Foods & Beverages

ข้าวแช่ต้นตำรับชาววัง เมนูคลายร้อนกับขั้นตอนการทำแบบโบราณ

ใกล้เดือนเมษายนเข้ามาทุกที กับเมนูฤดูร้อนอย่างข้าวแช่ ที่จะเป็นเมนูช่วยดับร้อน ซึ่งจะเป็นอาหารที่มีความหอม รับประทานแล้วจะรู้สึกเย็นชื่นใจ อีกทั้งวิธีทําข้าวแช่ก็ยังมีความพิถีพิถันในการทำตามแบบฉบับวัฒนธรรมไทย โดยจะหาซื้อได้ก็ไม่ใช่เรื่องง่ายเลย หากไม่ใช่ช่วงเทศกาลสงกรานต์ และทำไว้เพื่อใช้ในงานบุญและเพื่อใช้ถวายพระ

ข้าวแช่ กับประวัติความเป็นมา             

ข้าวแช่ เป็นอาหารพื้นบ้านที่คนไทยได้รับวัฒนธรรมมาจากชาวมอญ หรือเรียกว่าเป็นต้นกำเนิดเลยก็ว่าได้ซึ่งภาษามอญจะเรียกว่าเปิงด้าจก์ คำว่าเปิงแปลว่า ข้าว และด้าจก์แปลว่า น้ำ ในสมัยนั้นชาวมอญจะทำข้าวแช่เพื่อใช้ในการสัการะบูชาเทพเจ้าในช่วงเทศกาลสงกรานต์ จนกระทั่งหลังสงครามทำให้คนไทยได้รับวัฒนธรรมมาทำให้สมัยนั้นข้าวแช่ถือว่าเป็นอาหารของชนชั้นสูงและเป็นที่รู้กันว่ารัชกาลที่ 4 และรัชกาลที่ 5 ก็ทรงโปรดเสวยมากและจะเรียกกันว่าข้าวเสวยหรือข้าวแช่เสวยที่จะปรุงขึ้นเพื่อให้พระมหากษัตริย์เสวย หรือในปัจจุบันนี้จะเรียกว่าข้าวแช่ชาววังโดยเฉพาะ

ข้าวแช่ชาววังแตกต่างจากข้าวแช่ทั่วไปอย่างไร

ในยุคก่อนการทำข้าวแช่ชาววังจะเป็นการทำข้าวแช่ลอยในน้ำดอกไม้หอมและมีความเย็น โดยจะใส่น้ำแข็งที่ได้มาจากสิงคโปร์ การรับประทานก็จะมีเครื่องเคียง เช่น ลูกกะปิทอด เครื่องผัดหวาน อย่าง ไชโป๊หวานผัด และผักแกะสลัก โดยจะเป็นข้าวแช่วิธีทําที่มีความอย่างประณีต ซึ่งแตกต่างจากข้าวแช่แบบชาวบ้านที่จะใช้น้ำฝนที่มีการรักษาอุณหภูมิให้คงความเย็นเอาไว้ด้วยการใส่ไว้ในหม้อดิน ในส่วนของเครื่องเคียงต่าง ๆ ก็มีความพิถีพิถันในการทำมากกว่า

Credit : Gourmet&Cuisine

วิธีทำข้าวแช่ชาววัง แยกตามส่วนประกอบแต่ละอย่าง

1. ข้าวแช่

ข้าวแช่วิธีทําเริ่มจากการนำข้าวหอมมะลิเก่ามาต้มน้ำให้เดือด ต้องคอยคนข้าวและดูข้าวโดยจะให้เป็นข้าวครึ่งสุกครึ่งดิบ จากนั้นให้เทใส่กระด้ง ให้เปิดน้ำจากก๊อกใส่ข้าวและใช้มือขัดข้าวไปเรื่อย ๆ จนกว่าข้าวจะเป็นเม็ดใส แล้วจึงนำข้าวมานึ่งต่อและเมื่อสุกดีแล้วให้เทใส่กระด้งวางทิ้งไว้ให้เย็นก่อนจากนั้นจึงนำมาใส่หม้อดินเพื่ออบเทียนให้หอม

