Moms & Kids

ภาวะตัวเหลืองในทารกแรกเกิด เคล็ดลับน่ารู้สำหรับหรับคุณแม่มือใหม่

การที่ทารกคนหนึ่งจะออกมาดูโลกจำเป็นจะต้องมีการปรับสมดุลย์ของร่างกายขนานใหญ่เลยนะคะ เพราะนับตั้งแต่ตัดสายสะดือลูกน้อยก็จะไม่ได้รับสารอาหารและอากาศจากครรภ์ของคุณแม่อีกต่อไป แต่ต้องเปลี่ยนไปเป็นการรับประทานผ่านน้ำนมและสูดหายใจด้วยตัวเอง ด้วยเหตุนี้เราจะได้พบเห็นความเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ของลูกน้อยได้ง่าย โดยเฉพาะอาการเด็กตัวเหลือง ซึ่งหากคุณแม่คนไหนที่ยังกังวลใจเรื่องนี้อยู่ เราเตรียมข้อมูลและคำตอบไว้ให้อุ่นใจ

ทำความรู้จักภาวะเด็กตัวเหลือง

ก่อนอื่นต้องขอบอกก่อนว่าอาการทารกตัวเหลืองนั้นพบได้บ่อยถึงร้อยละ 50 ของทารกแรกเกิด และจะเพิ่มสูงขึ้นเป็น 80% ในทารกที่คลอดก่อนกำหนดค่ะ ดังนั้นอาการนี้ส่วนหนึ่งจึงเป็นเรื่องปกติธรรมชาติมาก และทารกคนอื่นก็มีโอกาสเป็นได้เหมือนกัน  สาเหตุการเกิดภาวะเด็กตัวเหลืองนั้นมาจากการสลายตัวของเม็ดเลือดแดงผ่านกระบวนการของตับทำให้เกิดสารสีเหลืองที่เรียกว่า บิลิรูบิน แต่ไม่สามารถขับออกจากร่างกายทางอุจจาระและปัสสาวะได้หมด สารสีเหลืองตัวนี้จึงปะปนไปอยู่ในกระแสเลือดมากกว่าปกติ และทำให้เกิดอาการตัวเหลือง ซึ่งมักจะเกิดขึ้นในวันที่ 2 – 3 หลังคลอด โดยมีวิธีสังเกตคือ อยู่ในห้องที่มีแสงสว่างเพียงพอ แล้วใช้มือกดลงบนผิวหนัง ซึ่งโดยปกติแล้วรอยบุ๋มที่ไม่มีเลือดจากเส้นเลือดฝอยนั้นจะเป็นสีขาว แต่หากเป็นสีเหลืองนั่นแสดงว่ากำลังมีภาวะทารกตัวเหลือง

สาเหตุที่ลูกตัวเหลือง

สำหรับสาเหตุที่ทำให้ลูกตัวเหลืองที่ทำให้มีสารบิลิรูบินในเลือดสูงนั้น เกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุค่ะ ตัวอย่างเช่น

  • เม็ดเลือดแดงของเด็กมีอายุสั้นกว่าผู้ใหญ่ เมื่อหมดอายุแล้วกำจัดไม่ทัน ทำให้สารบิลิรูบินตกค้างในเลือดจำนวนมากและเกิดอาการตัวเหลืองได้ในระยะแรก ซึ่งเป็นภาวะปกติของทารกที่จะค่อย ๆ หายไปได้เองใน 1 – 2 สัปดาห์
  • ภาวะหมู่เลือดของแม่กับลูกไม่เข้ากัน มักพบกับคุณแม่ที่มีหมู่เลือดโอและลูกที่มีหมู่เลือดเอหรือบี กับ คุณแม่ที่มีหมู่เลือด Rh- และลูกน้อยมีหมู่เลือด Rh+ ซึ่งหมู่เลือดที่ต่างกันนี้จะทำให้เกิดการทำลายเม็ดเลือดแดงเพราะคิดว่าเป็นสิ่งแปลกปลอม และเกิดสารบิลิรูบินในกระแสเลือดได้สูง ซึ่งถือเป็นภาวะไม่ปกติที่ต้องอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์
  • ทารกเกิดภาวะเม็ดเลือดแดงขาดเอนไซม์ G6PD ทำให้เม็ดเลือดแดงแตกตัวได้ง่าย และเป็นหนึ่งในภาวะที่เป็นอันตรายที่ต้องอยู่ภายใต้การดูแลของคุณหมอ
  • สาเหตุอื่น ๆ เช่น การทำงานขอตับ หรือ ท่อน้ำดีผิดปกติ  ซึ่งจะมีอาการเด็กตัวเหลืองควบคู่กับอุจจาระสีซีด และต้องอาศัยกาวินิจฉัยของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญยืนยัน

