Foods & Beverages

ข้าวแช่ต้นตำรับชาววัง เมนูคลายร้อนกับขั้นตอนการทำแบบโบราณ

ใกล้เดือนเมษายนเข้ามาทุกที กับเมนูฤดูร้อนอย่างข้าวแช่ ที่จะเป็นเมนูช่วยดับร้อน ซึ่งจะเป็นอาหารที่มีความหอม รับประทานแล้วจะรู้สึกเย็นชื่นใจ อีกทั้งวิธีทําข้าวแช่ก็ยังมีความพิถีพิถันในการทำตามแบบฉบับวัฒนธรรมไทย โดยจะหาซื้อได้ก็ไม่ใช่เรื่องง่ายเลย หากไม่ใช่ช่วงเทศกาลสงกรานต์ และทำไว้เพื่อใช้ในงานบุญและเพื่อใช้ถวายพระ

ข้าวแช่ กับประวัติความเป็นมา             

ข้าวแช่ เป็นอาหารพื้นบ้านที่คนไทยได้รับวัฒนธรรมมาจากชาวมอญ หรือเรียกว่าเป็นต้นกำเนิดเลยก็ว่าได้ซึ่งภาษามอญจะเรียกว่าเปิงด้าจก์ คำว่าเปิงแปลว่า ข้าว และด้าจก์แปลว่า น้ำ ในสมัยนั้นชาวมอญจะทำข้าวแช่เพื่อใช้ในการสัการะบูชาเทพเจ้าในช่วงเทศกาลสงกรานต์ จนกระทั่งหลังสงครามทำให้คนไทยได้รับวัฒนธรรมมาทำให้สมัยนั้นข้าวแช่ถือว่าเป็นอาหารของชนชั้นสูงและเป็นที่รู้กันว่ารัชกาลที่ 4 และรัชกาลที่ 5 ก็ทรงโปรดเสวยมากและจะเรียกกันว่าข้าวเสวยหรือข้าวแช่เสวยที่จะปรุงขึ้นเพื่อให้พระมหากษัตริย์เสวย หรือในปัจจุบันนี้จะเรียกว่าข้าวแช่ชาววังโดยเฉพาะ

ข้าวแช่ชาววังแตกต่างจากข้าวแช่ทั่วไปอย่างไร

ในยุคก่อนการทำข้าวแช่ชาววังจะเป็นการทำข้าวแช่ลอยในน้ำดอกไม้หอมและมีความเย็น โดยจะใส่น้ำแข็งที่ได้มาจากสิงคโปร์ การรับประทานก็จะมีเครื่องเคียง เช่น ลูกกะปิทอด เครื่องผัดหวาน อย่าง ไชโป๊หวานผัด และผักแกะสลัก โดยจะเป็นข้าวแช่วิธีทําที่มีความอย่างประณีต ซึ่งแตกต่างจากข้าวแช่แบบชาวบ้านที่จะใช้น้ำฝนที่มีการรักษาอุณหภูมิให้คงความเย็นเอาไว้ด้วยการใส่ไว้ในหม้อดิน ในส่วนของเครื่องเคียงต่าง ๆ ก็มีความพิถีพิถันในการทำมากกว่า

Credit : Gourmet&Cuisine

วิธีทำข้าวแช่ชาววัง แยกตามส่วนประกอบแต่ละอย่าง

1. ข้าวแช่

ข้าวแช่วิธีทําเริ่มจากการนำข้าวหอมมะลิเก่ามาต้มน้ำให้เดือด ต้องคอยคนข้าวและดูข้าวโดยจะให้เป็นข้าวครึ่งสุกครึ่งดิบ จากนั้นให้เทใส่กระด้ง ให้เปิดน้ำจากก๊อกใส่ข้าวและใช้มือขัดข้าวไปเรื่อย ๆ จนกว่าข้าวจะเป็นเม็ดใส แล้วจึงนำข้าวมานึ่งต่อและเมื่อสุกดีแล้วให้เทใส่กระด้งวางทิ้งไว้ให้เย็นก่อนจากนั้นจึงนำมาใส่หม้อดินเพื่ออบเทียนให้หอม

