Heat stroke คือ อะไร ในปัจจุบันนี้กับอุณหภูมิโลกที่ร้อนขึ้นๆ เรื่อยๆ ในทุกปี สิ่งที่ทุกคนจะต้องทำความรู้จักให้มากที่สุดกับสภาวะโลกร้อนแบบนี้ก็คือ โรคลมแดดซึ่งจะเกิดผลกระทบต่อร่างกายมนุษย์ ทำให้มีโอกาสที่จะเกิดการเสียชีวิตขึ้นได้ จากความร้อนในอาการที่เพิ่มขึ้น ร้อนจัดจนทีให้อุณหภูมิในร่างกายมนุษย์เพิ่มตามไปด้วย และเพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็วจนสูงกว่า 40 องศาเซลเซียสและไม่สามารถที่จะระบายออกได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งอาการที่ทำให้เกิด Heat stroke นี้หากรู้สาเหตุ และวิธีป้องกันเบื้องต้นได้ ก็จะช่วยลดความเสี่ยงต่อการสูญเสียชีวิตลงได้
Heat Stroke อาการเบื้องต้น รู้ก่อนป้องกันได้
หลายคนอาจจะยังไม่รู้ว่าโรคลมแดดจะมีอาการอย่างไร บางคนเป็นลมเพราะอากาศร้อนแต่เสียชีวิตได้อย่างไร ซึ่งก่อนหน้านั้นทุกคนก็จะคุ้นชินกันอยู่แล้วสำหรับบางคนที่มักจะเป็นลม หน้ามืด เพราะอากาศร้อน หรือเกิดจากความล้มเหลวในการรักษาอุณหภูมิของร่างกายให้คงที่ (thermoregulation) ทำให้ร่างกายมีอุณหภูมิสูงขึ้นจนต่อมาเกิดผู้เสียชีวิตได้ ทั้งที่ทุกคนก็เข้าใจว่านั่นเป็นเพียงอาการของคนที่เป็นลมธรรมดา ดังนั้นไปดูอาการเบื้องต้นที่ควรจะรู้ และลองสังเกตตัวเองและคนรอบข้างดังนี้
- ผู้ป่วยจะมีไข้สูงมากกว่า 37.5 องศาเซลเซียส
- จะมีอาการปวดเมื่อย อ่อนเพลีย คลื่นไส้อยากอาเจียนและเบื่ออาหาร
- ผิวหนังตามร่างกายจะเริ่มมีสีแดง และจะไม่มีเหงื่อ
- มีอาการปวดศีรษะ เริ่มตอบสนองช้า สับสน อาจมีอาการชักและหมดสติได้ในที่สุด
- เริ่มหายใจถี่เร็ว ความดันต่ำและมีอาการหัวใจเต้นผิดจังหวะ มีการของเหลวในปอด
- ปัสสาวะมีสีเข้มและปัสสาวะได้น้อย เพราะเกิดจากมีการสลายกล้ามเนื้อ อาจจะเกิดภาวะไตวาย
- หากมีอาการเหล่านี้และไม่ได้รับการรักษาทันที อาจทำให้เสียชีวิตได้ในที่สุด
Credit : Freepik.com
โรคฮีทสโตรกหรือโรคลมแดด แบ่งออกเป็น 2 ประเภท
- Classical Heat Stroke เกิดจากภาวะอากาศร้อนที่เกิดจากสิ่งแวดล้อมภายนอกโดยเฉพาะในช่วงที่อากาศร้อนมากๆ ในระหว่างวันที่ส่งผลต่อร่างกายและระบบประสาทส่วนกลาง ก็คือจะมีอุณหภูมิในร่างกายจะสูงกว่าปกติ และไม่มีเหงื่อ มักจะพบได้กับกลุ่มคนที่มีโรคประจำตัวร้ายแรงและในกลุ่มผู้สูงอายุ
