Foods & Beverages

ข้าวแช่ต้นตำรับชาววัง เมนูคลายร้อนกับขั้นตอนการทำแบบโบราณ

ใกล้เดือนเมษายนเข้ามาทุกที กับเมนูฤดูร้อนอย่างข้าวแช่ ที่จะเป็นเมนูช่วยดับร้อน ซึ่งจะเป็นอาหารที่มีความหอม รับประทานแล้วจะรู้สึกเย็นชื่นใจ อีกทั้งวิธีทําข้าวแช่ก็ยังมีความพิถีพิถันในการทำตามแบบฉบับวัฒนธรรมไทย โดยจะหาซื้อได้ก็ไม่ใช่เรื่องง่ายเลย หากไม่ใช่ช่วงเทศกาลสงกรานต์ และทำไว้เพื่อใช้ในงานบุญและเพื่อใช้ถวายพระ

ข้าวแช่ กับประวัติความเป็นมา             

ข้าวแช่ เป็นอาหารพื้นบ้านที่คนไทยได้รับวัฒนธรรมมาจากชาวมอญ หรือเรียกว่าเป็นต้นกำเนิดเลยก็ว่าได้ซึ่งภาษามอญจะเรียกว่าเปิงด้าจก์ คำว่าเปิงแปลว่า ข้าว และด้าจก์แปลว่า น้ำ ในสมัยนั้นชาวมอญจะทำข้าวแช่เพื่อใช้ในการสัการะบูชาเทพเจ้าในช่วงเทศกาลสงกรานต์ จนกระทั่งหลังสงครามทำให้คนไทยได้รับวัฒนธรรมมาทำให้สมัยนั้นข้าวแช่ถือว่าเป็นอาหารของชนชั้นสูงและเป็นที่รู้กันว่ารัชกาลที่ 4 และรัชกาลที่ 5 ก็ทรงโปรดเสวยมากและจะเรียกกันว่าข้าวเสวยหรือข้าวแช่เสวยที่จะปรุงขึ้นเพื่อให้พระมหากษัตริย์เสวย หรือในปัจจุบันนี้จะเรียกว่าข้าวแช่ชาววังโดยเฉพาะ

ข้าวแช่ชาววังแตกต่างจากข้าวแช่ทั่วไปอย่างไร

ในยุคก่อนการทำข้าวแช่ชาววังจะเป็นการทำข้าวแช่ลอยในน้ำดอกไม้หอมและมีความเย็น โดยจะใส่น้ำแข็งที่ได้มาจากสิงคโปร์ การรับประทานก็จะมีเครื่องเคียง เช่น ลูกกะปิทอด เครื่องผัดหวาน อย่าง ไชโป๊หวานผัด และผักแกะสลัก โดยจะเป็นข้าวแช่วิธีทําที่มีความอย่างประณีต ซึ่งแตกต่างจากข้าวแช่แบบชาวบ้านที่จะใช้น้ำฝนที่มีการรักษาอุณหภูมิให้คงความเย็นเอาไว้ด้วยการใส่ไว้ในหม้อดิน ในส่วนของเครื่องเคียงต่าง ๆ ก็มีความพิถีพิถันในการทำมากกว่า

Credit : Gourmet&Cuisine

วิธีทำข้าวแช่ชาววัง แยกตามส่วนประกอบแต่ละอย่าง

1. ข้าวแช่

ข้าวแช่วิธีทําเริ่มจากการนำข้าวหอมมะลิเก่ามาต้มน้ำให้เดือด ต้องคอยคนข้าวและดูข้าวโดยจะให้เป็นข้าวครึ่งสุกครึ่งดิบ จากนั้นให้เทใส่กระด้ง ให้เปิดน้ำจากก๊อกใส่ข้าวและใช้มือขัดข้าวไปเรื่อย ๆ จนกว่าข้าวจะเป็นเม็ดใส แล้วจึงนำข้าวมานึ่งต่อและเมื่อสุกดีแล้วให้เทใส่กระด้งวางทิ้งไว้ให้เย็นก่อนจากนั้นจึงนำมาใส่หม้อดินเพื่ออบเทียนให้หอม

Credit : Siamtodaystory

2. น้ำลอยดอกมะลิ

การทำน้ำลอยดอกมะลิโดยการต้มน้ำให้เดือดแล้วปิดไฟตั้งทิ้งไว้ให้เย็นก่อน จากนั้นให้จุดเทียนอบ ให้มีกลิ่นหอม และให้นำดอกมะลิตูมใส่ไว้ด้วยเพื่อให้มีกลิ่นหอมมะลิแบบธรรมชาติ และจะทำให้ข้าวแช่หอมน่ารับประทานมากยิ่งขึ้น