Credit : Siamtodaystory

2. น้ำลอยดอกมะลิ

การทำน้ำลอยดอกมะลิโดยการต้มน้ำให้เดือดแล้วปิดไฟตั้งทิ้งไว้ให้เย็นก่อน จากนั้นให้จุดเทียนอบ ให้มีกลิ่นหอม และให้นำดอกมะลิตูมใส่ไว้ด้วยเพื่อให้มีกลิ่นหอมมะลิแบบธรรมชาติ และจะทำให้ข้าวแช่หอมน่ารับประทานมากยิ่งขึ้น

เครื่องเคียงข้าวแช่ จะประกอบด้วย

  1. หอมยัดไส้กะปิ
  2. พริกหยวกสอดไส้
  3. ไชโป๊ผัดหวาน
  4. ลูกไข่เค็ม
  5. หมูฝอย/เนื้อฝอยหวาน
  6. เครื่องแนมและผักแกะสลัก

3. หอมยัดไส้กะปิ

เครื่องปรุง

  1. กระชาย  2  ขีด
  2. ปลาดุก  1  ตัว
  3. รากผักชี  1  ขีด
  4. หัวหอม 1 ขีด
  5. ตะไคร้  1 ขีด
  6. กระเทียมกลีบใหญ่ 1 ขีด
  7. น้ำตาลปี๊บ 2 ขีด
  8. กะปิอย่างดี 1 ขีด

วิธีทำ

  1. ให้นำเนื้อปลาดุกสุกแล้ว โขลกับกระชายหั่นท่อนจนละเอียดแล้วพักไว้ก่อน
  2. ให้หั่นรากผักชี แล้วปั่นให้ละเอียดพักไว้เช่นกัน
  3. ปอกเปลือกกระเทียม ปั่นให้ละเอียดพักไว้
  4. ซอยตะไคร้แล้ว ปั่นให้ละเอียดพักไว้
  5. ปอกเปลือกหัวหอม แล้วปั่นให้ละเอียดพักไว้
  6. นำเครื่องที่โขลกทั้งหมดมารวมกัน
  7. ตั้งกระทะทองเหลืองบนไฟอ่อน ๆ ใส่ส่วนผสมทั้งหมดลงไปกวนเรื่อย ๆ
  8. จากนั้นจึงใส่กะปิ น้ำตาลปี๊บ กวนจนกว่าส่วนผสมแห้งจนเหนียวสามารถจปั้นเป็นก้อนได้

วิธีทอด

  1. คว้านหอมแดงขนาดกลางให้เป็นรู ใส่กะปิลงไป จากนั้นคลุกในแป้งหมี่พักไว้
  2. ตั้งกระทะบนไฟปานกลาง ใส่น้ำมันค่อนข้างมาก
  3. ตีไข่ไก่กับแป้งหมี่ให้เข้ากัน จากนั้นนำหอมยัดไส้กะปิมาชุบแล้วหย่อนลงทอดในน้ำมันพืชให้ท่วม
  4. คอยเช็คดูจนขึ้นเป็นสีทองจึงตักขึ้นพักไว้

4. พริกหยวกสอดไส้

เครื่องปรุง

  1. หมูสับ 1 ขีด
  2. กุ้งขาวที่ปอกเปลือกออกแล้ว  2 ตัว
  3. น้ำตาลทรายขาว  2 ช้อนชา
  4. น้ำปลาอย่างดี 1 ช้อนโต๊ะ
  5. ซอสปรุงรส 1 ช้อนโต๊ะ
  6. พริกหยวก คว้านเมล็ดออกแล้ว
  7. รากผักชี กระเทียม พริกไทย โขลกรวมกัน
  8. ยอดผักชีเล็กน้อย

