยความระมัดระวังและหยุดการล้างจมูกหากคุณรู้สึกเจ็บปวด ไม่สบายตัว หรือมีอาการผิดปกติ
Cr. Nasal Irrigation – MedPark Hospital