ทารกไม่ถ่ายหลายวันผิดปกติไหม เกิดจากอะไร และมีวิธีรับมือยังไง

สำหรับคุณพ่อคุณแม่มือใหม่ที่เลี้ยงลูกน้อยเองเชื่อว่าจะต้องเจอกับปัญหาต่าง ๆ มากมาย แค่ได้ยินเสียงลูกร้องก็ทำให้คุณพ่อคุณแม่ใจหวั่นแล้ว เราไม่รู้เลยว่าลูกเป็นอะไร ร้องทำไม ต้องการอะไร เพราะเด็กไม่สามารถบอกได้ว่าเหมือนกับผู้ใหญ่ จึงทำให้การเลี้ยงทารกเป็นเรื่องยากสำหรับคุณพ่อคุณแม่มือใหม่ และปัญหาที่สร้างความหนักอกหนักใจไม่น้อยและเป็นปัญหาอันดับต้น ๆ ที่มักจะเกิดขึ้นกับลูกน้อย นั่นก็คือ ปัญหาเรื่องการขับถ่ายทารกไม่ถ่าย ทารกท้องผูกถ่ายไม่ออกบ้าง ทำให้ไม่รู้จะต้องทำยังไง ลูกเราผิดปกติไหม เป็นอะไรมากหรือเปล่า วันนี้เราจะมาหาคำตอบไขข้อข้องใจให้กับคุณพ่อคุณแม่มือใหม่กัน  เรื่องแม่และเด็กแบบนี้ห้ามมองข้ามเด็ดขาด

เช็ก ! ทารกไม่ถ่ายกี่วันถึงผิดปกติ สาเหตุทำให้ทารกท้องผูก และวิธีแก้ปัญหา

ระบบขับถ่ายโดยปกติของทารก

ก่อนที่คุณพ่อคุณแม่จะรู้ว่าทารกไม่ถ่ายมาหลายวันเป็นเรื่องผิดปกติไหม ก็ควรจะต้องรู้ข้อมูลโดยทั่วไปที่เกี่ยวกับระบบขับถ่ายของทารก เนื่องจากเด็กในแต่ละวันช่วงวัยจะมีระบบการขับถ่ายไม่เหมือนกัน เพราะระบบขับถ่ายก็ไม่เหมือนกัน ไหนจะสารอาหารที่ได้รับก็แตกต่างกัน แล้วอาการของลูกน้อยแบบไหนถึงจะเรียกว่าทารกท้องผูก มาดูกัน

• ทารกแรกเกิด จะมีระบบขับถ่ายที่ยังไม่เป็นระบบดีเท่ากับเด็กโต ทำให้ช่วงทารกแรกเกิดมักจะปัสสาวะบ่อยมาก ๆ 10 – 15 ครั้งต่อวัน และการขับถ่ายอุจจาระก็จะประมาณ 10 ครั้งต่อวัน เรียกได้ว่าเปลี่ยนมาอ้อมกันเกือบจะทุกชั่วโมงเลย
  
• เด็กวัย 1 – 5 เดือน สำหรับเด็กที่อยู่ในช่วงวัยนี้ก็ยังคงจะปัสสาวะลดลงเหลือเพียงวันละ 10 – 12 ครั้งต่อวัน แต่ถ้าเด็กบางคนที่ดื่มนมเยอะก็อาจจะปัสสาวะเยอะเหมือนเดิม และความถี่ในการอุจจาระก็จะอยู่ที่ประมาณวันละ 8 – 10 ครั้งต่อวัน แต่ถ้าเด็กที่ดื่มนมผงก็อาจจะถ่ายน้อยกว่านี้

• เด็กวัย 6 เดือนขึ้นไป ระบบการย่อยและลำไส้ของเด็กก็จะทำงานได้ดีขึ้น สามารถดูดซึมสารอาหารต่าง ๆ ได้จากน้ำนมแม่ จึงทำให้การขับถ่ายไม่ว่าจะเป็นปัสสาวะหรืออุจจาระน้อยลง เฉลี่ยอยู่ที่ 2 – 3 ครั้งต่อวัน ทั้งนี้ ก็จะต้องขึ้นอยู่กับการดื่มนมและสารอาหารที่ได้รับของเด็กแต่ละคนด้วย

ทารกไม่ถ่ายกี่วัน ถึงเข้าเกณฑ์อาการท้องอืด

อาหารสำหรับทารกก็มีเพียงแค่นมเพียงอย่างเดียว แต่การดื่มนมของทารกนั้นก็จะมีทั้งทารกที่ดื่มนมแม่ และทารกที่ดื่มนมเด็กแรกเกิด จึงทำให้ทารกมักจะถ่ายปัสสาวะและอุจจาระวันละหลายครั้ง แต่ถ้าทารกมีอายุได้ 1 เดือน การขับถ่ายก็จะน้อยลงอาจจะเหลือเพียงแค่วันละไม่กี่ครั้ง หรือถ่ายวันละครั้ง หรือหลายวันจะถ่ายครั้ง แต่การที่ทารกไม่ถ่ายหลายวันก็จะต้องมาพิจารณาดูจากการดื่มนมด้วยว่าดื่มนมแม่หรือนมผง 