ผลข้างเคียงของอาการตัวเหลือง ลูกตัวเหลืองน่ากังวลหรือไม่

แม้อาการเด็กตัวเหลืองจะเป็นอาการที่พบได้บ่อยในทารกแรกเกิด แต่ก็ยังมีข้อที่ต้องระวังอยู่เหมือนกันนะคะ นั่นคือหากรับของบิลิรูบินในเลือดสูงมาก ๆ เจ้าสารตัวนี้จะไปจับกับเนื้อสมอง ทำให้ทารกมีอาการซึมตอบสนองได้ช้า ตัวอ่อน ดูดนมได้ไม่ดี และทำให้เกิดอาการชักและเกิดการทำลายเนื้อสมองอย่างถาวรได้

นอกจากนี้ในภาวะที่สารบิลิรูบินในกระแสเลือดสูงยังมีแนวโน้มที่จะทำให้เกิดการพัฒนาของเด็กที่ช้าลง รวมทั้งระดับ I.Q. ต่ำกว่าปกติ และอาจทำให้เกิดภาวะผิดปกติทางการได้ยินในระยะต่อมาด้วย ดังนั้นหากเด็กมีอาการตัวเหลืองมาก ๆ หรือมีอาการตัวเหลืองเป็นเวลานานกว่า 1 – 2 สัปดาห์ และเหล่านี้คืออาการเด็กตัวเหลืองที่คุณพ่อคุณแม่ควรระวัง

  • เหลืองเร็ว คือ ภายหลังคลอดมาแล้ว 1 – 2 วันก็เริ่มมีอาการตัวเหลืองทันที
  • เหลืองจัด คือ ทารกตัวเหลืองแบบที่ฝ่ามือฝ่าเท้าเหลืองชัดเจน
  • เหลืองนาน คือ แม้จะเกิน 7 วันไปแล้วก็ยังมีอาการตัวเหลืองอยู่ โดยที่ไม่มีวี่แววว่าจะหายเลย
  • อุจจาระมีสีซีด ปัสสาวะมีสีเข้มกว่าปกติ
  • เด็กตัวเหลืองร่วมกับอาการอื่น เช่น มีไข้ อาเจียน ถ่ายเหลว

หากลูกน้อยมีอาการเหล่านี้ คุณแม่ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อให้การรักษาได้อย่างทันท่วงทีค่ะ

การป้องกันรักษาวิธีดูแลทารกตัวเหลือง

สำหรับทารกตัวเหลืองวิธีแก้ไม่สามารถใช้การดื่มน้ำมาก ๆ ได้ เพราะไม่ใช่วิธีการที่ช่วยกำจัดสารบิลิรูบิน ทั้งยังไม่สามารถรักษาอาการอื่น ๆ ที่อาจเป็นสาเหตุหลักของการทำให้ทารกตัวเหลือง เช่น เม็ดเลือแดงแตกตัวเร็วและมากเกินไป หรือภาวะตับหรือถุงน้ำดีผิดปกติ ซึ่งวิธีดื่มน้ำมาก ๆ จะเป็นการลดความอยากนมของทารกและทำให้กินได้น้อยแทน

เมื่อทารกตัวเหลืองวิธีแก้แบบที่เล่าต่อกันมานั้นใช้ไม่ได้ เราขอแนะนำวิธีดูแลทารกตัวเหลือง ดังนี้