เครื่องเคียงข้าวแช่ จะประกอบด้วย

  1. หอมยัดไส้กะปิ
  2. พริกหยวกสอดไส้
  3. ไชโป๊ผัดหวาน
  4. ลูกไข่เค็ม
  5. หมูฝอย/เนื้อฝอยหวาน
  6. เครื่องแนมและผักแกะสลัก

3. หอมยัดไส้กะปิ

เครื่องปรุง

  1. กระชาย  2  ขีด
  2. ปลาดุก  1  ตัว
  3. รากผักชี  1  ขีด
  4. หัวหอม 1 ขีด
  5. ตะไคร้  1 ขีด
  6. กระเทียมกลีบใหญ่ 1 ขีด
  7. น้ำตาลปี๊บ 2 ขีด
  8. กะปิอย่างดี 1 ขีด

วิธีทำ

  1. ให้นำเนื้อปลาดุกสุกแล้ว โขลกับกระชายหั่นท่อนจนละเอียดแล้วพักไว้ก่อน
  2. ให้หั่นรากผักชี แล้วปั่นให้ละเอียดพักไว้เช่นกัน
  3. ปอกเปลือกกระเทียม ปั่นให้ละเอียดพักไว้
  4. ซอยตะไคร้แล้ว ปั่นให้ละเอียดพักไว้
  5. ปอกเปลือกหัวหอม แล้วปั่นให้ละเอียดพักไว้
  6. นำเครื่องที่โขลกทั้งหมดมารวมกัน
  7. ตั้งกระทะทองเหลืองบนไฟอ่อน ๆ ใส่ส่วนผสมทั้งหมดลงไปกวนเรื่อย ๆ
  8. จากนั้นจึงใส่กะปิ น้ำตาลปี๊บ กวนจนกว่าส่วนผสมแห้งจนเหนียวสามารถจปั้นเป็นก้อนได้

วิธีทอด

  1. คว้านหอมแดงขนาดกลางให้เป็นรู ใส่กะปิลงไป จากนั้นคลุกในแป้งหมี่พักไว้
  2. ตั้งกระทะบนไฟปานกลาง ใส่น้ำมันค่อนข้างมาก
  3. ตีไข่ไก่กับแป้งหมี่ให้เข้ากัน จากนั้นนำหอมยัดไส้กะปิมาชุบแล้วหย่อนลงทอดในน้ำมันพืชให้ท่วม
  4. คอยเช็คดูจนขึ้นเป็นสีทองจึงตักขึ้นพักไว้

4. พริกหยวกสอดไส้

เครื่องปรุง

  1. หมูสับ 1 ขีด
  2. กุ้งขาวที่ปอกเปลือกออกแล้ว  2 ตัว
  3. น้ำตาลทรายขาว  2 ช้อนชา
  4. น้ำปลาอย่างดี 1 ช้อนโต๊ะ
  5. ซอสปรุงรส 1 ช้อนโต๊ะ
  6. พริกหยวก คว้านเมล็ดออกแล้ว
  7. รากผักชี กระเทียม พริกไทย โขลกรวมกัน
  8. ยอดผักชีเล็กน้อย

วิธีทำ

  1. นำเนื้อกู้และหมูสับลงไปสับ นำมาสับรวมกันให้ละเอียด
  2. นำสามเกลอที่เตรียมไว้มาผสมกับหมูสับให้เข้ากัน เติมน้ำตาล น้ำปลา ซอสปรุงรส เคล้าให้เข้ากันดี
  3. ใส่ผักชีหั่น เคล้าให้เข้ากันอีกครั้ง แล้วนำไปยัดไส้ในพริกหยวกเตรียมไว้
  4. จากนั้นนำไปเข้าไมโครเวฟ ใช้ไฟปานกลาง ตั้งเวลา 2 นาที จากนั้นให้นำออกมาพักไว้
  5. ตีไข่ไก่ 2 ฟองให้เข้ากันแล้วกรองให้มีเนื้อเนียน ตั้งกระทะใส่น้ำมันเล็กน้อย กลิ้งกระทะให้น้ำมันทั่ว
  6. จากนั้นใช้กระบวยมีรูขนาดเล็กตักไข่แล้วมาสะบัดไข่ลงไปในกระทะให้ไขว้กันเป็นแพสวยงาม
  7. เมื่อไข่มีสีเหลืองทอง ให้วางพริกหยวกลงไปแล้วม้วนไข่ห่อพริกให้สวยงาม

5. ไชโป๊ผัดหวาน

เครื่องปรุง

  1. หัวไชโป๊ซอยเป็นเส้นเล็ก ๆ ที่ล้างน้ำแล้ว
  2. น้ำตาลปี๊บเล็กน้อย

วิธีทำ

นำหัวไชโป๊ที่แห้งดีแล้วไปผัดกับน้ำตาลปี๊บในกระทะด้วยไฟอ่อน ผัดให้น้ำตาลแห้งจากนั้นทิ้งไว้ให้เย็น จึงนำมาปั้นเป็นก้อนเล็ก ๆ