วิธีทำ

  1. นำเนื้อกู้และหมูสับลงไปสับ นำมาสับรวมกันให้ละเอียด
  2. นำสามเกลอที่เตรียมไว้มาผสมกับหมูสับให้เข้ากัน เติมน้ำตาล น้ำปลา ซอสปรุงรส เคล้าให้เข้ากันดี
  3. ใส่ผักชีหั่น เคล้าให้เข้ากันอีกครั้ง แล้วนำไปยัดไส้ในพริกหยวกเตรียมไว้
  4. จากนั้นนำไปเข้าไมโครเวฟ ใช้ไฟปานกลาง ตั้งเวลา 2 นาที จากนั้นให้นำออกมาพักไว้
  5. ตีไข่ไก่ 2 ฟองให้เข้ากันแล้วกรองให้มีเนื้อเนียน ตั้งกระทะใส่น้ำมันเล็กน้อย กลิ้งกระทะให้น้ำมันทั่ว
  6. จากนั้นใช้กระบวยมีรูขนาดเล็กตักไข่แล้วมาสะบัดไข่ลงไปในกระทะให้ไขว้กันเป็นแพสวยงาม
  7. เมื่อไข่มีสีเหลืองทอง ให้วางพริกหยวกลงไปแล้วม้วนไข่ห่อพริกให้สวยงาม

5. ไชโป๊ผัดหวาน

เครื่องปรุง

  1. หัวไชโป๊ซอยเป็นเส้นเล็ก ๆ ที่ล้างน้ำแล้ว
  2. น้ำตาลปี๊บเล็กน้อย

วิธีทำ

นำหัวไชโป๊ที่แห้งดีแล้วไปผัดกับน้ำตาลปี๊บในกระทะด้วยไฟอ่อน ผัดให้น้ำตาลแห้งจากนั้นทิ้งไว้ให้เย็น จึงนำมาปั้นเป็นก้อนเล็ก ๆ

6. ลูกไข่เค็ม

เครื่องปรุง

  1. ไข่เค็ม ใช้เฉพาะไข่แดง
  2. แป้งหมี่
  3. ไข่ไก่
  4. น้ำมันพืช
  5. น้ำตาลปี๊บเล็กน้อย

วิธีทำ

  1. ให้นำไข่แดงมาเป็นก้อนกลมเท่าลูกมะเขือพวงแล้วเคล้ากับแป้งหมี่พักไว้ก่อน
  2. นำกระทะตั้งไฟ ใส่น้ำมันค่อนข้างมากให้พอท่วมของที่จะนำลงไปทอด
  3. นำไข่ไก่และแป้งหมี่ตีผสมจนเป็นเนื้อเดียวกัน
  4. จากนั้นนำไข่เค็มที่คลุกแป้งแล้วลงไปชุบไข่อีกครั้ง แล้วลงกระทะทอดในน้ำมันให้พอเหลืองกรอบ
  5. จากนั้นตักขึ้นพักไว้ ในกระดาษซับน้ำมัน

6. หมูฝอยหรือเนื้อฝอยหวาน

นำหมูฝอย หมูแดดเดียวฝอยหรือเนื้อฝอยหวานที่เตรียมไว้ มาปั้นเป็นก้อนกลมให้มีขนาดเท่ากับหอมยัดไส้กะปิ ในปัจจุบันอาจจะไม่ได้ปั้นแต่นำมาเสิร์ฟได้เลย

7. เครื่องแนมสำหรับข้าวแช่ชาววัง

จะมีกระชาย แตงกวา มะม่วงเขียวเสวย ต้นหอม พริกชี้ฟ้าแดง จะนำมาแกะสลักเป็นดอกไม้บ้าง เป็นใบไม้บ้าง แสดงถึงข้าวแช่วิธีทําด้วยความประณีต

วิธีรับประทานข้าวแช่

วิธีการกินข้าวแช่ให้อร่อยนั้นจะต้องมีขั้นตอนเพื่อที่จะให้ได้สัมผัสถึงรสชาติของเครื่องเคียงที่ทำมาอย่างพิถีพิถัน และกับข้าวที่มีความหอมและเย็นสดชื่น