  • กรณีที่ทารกมีภาวะเด็กตัวเหลืองไม่มาก หรือเป็นตามธรรมชาติ คุณหมอจะไม่ให้การรักษาเพิ่ม เพราะร่างกายของทารกจะสามารถขับสารเหล่านี้ออกมาได้เองแต่สำหรับทารกที่ต้องการติดตามใกล้ชิด คุณหมออาจใช้วิธีการส่องไฟด้วยแสงที่มีความยาวคลื่นเหมาะสม ซึ่งแสงจะช่วยให้ทารกขับสารสีเหลืองนี้ออกมาทางปัสสาวะและอุจจาระเอง
  • ในกรณีที่ส่องไฟแล้วยังไม่ได้ผล อาจต้องมีการรักษาในชั้นต่อไป เช่น ใช้การเปลี่ยนถ่ายเลือดเพื่อแก้ปัญหาภาวะเลือดที่ไม่เข้ากันหรือเด็กตัวเหลืองที่มีสาเหตุมาจากปัญหาของเลือด หรือหากทารกมีสาเหตุของอาการตัวเหลืองแบบอื่น เช่น ภาวะผิดปกติของตับหรือถุงน้ำดี ก็จำเป็นต้องแก้ไขที่สาเหตุของปัญหาโดยตรง
  • การที่ลูกน้อยสักคนจะเกิดขึ้นมาในโลกนี้มีสิ่งให้คุณพ่อคุณแม่คอยสังเกตระแวดระวังอยู่หลายอย่างด้วยกันนะคะ ซึ่งแน่นอนว่าเนื่องจากช่วงวัยทารกเป็นช่วงแรก ๆ ที่ลูกน้อยได้ออกมาลืมตาดูโลก ยังคงต้องปรับสมดุลต่าง ๆ ในร่างกาย อาการเด็กตัวเหลืองก็เป็นอีกหนึ่งอาการที่อาจเกิดขึ้นได้ ซึ่งแม้จะดูเป็นเรื่องธรรมดาที่คุณพ่อคุณแม่ไม่ควรกังวลมากจนเกินไป แต่การเฝ้าระวังและสังเกตอย่างใกล้ชิดเพื่อให้เห็นภาวะทารกตัวเหลืองตั้งแต่แรก ๆ และได้รับการรักษาอย่างทันท่วงทีก็เป็นสิ่งจำเป็น
  • และวิธีหนึ่งที่เราแนะนำก็คือควรให้คุณหมอติดตามอาการทารกตัวเหลืองให้เรียบร้อยเสียก่อนที่จะกลับบ้าน เพื่อความปลอดภัยของลูกน้อยและความสบายใจของคุณพ่อคุณแม่นั่นเอง

และนี่คือสาเหตุและวิธีสังเกตอาการของลูกน้อยว่าเป็นเ็กตัวเหลืองหรือไม่ หากลูกน้อยของคุณเข้าข่าย ควรเฝ้าระวังและสังเกตอาการอย่างใกล้ชิด แต่ก็ไม่ควรเป็นกังวลมากเกินไป หรืออาจจะพาลูกไปปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญก็ได้ค่ะ

บทความแม่และเด็กที่น่าสนใจ :

Shopee TH

Share
Published by
Shopee TH

Recent Posts

คนใกล้ตัวเป็นซึมเศร้า ช่วยยังไงดี พูดอะไรได้บ้าง?

Cr.Freepik โรคซึมเศร้า(Depression) เป็นภาวะที่หลายคนไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตา แต่สามารถส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อชีวิตของคนที่เป็นและคนรอบข้าง โรคซึมเศร้าทำให้ผู้ป่วยรู้สึกหมดหวัง หมดกำลังใจ หรือไม่สามารถมองเห็นแง่ดีในชีวิตได้ แม้ว่าจะเป็นโรคที่สามารถรักษาได้ แต่การช่วยเหลือจากคนใกล้ตัวก็มีบทบาทสำคัญในการฟื้นฟูอาการได้เร็วขึ้น ดังนั้นการทำความเข้าใจเกี่ยวกับโรคนี้และการพูดคุยกับคนที่เป็นโรคซึมเศร้าอย่างถูกวิธีจึงเป็นสิ่งที่สำคัญ โรคซึมเศร้าเกิดจากอะไร? โรคซึมเศร้า (Depressive Disorder) เป็นความผิดปกติทางอารมณ์ที่ส่งผลกระทบต่อความรู้สึก…

2 days ago

แนะนำสินค้าเด็ด Shopee Choice หายังไง?