6. ลูกไข่เค็ม

เครื่องปรุง

  1. ไข่เค็ม ใช้เฉพาะไข่แดง
  2. แป้งหมี่
  3. ไข่ไก่
  4. น้ำมันพืช
  5. น้ำตาลปี๊บเล็กน้อย

วิธีทำ

  1. ให้นำไข่แดงมาเป็นก้อนกลมเท่าลูกมะเขือพวงแล้วเคล้ากับแป้งหมี่พักไว้ก่อน
  2. นำกระทะตั้งไฟ ใส่น้ำมันค่อนข้างมากให้พอท่วมของที่จะนำลงไปทอด
  3. นำไข่ไก่และแป้งหมี่ตีผสมจนเป็นเนื้อเดียวกัน
  4. จากนั้นนำไข่เค็มที่คลุกแป้งแล้วลงไปชุบไข่อีกครั้ง แล้วลงกระทะทอดในน้ำมันให้พอเหลืองกรอบ
  5. จากนั้นตักขึ้นพักไว้ ในกระดาษซับน้ำมัน

6. หมูฝอยหรือเนื้อฝอยหวาน

นำหมูฝอย หมูแดดเดียวฝอยหรือเนื้อฝอยหวานที่เตรียมไว้ มาปั้นเป็นก้อนกลมให้มีขนาดเท่ากับหอมยัดไส้กะปิ ในปัจจุบันอาจจะไม่ได้ปั้นแต่นำมาเสิร์ฟได้เลย

7. เครื่องแนมสำหรับข้าวแช่ชาววัง

จะมีกระชาย แตงกวา มะม่วงเขียวเสวย ต้นหอม พริกชี้ฟ้าแดง จะนำมาแกะสลักเป็นดอกไม้บ้าง เป็นใบไม้บ้าง แสดงถึงข้าวแช่วิธีทําด้วยความประณีต

วิธีรับประทานข้าวแช่

วิธีการกินข้าวแช่ให้อร่อยนั้นจะต้องมีขั้นตอนเพื่อที่จะให้ได้สัมผัสถึงรสชาติของเครื่องเคียงที่ทำมาอย่างพิถีพิถัน และกับข้าวที่มีความหอมและเย็นสดชื่น

  1. ให้เริ่มกินเครื่องเคียงเป็นอันดับแรก จากนั้นให้กินข้าวแช่ตาม จะได้ความสดชื่นและจะได้รับรสของเครื่องเคียงได้เต็มที่
  2. การตักเครื่องเคียงมาใส่ในถ้วยข้าวจะทำให้เสียรสชาติ และความมันจากเครื่องเคียงจะไปกลบกลิ่นหอมและไม่สดชื่น
  3. ลูกกะปิควรจะต้องกินคู่กับมะม่วงเปรี้ยวเพื่อรสชาติจะเข้ากันได้อย่างดี
  4. พริกหยวกสอดไส้ให้กินคู่กับเครื่องแนมกระชาย

จะเห็นว่าข้าวแช่เป็นอาหารที่จะมีความประณีตและพิถีพิถันในการทำ อีกทั้งยังต้องใส่ใจในรายละเอียดทุกขั้นตอน ทำให้เป็นอาหารที่จะหากินได้ยากมาก หากไม่ใช่ในช่วงเทศกาลหรือเพื่อใช้ในพิธีสำคัญ ๆ หรือเพื่อทำถวายพระ

Nin ST

Joined SEO team in 2023, Nin enjoyed creating lifestyle, home & living, and pets-related articles for share as she has furbabies herself - 4 fluffy British short-hair cats :)

Share
Published by
Nin ST

Recent Posts

ปลุกความน่ารักในตัวคุณ 10 ไอเดีย แต่งรถ Lumin คู่ใจให้ไม่ซ้ำใคร!

ไอเดีย แต่งรถ Lumin กำลังเป็นที่นิยมอย่างมาก เพราะรถยนต์ไฟฟ้าขนาดเล็กอย่าง Changan Lumin ได้เข้ามาเป็นที่จับตามองในตลาดด้วยดีไซน์ที่โดดเด่นและน่ารักเกินห้ามใจ การแต่งรถ Lumin ช่วยเสริมให้คาแรคเตอร์ "น้องหน้าง่วง" ที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวให้แตกต่างกว่าเดิม ทำให้ Lumin…