  1. ให้เริ่มกินเครื่องเคียงเป็นอันดับแรก จากนั้นให้กินข้าวแช่ตาม จะได้ความสดชื่นและจะได้รับรสของเครื่องเคียงได้เต็มที่
  2. การตักเครื่องเคียงมาใส่ในถ้วยข้าวจะทำให้เสียรสชาติ และความมันจากเครื่องเคียงจะไปกลบกลิ่นหอมและไม่สดชื่น
  3. ลูกกะปิควรจะต้องกินคู่กับมะม่วงเปรี้ยวเพื่อรสชาติจะเข้ากันได้อย่างดี
  4. พริกหยวกสอดไส้ให้กินคู่กับเครื่องแนมกระชาย

จะเห็นว่าข้าวแช่เป็นอาหารที่จะมีความประณีตและพิถีพิถันในการทำ อีกทั้งยังต้องใส่ใจในรายละเอียดทุกขั้นตอน ทำให้เป็นอาหารที่จะหากินได้ยากมาก หากไม่ใช่ในช่วงเทศกาลหรือเพื่อใช้ในพิธีสำคัญ ๆ หรือเพื่อทำถวายพระ

Nin ST

Joined SEO team in 2023, Nin enjoyed creating lifestyle, home & living, and pets-related articles for share as she has furbabies herself - 4 fluffy British short-hair cats :)

Share
Published by
Nin ST

Recent Posts

15 เตาแก๊สปิคนิค ยี่ห้อไหนดี? ที่คนนิยมใช้ พกพาง่าย คุ้มราคา

ใครที่สายแคมป์ปิ้ง ชอบเดินป่า ตกปลา ชอบทำกิจกรรม หรือทำร้านอาหาร หนึ่งในไอเท็มที่พลาดไม่ได้ก็คือ เตาแก๊สปิคนิค ตัวเลือกที่พกพาสะดวกในการนำไปประกอบอาหารที่ไม่ว่าจะเดินทางไปที่ไหนก็พกพาไปด้วยได้ทุกที่ทำให้เราได้ทานอาหารปรุงสด อร่อยสุดฟินกันได้ง่าย ๆ ซึ่งถ้าหากใครสนใจ วันนี้จะพาไปช้อป 15 เตาแก๊สปิคนิค ยี่ห้อไหนดี…

2 days ago

เช็ค 4 วิธีตั้งพระหน้ารถที่ถูกต้อง เสริมมงคลตามวันเกิด

เสริมมงคลตามวันเกิดฉบับคนมีรถที่ไม่ว่าจะซื้อมาใช้นานแล้ว หรือมือใหม่หัดขับที่ในวันนี้เรามาพร้อมวิธีตั้งพระหน้ารถที่ถูกต้อง? ให้ได้นำไปทำตามเสริมความปัง รับความเฮง แคล้วคลาดปลอดภัยทุกการเดินทางที่แนะนำตั้งแต่เหตุผลว่าทำไมควรตั้งพระหน้ารถ พระอะไรบ้างที่ได้รับความนิยมและทริคในการตั้งพระหน้ารถให้ถูกต้องของแต่ละวันเกิด ทิ้งท้ายด้วยข้อควรระวังที่จัดมาให้ครบจบที่เดียวซึ่งจะน่าสนใจขนาดไหน ไปดูกันเลย!  ส่องเหตุผลทำไมถึงควรตั้งพระหน้า พร้อมแนะพระหน้ารถยอดนิยม ตามความเชื่อของคนไทยการตั้งพระหน้ารถถือเป็นการเสริมสิริมงคลและเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจให้รู้สึกเสมือนมีพระคอยคุ้มครองในยามขับขี่ คลาดแคล้วปลอดภัยจากสิ่งอันตรายต่าง ๆ และพระตั้งหน้ารถที่นิยมกันก็ได้แก่ หลวงปู่ทวด…

3 days ago

อยากได้ดอลลี่อายตาหวานฉ่ำ เลือก ‘ดอลลี่อาย ยี่ห้อไหนดี’ ให้เป๊ะปัง!