Shopee Choice คืออะไรและสินค้าเด็ด Shopee Choice Shopee Choice คือแหล่งรวมสินค้าที่ Shopee คัดเลือกมาแล้วว่าถูกจริง และเป็นสินค้าราคาโรงงาน พร้อมให้คุณช้อปได้อย่างไร้กังวล เพียงแค่สังเกตแท็ก "Choice" ที่อยู่หน้าสินค้า…

2 days ago

แปะโปร 6 แพ็กเกจสุดคุ้ม ตรวจภูมิแพ้ ที่ไหนดี ทั้งตรวจและรักษา พร้อมข้อดี-ข้อเสียในการตรวจ

อากาศเปลี่ยนแปลงบ่อยระวังเป็นภูมิแพ้กันด้วยน้า เพราะเดี๋ยวนี้คนไทยป่วยเป็นโรคภูมิแพ้เพิ่มมากขึ้นทุก ๆ ปี โดยโรคภูมิแพ้สามารถเกิดขึ้นได้ทุกเพศทุกวัย เกิดจากภูมิคุ้มกันของร่างกายไวต่อสารก่อภูมิจากสิ่งแวดล้อมรอบ ๆ ตัวเรา โดยทั่วไปสารเหล่านี้ก็จะไม่เป็นอันตรายกับคนที่มีภูมิคุ้มกันปกติ แต่คนที่เป็นโรคภูมิแพ้จะไวต่อสารก่อภูมิแพ้ที่อยู่ในอากาศได้ง่าย ทำให้เกิดอาการต่าง ๆ เช่น คัดจมูก น้ำมูกใส…

3 days ago

12 มาสคอต แบรนด์ไทยสุดปัง! ที่เห็นแล้วต้องร้องอ๋อ

หนึ่งในกลยุทธ์ที่มักจะใช้ทำการตลาด โดยจะเน้นย้ำในการทำให้แบรนด์นั้นกลายเป็นที่จดจำซึ่งต้องอาศัยความคุ้นเคยกับชื่อสินค้า หรือบริการนั้น ๆ และหนึ่งในวิธีที่พบเห็นได้บ่อยก็คือการใช้ตัวมาสคอตเป็นสัญลักษณ์ตัวแทนของแบรนด์ในการสื่อสารกับลูกค้าอย่างเช่น KFC กับรูปผู้พันแซนเดอร์ที่เมื่อเห็นก็ทำให้คิดถึง KFC และในไทยเองก็มีหลายแบรนด์ได้นำมามาสคอตมาใช้สื่อสารซึ่งจะมีมาสคอต แบรนด์ไหนบ้างที่น่าสนใจ ไปดูกันเลย  cr. freepik.com รู้จักมาสคอต แบรนด์ไทย…

5 days ago

เช็กลิสต์! ของไหว้ตรุษจีน 2568 มีอะไรบ้าง วิธีไหว้ตรุษจีนเสริมความเฮงให้ปังตลอดปี

 “ซินเจียยู่อี่ ซินนี้ฮวดไช้” คำอวยพรยอดฮิตที่หลายคนมักจะอวยพรกันจนติดปากในช่วงเทศกาลวันตรุษจีน ซึ่งวันตรุษจีนเป็นเทศกาลที่มีความสำคัญของชาวจีน เนื่องจากถือเป็นวันขึ้นปีใหม่ตามปฎิทินจีน ส่วนใครที่มีหน้าที่ซื้อของไหว้ตรุษจีนเป็นครั้งแรก อาจจะยังไม่รู้ว่าจะต้องซื้อของไหว้อะไรบ้าง วันนี้ Shopee Blog มาพร้อมคำแนะนำในการหาซื้อ ของไหว้ตรุษจีน มีอะไรบ้าง ไหว้ตรุษจีนใช้อะไรบ้าง พร้อมเคล็ดลับเสริมดวงเพิ่มความเฮง…

6 days ago

รวม 15 แนะนำลิปกดยอดฮิตที่สาว ๆ ต้องมี! สีสวยติดทน ราคาหลักร้อย

คัดมาแล้ว! แนะนำลิปกดยอดฮิตจากแบรนด์ดังในราคาที่จับต้องได้ เทรนด์ที่สาว ๆ ต้องลองในปีนี้! พร้อมรวมเฉดสีที่ต้องมีติดกระเป๋า

6 days ago