- Exertional Heat Stroke จะเกิดจากภาวะที่มีอากาศร้อนเช่นเดียวกัน และเกิดในกลุ่มคนที่ใช้แรงงานหรือกลุ่มนักกีฬา ซึ่งจะเริ่มมีอาการมีเหงื่อออกแต่เหงื่อก็จะหยุดและเกิดการสลายเซลล์กล้ามเนื้อและมีอาการแทรกซ้อนต่างๆ ทั้งมีโพแทสเซียมแลฟอสฟอรัสในเลือดสูง อีกทั้งมีแคลเซียมต่ำและมีไมโอโกลบินในปัสสาวะ ทำให้มีโอกาสภาวะไตวาย ชักหมดสติ และเสียชีวิตได้
กลุ่มเสี่ยงที่อาจจะเกิดเป็น Heat Stroke
- กลุ่มเด็กที่มีอายุต่ำกว่า 5 ขวบ รวมถึงผู้สูงอายุ
- กลุ่มคนทำงานกลางแจ้ง หรือต้องทำกิจกรรมกลางแดดเป็นเวลานานๆ
- กลุ่มคนที่มีโรคประจำตัวร้ายแรง เช่น โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง โรคความดันโลหิตสูง
- กลุ่มคนที่มีภาวะเป็นโรคอ้วน น้ำหนักเกินเกณฑ์
- กลุ่มคนที่พักผ่อนน้อย นอนไม่เพียงพอ ซึ่งจะทำให้กลไกควบคุมอุณหภูมิในร่างกายไม่มีประสิทธิภาพ
- กลุ่มคนที่ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ และดื่มในปริมาณมาก ๆ
วิธีหลีกเลี่ยงการเกิดอาการ Heat Stroke
- ให้ดื่มน้ำมากๆ หรือจิบน้ำบ่อยๆ เพื่อให้ร่างกายได้รับน้ำอย่างเพียงพอ เป็นการช่วยให้ร่างกายปรับอุณหภูมิให้เย็นลงได้ตามอุณหภูมิปกติตามธรรมชาติ
- ไม่ควรดื่มเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ เพราะจะทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำและเกลือแร่เพิ่มมากขึ้นจากปกติ
- เลือกสวมเสื้อผ้าที่สามารถจะระบายอากาศได้ดี หรือเป็นผ้าแบบเบาบาง และใส่แบบสบายๆ ไม่รัดแน่นจนเกินไป จะทำให้ร่างกายมีอุณหภูมิที่เหมาะสม
- ในระหว่างวันในช่วงที่มีอากาศร้อนสูงสุด ไม่ควรจะออกกำลังกาย หรือใช้แรงทำงานมากในช่วงเวลานั้น จะยิ่งทำให้ร่างกายมีอุณหภูมิสูงขึ้น
- หลีกเลี่ยงการอยู่ในที่มีแดดจัด รวมถึงการนั่งในรถยนต์ที่จอดไว้ถึงแม้จะเปิดกระจกทิ้งไว้หรือจอดรถยนต์ไว้ในที่ร่มก็ตาม เพราะอุณหภูมิในรถยนต์สามารถร้อนจัดขึ้นได้อย่างรวดเร็ว
Credit : Freepik.com
การปฐมพยาบาลคนเป็นลมแดดเบื้องต้น
เมื่อทุกคนรู้แล้วว่า Heat Stroke คือโรคลมแดด ที่มีความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตได้ และรู้แล้วว่ามีปัจจัยอะไรบ้างที่จะทำให้เกิดภาวะเหล่านี้ ซึ่งอาจจะป้องกันได้ แต่ถ้าหากมีอาการต่างๆ เกิดขึ้นแล้วก็จะต้องรู้วิธีการปฐมพยาบาลเบื้องต้น เพื่อลดโอกาสที่จะเสียชีวิตให้น้อยลง