Credit : Siamtodaystory

2. น้ำลอยดอกมะลิ

การทำน้ำลอยดอกมะลิโดยการต้มน้ำให้เดือดแล้วปิดไฟตั้งทิ้งไว้ให้เย็นก่อน จากนั้นให้จุดเทียนอบ ให้มีกลิ่นหอม และให้นำดอกมะลิตูมใส่ไว้ด้วยเพื่อให้มีกลิ่นหอมมะลิแบบธรรมชาติ และจะทำให้ข้าวแช่หอมน่ารับประทานมากยิ่งขึ้น

เครื่องเคียงข้าวแช่ จะประกอบด้วย

  1. หอมยัดไส้กะปิ
  2. พริกหยวกสอดไส้
  3. ไชโป๊ผัดหวาน
  4. ลูกไข่เค็ม
  5. หมูฝอย/เนื้อฝอยหวาน
  6. เครื่องแนมและผักแกะสลัก

3. หอมยัดไส้กะปิ

เครื่องปรุง

  1. กระชาย  2  ขีด
  2. ปลาดุก  1  ตัว
  3. รากผักชี  1  ขีด
  4. หัวหอม 1 ขีด
  5. ตะไคร้  1 ขีด
  6. กระเทียมกลีบใหญ่ 1 ขีด
  7. น้ำตาลปี๊บ 2 ขีด
  8. กะปิอย่างดี 1 ขีด

วิธีทำ

  1. ให้นำเนื้อปลาดุกสุกแล้ว โขลกับกระชายหั่นท่อนจนละเอียดแล้วพักไว้ก่อน
  2. ให้หั่นรากผักชี แล้วปั่นให้ละเอียดพักไว้เช่นกัน
  3. ปอกเปลือกกระเทียม ปั่นให้ละเอียดพักไว้
  4. ซอยตะไคร้แล้ว ปั่นให้ละเอียดพักไว้
  5. ปอกเปลือกหัวหอม แล้วปั่นให้ละเอียดพักไว้
  6. นำเครื่องที่โขลกทั้งหมดมารวมกัน
  7. ตั้งกระทะทองเหลืองบนไฟอ่อน ๆ ใส่ส่วนผสมทั้งหมดลงไปกวนเรื่อย ๆ
  8. จากนั้นจึงใส่กะปิ น้ำตาลปี๊บ กวนจนกว่าส่วนผสมแห้งจนเหนียวสามารถจปั้นเป็นก้อนได้

วิธีทอด

  1. คว้านหอมแดงขนาดกลางให้เป็นรู ใส่กะปิลงไป จากนั้นคลุกในแป้งหมี่พักไว้
  2. ตั้งกระทะบนไฟปานกลาง ใส่น้ำมันค่อนข้างมาก
  3. ตีไข่ไก่กับแป้งหมี่ให้เข้ากัน จากนั้นนำหอมยัดไส้กะปิมาชุบแล้วหย่อนลงทอดในน้ำมันพืชให้ท่วม
  4. คอยเช็คดูจนขึ้นเป็นสีทองจึงตักขึ้นพักไว้

4. พริกหยวกสอดไส้

เครื่องปรุง

  1. หมูสับ 1 ขีด
  2. กุ้งขาวที่ปอกเปลือกออกแล้ว  2 ตัว
  3. น้ำตาลทรายขาว  2 ช้อนชา
  4. น้ำปลาอย่างดี 1 ช้อนโต๊ะ
  5. ซอสปรุงรส 1 ช้อนโต๊ะ
  6. พริกหยวก คว้านเมล็ดออกแล้ว
  7. รากผักชี กระเทียม พริกไทย โขลกรวมกัน
  8. ยอดผักชีเล็กน้อย

วิธีทำ

  1. นำเนื้อกู้และหมูสับลงไปสับ นำมาสับรวมกันให้ละเอียด
  2. นำสามเกลอที่เตรียมไว้มาผสมกับหมูสับให้เข้ากัน เติมน้ำตาล น้ำปลา ซอสปรุงรส เคล้าให้เข้ากันดี
  3. ใส่ผักชีหั่น เคล้าให้เข้ากันอีกครั้ง แล้วนำไปยัดไส้ในพริกหยวกเตรียมไว้
  4. จากนั้นนำไปเข้าไมโครเวฟ ใช้ไฟปานกลาง ตั้งเวลา 2 นาที จากนั้นให้นำออกมาพักไว้
  5. ตีไข่ไก่ 2 ฟองให้เข้ากันแล้วกรองให้มีเนื้อเนียน ตั้งกระทะใส่น้ำมันเล็กน้อย กลิ้งกระทะให้น้ำมันทั่ว
  6. จากนั้นใช้กระบวยมีรูขนาดเล็กตักไข่แล้วมาสะบัดไข่ลงไปในกระทะให้ไขว้กันเป็นแพสวยงาม
  7. เมื่อไข่มีสีเหลืองทอง ให้วางพริกหยวกลงไปแล้วม้วนไข่ห่อพริกให้สวยงาม