1 day ago

รวมลิสต์ 8 น้ำมันมะกอกยี่ห้อไหนดี พร้อมเข้าใจประเภท และวิธีเลือกเพื่อสุขภาพที่ดี

ก่อนที่เราจะเข้าสู่การแนะนำ 8 น้ำมันมะกอกยี่ห้อไหนดี ปี 2025 กรดไขมันดี ดีต่อสุขภาพ มาทำความเข้าใจเกี่ยวกับ "น้ำมันมะกอก" กันก่อนค่ะ น้ำมันมะกอกในปัจจุบันไม่ได้เป็นเพียงแค่วัตถุดิบที่นิยมในวงการความสวยความงามเพราะอุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุต่างๆ อีกต่อไป แต่ยังได้ยกระดับขึ้นเป็นเครื่องปรุงอาหารหลักที่สำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับกลุ่มคนที่ใส่ใจในสุขภาพ และผู้ที่กำลังควบคุมหรือลดน้ำหนัก…

3 days ago

แชร์ 11 พัดลมตั้งโต๊ะ ยี่ห้อไหนดี 2025 ลมแรง เสียงเงียบ  ทนทาน

พัดลมตั้งโต๊ะ ยี่ห้อไหนดี เป็นคำถามยอดฮิตที่หลายคนนึกถึงเมื่อต้องเผชิญกับอากาศร้อนอบอ้าวในแต่ละปี เพราะหน้าร้อนนี้ อากาศอบอ้าวชวนให้หงุดหงิดใจใช่ไหมคะ? พัดลมตั้งโต๊ะ คือผู้ช่วยคลายร้อนที่ตอบโจทย์ได้อย่างดีเยี่ยม ด้วยความสามารถในการถ่ายเทอากาศรอบตัวได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยไม่ทำให้ค่าไฟพุ่งสูงเกินไป แถมยังมาพร้อมขนาดกะทัดรัด พกพาหรือเคลื่อนย้ายไปใช้งานในมุมต่างๆ ได้อย่างง่ายดาย ด้วยตัวเลือกขนาดที่หลากหลาย ตั้งแต่เล็กสุด 8…

3 days ago

เปิดเซรั่มสตอ yerpall รีวิว กระแสแรง! ไขข้อสงสัย เซรั่มสตอ ใช้ตอนไหนดีสุด?

นาทีนี้คงปฏิเสธไม่ได้ว่า Niacinamide ยังคงมาแรงอย่างมากในวงการสกินแคร์ ด้วยคุณสมบัติที่ช่วยกู้ผิวให้กลับมาดูดีได้อย่างครอบคลุม และหนึ่งในผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของ Niacinamide แล้วได้รับความนิยมอย่างถล่มทลาย จนเกิดเป็นกระแสไวรัลทั่วโซเชียล คือ เซรั่มสตอ yerpall รีวิวที่เห็นได้ทั้งจากเหล่าอินฟลูเอนเซอร์คนดังที่บอกต่อเคล็ดลับผิวใส ไปจนถึงผู้ใช้งานจริงที่ต่างป้ายยาถึงผลลัพธ์ที่น่าทึ่ง จนหลายคนอดสงสัยไม่ได้ว่า เซรั่มสตอเบอรี่…

4 days ago

แนะนำอนิเมะ Netflix ห้ามพลาด! อัปเดตใหม่ น่าดู ปี 2025

นี่คือลิสต์ แนะนำอนิเมะ Netflix สุดปัง ที่จะทำให้ปี 2025 ของคุณเต็มไปด้วยความสนุก ตื่นเต้น ฟิน อิน มันส์ ฮา ไม่ว่าคุณจะเป็นแฟน อนิเมะญี่ปุ่น ตัวยง…

1 week ago

ใช้อะไรล้างรถได้บ้าง? รวมอุปกรณ์ล้างรถแบบครบชุด พร้อมพิกัดช้อปเลย!

รถที่สะอาดเงางามเป็นความสุขของคนรักรถ แล้วจะใช้อะไรล้างรถได้บ้าง? นี่อาจดูเป็นคำถามธรรมดาๆ แต่จริงๆ แล้วอุปกรณ์ล้างรถมีส่วนสำคัญต่อความสะอาดและความเงางามของรถมากขนาดที่หากใช้ผิดอาจทำให้สีรถหมอง เพิ่มรอยขีดข่วน หรือแม้กระทั่งทำลายพื้นผิวรถได้โดยไม่รู้ตัว! หลายคนยังอาจสงสัยด้วยว่าใช้น้ำยาล้างจานล้างรถได้ไหม หรือใช้ของในบ้านแทนน้ำยาล้างรถได้หรือเปล่า คราวนี้ Shopee จะมาแนะนำอุปกรณ์ล้างรถครบชุดที่จะช่วยให้การล้างรถเป็นเรื่องง่าย พร้อมแนะนำว่าห้ามใช้อะไรล้างรถ เพื่อให้รถของคุณสะอาดเงางามได้แบบมืออาชีพ! ใช้อะไรล้างรถได้บ้าง…

2 weeks ago