- ให้นำผู้ป่วยนอนราบในบริเวณที่ร่ม ให้ปลายเท้าสูงกว่าศีรษะ และคลายเสื้อผ้าให้อากาศถ่ายเทได้
- ให้ระบายความร้อนออกจากร่างกายของผู้ป่วยด้วยวิธีการใช้ผ้าเย็น หรือน้ำแข็งประคบ หรือเช็ดตามบริเวณร่างกายที่เก็บความร้อนได้ดี เช่นตามรักแร้ ข้อพับ และใช้พัดลมช่วยระบายความร้อนได้
- อาจจะใช้วิธีเทหรือราดน้ำบนตัวผู้ป่วยเพื่อที่จะลดอุณหภูมิในร่างกายให้ลดลงเร็วที่สุด จากนั้นให้นำตัวผู้ป่วยส่งโรงพยาบาลทันที
วิธีป้องกันการเกิด Heat Stroke หรือโรคลมแดด
- ควรจะต้องมีการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ไม่ต้องหนักเกินไป อย่างน้อยวันละ 30 นาที เพื่อให้ร่างกายได้ปรับกับสภาพอากาศร้อนได้
- ต้องดื่มน้ำอย่างน้อยที่สุดก่อนออกจากบ้าน 1-2 แก้ว และควรจะพกขวดน้ำเพื่อที่จะได้ดื่มเมื่อรู้สึกกระหายน้ำได้ทันทีเป็นการรักษาอุณหภูมิในร่างกายให้คงที่
- ในช่วงที่มีอากาศร้อนควรเลือกสวมเสื้อผ้าที่มีสีอ่อน เนื้อผ้าไม่หนาหรือหนัก แต่ต้องใส่สบายและสามารถจะระบายความร้อนได้ดี
- ควรจะทาครีมกันแดด ให้เป็นประจำทุกวัน หรืออย่างน้อยก่อนจะออกจากบ้าน และจะต้องเลือกก่อนครีมกันแดดที่มีค่า SPF 15 ขึ้นไป
- เมื่ออยู่นอกสถานที่ ควรเลี่ยงที่จะยืนอยู่ท่ามกลางแสงแดด ควรจะต้องมีร่มหรือหาที่หลบและเลี่ยงที่จะโดนแสงแดดโดยตรง
- หลีกเลี่ยงการกินยาแก้แพ้ ยาลดน้ำมูก โดยเฉพาะก่อนการออกกำลังกายหรือการอยู่ท่ามกลางสภาพอากาศร้อนเป็นเวลานาน
- ไม่ควรจะดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ยาเสพติดทุกชนิด และยาแก้แพ้ ลดน้ำมูก ในช่วงที่มีอากาศร้อนหรือก่อนออกกำลังกาย
- เด็กเล็ก และผู้สูงอายุ ควรจะได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิด จะต้องอยู่ในห้องหรือสถานที่ ที่มีอากาศถ่ายเทได้ดี
Heat Stroke คือ โรคลมแดดก็ต้องรู้จักวิธีป้องกันและการปฐมพยาบาล
จากบทความข้างต้นที่กล่าวมาก็พอจะทำให้ทุกคนรู้จักกับโรคลมแดดแล้วว่าเป็นอย่างไร และเกิดขึ้นได้ยังไง และก็จะรู้แล้วว่าจะมีวิธีป้องกันเบื้องต้นง่ายๆ ด้วยการเลือกซื้อครีมกันแดดไว้ใช้หากจำเป็นต้องออกจากบ้านหรือจะหาเสื้อกันแดดเนื้อบางเบาใส่สบายๆ ในช่วงหน้าร้อน และหากต้องการซื้อสินค้าอื่นๆ พร้อมส่วนลดก็เข้าไปที่นี่เลย Shopee ยังมีบทความด้านอื่นๆ ที่ Shopee Blog กับเรื่องการดูแลสุขภาพ ด้านอาหาร หรือไลฟ์สไตล์อื่นๆ เช่น ครีมกันแดดทาตัว ยี่ห้อไหนดี ได้ตามต้องการ