5. ไชโป๊ผัดหวาน

เครื่องปรุง

  1. หัวไชโป๊ซอยเป็นเส้นเล็ก ๆ ที่ล้างน้ำแล้ว
  2. น้ำตาลปี๊บเล็กน้อย

วิธีทำ

นำหัวไชโป๊ที่แห้งดีแล้วไปผัดกับน้ำตาลปี๊บในกระทะด้วยไฟอ่อน ผัดให้น้ำตาลแห้งจากนั้นทิ้งไว้ให้เย็น จึงนำมาปั้นเป็นก้อนเล็ก ๆ

6. ลูกไข่เค็ม

เครื่องปรุง

  1. ไข่เค็ม ใช้เฉพาะไข่แดง
  2. แป้งหมี่
  3. ไข่ไก่
  4. น้ำมันพืช
  5. น้ำตาลปี๊บเล็กน้อย

วิธีทำ

  1. ให้นำไข่แดงมาเป็นก้อนกลมเท่าลูกมะเขือพวงแล้วเคล้ากับแป้งหมี่พักไว้ก่อน
  2. นำกระทะตั้งไฟ ใส่น้ำมันค่อนข้างมากให้พอท่วมของที่จะนำลงไปทอด
  3. นำไข่ไก่และแป้งหมี่ตีผสมจนเป็นเนื้อเดียวกัน
  4. จากนั้นนำไข่เค็มที่คลุกแป้งแล้วลงไปชุบไข่อีกครั้ง แล้วลงกระทะทอดในน้ำมันให้พอเหลืองกรอบ
  5. จากนั้นตักขึ้นพักไว้ ในกระดาษซับน้ำมัน

6. หมูฝอยหรือเนื้อฝอยหวาน

นำหมูฝอย หมูแดดเดียวฝอยหรือเนื้อฝอยหวานที่เตรียมไว้ มาปั้นเป็นก้อนกลมให้มีขนาดเท่ากับหอมยัดไส้กะปิ ในปัจจุบันอาจจะไม่ได้ปั้นแต่นำมาเสิร์ฟได้เลย

7. เครื่องแนมสำหรับข้าวแช่ชาววัง

จะมีกระชาย แตงกวา มะม่วงเขียวเสวย ต้นหอม พริกชี้ฟ้าแดง จะนำมาแกะสลักเป็นดอกไม้บ้าง เป็นใบไม้บ้าง แสดงถึงข้าวแช่วิธีทําด้วยความประณีต

วิธีรับประทานข้าวแช่

วิธีการกินข้าวแช่ให้อร่อยนั้นจะต้องมีขั้นตอนเพื่อที่จะให้ได้สัมผัสถึงรสชาติของเครื่องเคียงที่ทำมาอย่างพิถีพิถัน และกับข้าวที่มีความหอมและเย็นสดชื่น

  1. ให้เริ่มกินเครื่องเคียงเป็นอันดับแรก จากนั้นให้กินข้าวแช่ตาม จะได้ความสดชื่นและจะได้รับรสของเครื่องเคียงได้เต็มที่
  2. การตักเครื่องเคียงมาใส่ในถ้วยข้าวจะทำให้เสียรสชาติ และความมันจากเครื่องเคียงจะไปกลบกลิ่นหอมและไม่สดชื่น
  3. ลูกกะปิควรจะต้องกินคู่กับมะม่วงเปรี้ยวเพื่อรสชาติจะเข้ากันได้อย่างดี
  4. พริกหยวกสอดไส้ให้กินคู่กับเครื่องแนมกระชาย

จะเห็นว่าข้าวแช่เป็นอาหารที่จะมีความประณีตและพิถีพิถันในการทำ อีกทั้งยังต้องใส่ใจในรายละเอียดทุกขั้นตอน ทำให้เป็นอาหารที่จะหากินได้ยากมาก หากไม่ใช่ในช่วงเทศกาลหรือเพื่อใช้ในพิธีสำคัญ ๆ หรือเพื่อทำถวายพระ