ในยุคที่เทรนด์แต่งหน้าแบบสาวจีนในโต่วอินมาแรงจนฉุดไม่อยู่ หนึ่งในองค์ประกอบสำคัญที่ช่วยเสริมลุคให้ดูอ่อนเยาว์ น่ารัก และมีเสน่ห์ดึงดูดใจก็คือ "ดอลลี่อาย" (Dolly Eye) หรือถุงใต้ตาที่ดูอิ่มฟูเล็กน้อยนั่นเอง หลายคนคงอยากมีดอลลี่อายสวยๆ เป็นของตัวเอง แต่การจะเลือกผลิตภัณฑ์หรือวิธีที่เหมาะสมก็ไม่ใช่เรื่องง่าย ถ้าทำไม่เป็นจะยิ่งทำให้ดูตาอ่อนล้า อิดโรย หรือถึงขั้นดำเหมือนหมีแพนด้า บทความนี้เราจะพาคุณไปทำความเข้าใจถึงที่มาที่ไปของดอลลี่อาย…

3 days ago

ป้ายยา 10 กระติกน้ำไปโรงเรียน ยี่ห้อไหนดี ปลอดสาร BPA ตกไม่แตกทนทาน เก็บอุณหภูมิได้ดี ลายน่ารัก ถูกใจเด็ก ๆ

ใกล้จะเปิดเทอมของเด็ก ๆ กันแล้ว!!! เปิดเทอมนี้ไม่เพียงแค่ซื้อเสื้อผ้าชุดนักเรียน รองเท้านักเรียน หรือกระเป๋านักเรียนใหม่เท่านั้น ยุคนี้ต้องกระติกน้ำให้ลูกน้อยพกไปโรงเรียนด้วย เพื่อจะกระตุ้นให้เด็กๆ ดื่มน้ำตามปริมาณที่เหมาะสมเพียงพอต่อวัน โดยเฉพาะเด็กในวัยกำลังโตการดื่มน้ำให้เพียงพอจึงเป็นสิ่งสำคัญต่อสุขภาพของเด็ก และยังช่วยให้เด็ก ๆ มีสมาธิในการเรียนรู้ ลองคิดดูถ้าเด็ก ๆ…

1 week ago

เวียนเทียนวันไหน 2568? พร้อมไขข้อข้องใจ เวียนเทียนกี่โมง ใช้อะไรบ้าง ในวันสำคัญ

เวียนเทียนวันไหน?สำหรับพุทธศาสนิกชนหลายๆ คน การไปร่วมพิธีเวียนเทียนที่วัดในวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา ถือเป็นสิ่งที่ปฏิบัติกันมาอย่างคุ้นเคย ที่จะจัดขึ้นในช่วงวันสำคัญทางพุทธศาสนา เช่น วันวิสาขบูชา วันมาฆบูชา โดยเหล่าพุทธศาสนิกชนจะเดินทางไปเวียนเทียนที่วัดใกล้บ้าน ในปีนี้ เวียนเทียนวันไหน 2568 สามารถเช็กวัน และเวียนเทียนกี่โมง ใช้อะไรบ้างกี่ยวกับพิธีเวียนเทียนได้ที่นี่…

2 weeks ago

รวมวิธีซ่อมรอยแตกร้าวผนังปูนด้วยตัวเองง่าย พร้อมวิธีเช็กอันตรายก่อนแก้

ใครที่อยู่บ้านมานานๆ หรือผ่านเหตุแผ่นดินไหวมาแล้วเกิดรอยร้าวบนผนังปูนคงรู้สึกใจหายไม่น้อย เพราะบางรอยก็เล็กนิดเดียว แต่บางรอยก็ใหญ่จนชวนกังวลว่า "แบบนี้อันตรายไหมนะ?" บทความนี้ Shopee จึงจะพาทุกคนมาเป็นช่างมือใหม่ด้วยเคล็ดลับซ่อมรอยแตกร้าวผนังปูนแบบเบื้องต้น ด้วยการเช็กว่าบ้านร้าวแบบไหนอันตราย, เลือกใช้ปูนซ่อมรอยแตกร้าวแบบไหนให้เหมาะ และมาเจาะกันว่า รอยร้าวผนัง แต่ละแบบน่ากังวลแค่ไหน พร้อมเกร็ดความรู้ไม่ควรมองข้ามอีกเพียบ Cr:…

2 weeks ago