Nin ST

Joined SEO team in 2023, Nin enjoyed creating lifestyle, home & living, and pets-related articles for share as she has furbabies herself - 4 fluffy British short-hair cats :)

Share
Published by
Nin ST

Recent Posts

เปลี่ยนหลอดไฟหน้ารถ เลือกแบบไหนดี? พร้อมเช็ค 5 สัญญาณเตือน

เช็ค 5 สัญญาณเตือนไฟหน้ารถมีปัญหา รู้ก่อน! ตัดสินใจเปลี่ยนหลอดไฟหน้ารถ มีกี่แบบ เลือกประเภทไหนดีที่ให้เหมาะกับการใช้งานทุกสภาพอากาศ

3 hours ago

อัปเดตลิสต์ดาบพิฆาตอสูรทุกภาคพร้อมเรื่องย่อภาค 5 ก่อนเข้าฉาย

เอาใจคออนิเมะและมูฟวี่ ที่รวมลิสต์ดาบพิฆาตอสูรทุกภาค พร้อมเรียงไทม์ไลน์ รวมถึงอัปเดตเรื่องย่อภาค 5 ก่อนเข้าฉายในปี 2025 ที่ไม่ควรพลาด

10 hours ago

15 เมาส์ไร้สาย ยี่ห้อไหนดี? สวย เร็ว ทน ดี ตอบโจทย์คนใช้งาน

ในยุคที่การทำงานส่วนใหญ่ผ่านหน้าจอคอมพิวเตอร์ เม้าส์จึงถือเป็นอุปกรณ์สำคัญไว้ควบคุมการสั่งการที่ในปัจจุบันมีหลายแบบให้เลือก แต่ที่นิยมจะเป็นเม้าส์ไร้สายเพราะสะดวก ใช้ง่ายและยังมีการออกแบบมาเฉพาะให้ได้ใช้ทั้งการทำงาน การตัดต่อ หรือสายเกมมิ่งไว้เล่นเกมส์ได้อย่างเหมาะสมซึ่งวันนี้จะพาไปแนะนำ 15 เมาส์ไร้สาย ยี่ห้อไหนดี? ตอบโจทย์วัยทำงานและสายเกมมิ่งให้สั่งซื้อกันได้ง่าย ๆ ได้ราคาดีที่อย่ารอช้า! ไปดูกันเลย  cr. freepik.com…

4 days ago

แชร์วิธีใช้แผ่นแปะสิว ใช้ตอนไหน แปะยังไง รวม 10 ยี่ห้อใช้ดี?

แชร์วิธีใช้แผ่นแปะสิว ใช้ตอนไหน แปะยังไง พร้อมรวบรวม 10 ยี่ห้อใช้ดี และคำถามที่พบบ่อย สิวดูดอะไรออกมา สิวแบบไหนไม่ควรใช้แผ่นแปะ ที่ตอบครบทุกคำถาม

5 days ago

5 ไอเท็มเก็บหมวกกันน็อค ยังไงให้พร้อมใช้งาน ได้ราคาจึ้ง!

เพิ่มความมั่นใจในการขับขี่ ลดการบาดเจ็บ หรืออุบัติเหตุที่อาจรุนแรงบนท้องถนนแค่สวมใส่หมวกกันน็อค เรื่องเล็กที่ผู้ใช้รถมอเตอร์ไซต์ไม่ควรมองข้าม พร้อมแนะนำวิธีการจัดเก็บเพื่อถนอมหมวกกันน็อคใบโปรดให้อยู่กับเราได้นาน ๆ ด้วย 5 ไอเท็มเก็บหมวกกันน็อค ยังไงให้พร้อมใช้งาน ได้ราคาสุดจึ้ง ต้องตำ พร้อมตอบคำถามที่หลายคนสงสัยว่าหากหมวกกันน็อคหาย แจ้งความได้ไหม ?…

5 days ago

ส่อง 10 คำทำนายฝันเห็นตุ๊กแกแบบต่าง ๆ พร้อมเลขเด็ดเอาใจคอหวย

10 ทำนายฝันเห็นตุ๊กแก ว่าเรื่องไหนดี เรื่องไหนควรระวัง หากฝันถึงตุ๊กแกแบบต่าง ๆ ที่มาพร้อมเลขเด็ดสำหรับคอหวย ไว้ซื้อลุ้นรับโชคปัง ๆ

5 days ago