• ทารกดื่มนมแม่ สำหรับทารกที่ดื่มนมแม่ ร่างกายที่ได้รับสารอาหารก็จะสามารถดูดซึมไปใช้ได้เกือบทั้งหมดจะมีแต่เพียงแค่ของเสียที่จะต้องขับถ่ายออกไม่มาก จึงทำให้การขับถ่ายอุจจาระไม่บ่อยเหมือนก่อน อาจจะหลายวันถ่ายครั้ง แต่ถ้าเมื่อไรที่ถ่ายอุจจาระจะต้องไม่แข็ง ก็จะถือว่าเป็นเรื่องปกติลูกไม่ท้องอืด
  
• ทารกดื่มนมผง สำหรับทารกที่ดื่มนมผงก็จะมักจะได้รับสารอาหารบางอย่างจากนมวัว จึงทำให้การขับถ่ายอาจจะยากกว่าทารกที่ดื่มนมแม่ แต่ถ้าลูกน้อยของคุณถ่ายน้อยกว่า 2 ครั้งต่อสัปดาห์ แถมจะถ่ายแต่ละครั้งก็ทำให้ลูกต้องเบ่ง อุจจาระก็เป็นก้อนแข็ง อาการเหล่านี้บ่งบอกได้ว่าลูกท้องอืด

5 อาการสัญญาณเตือนทารกท้องผูก

การขับถ่ายของลูกน้อยถือว่าเป็นเรื่องที่คุณพ่อคุณแม่ไม่ควรมองข้าม เมื่อไรก็ตามที่มีการขับถ่ายให้คอยสังเกตถึงความเปลี่ยนแปลงว่ามีอะไรผิดปกติหรือไม่ งั้นมาเช็กอาการที่จะแสดงว่าทารกท้องผูก มีอะไรบ้าง

1. ไม่ขับถ่ายมานานหลายวัน ซึ่งถ้าเป็นทารกแรกเกิดก็จะยิ่งถ่ายบ่อยมากในแต่ละวัน แต่ถ้าอยู่ในช่วงที่เริ่มกินอาหารอย่างอื่นนอกจากนมแม่ ก็อาจจะทำให้การขับถ่ายไม่เหมือนเดิม แต่ทารกไม่ถ่ายนานติดต่อกันกว่า 3 วัน ก็อาจจะเป็นสัญญาณเตือนว่าลูกน้อยท้องผูกได้
2. ต้องใช้แรงเบ่งอุจจาระมากกว่าปกติ เมื่อไรทารกจะถ่ายแล้วจะต้องออกแรงเบ่งกว่าปกติ ก็จะทำให้ทารกมีอาการงอแง และก็มักจะร้องไห้ในเวลาที่ขับถ่าย
3. อุจจาระแข็งคล้ายกระสุนและมีเลือดปน เด็กที่มีอาการท้องอืด ถ่ายไม่ออก แล้วจะต้องใช้แรงเบ่งทุกครั้งเมื่อจะขับถ่าย ก็จะส่งผลให้ผลังทวารหนักฉีกขาดจึงทำให้มีเลือดปนอุจจาระ ฉะนั้นคุณแม่ควรจะต้องคอยสังเกตอาการของลูกน้อยว่ามีอาการตามนี้ไหม
4. ท้องแข็ง ให้คุณแม่คอยสังเกตว่าลูกน้อยในกรณีที่ไม่ถ่ายมาหลายวันว่าหน้าท้องมีลักษณะแข็ง ตึง และแน่นไหม ถ้าลูกน้อยมีอาการนี้ก็แสดงว่าลูกท้องอืด
5. ปวดท้อง ท้องอืด อาการนี้สังเกตง่ายมากถ้าทารกไม่ถ่ายงอแงกว่าปกติ เพราะอาการที่ทารกปวดท้อง แต่ถ้าได้มีการถ่าย อาการปวดท้องก็จะหาย

วิธีรับมือในการแก้ปัญหาอาการท้องผูกของลูกน้อย

• กรณีที่ทารกอายุน้อยกว่า 6 เดือน ซึ่งเป็นวัยที่ยังไม่สามารถกินอาหารที่เป็นผักหรือผลไม้ได้ คุณแม่ก็จะต้องเป็นคนที่กินสารอาหารเหล่านี้แทนแล้วก็กลั่นมาเป็นน้ำนมให้ลูกน้อยได้ดื่ม ก็จะช่วยทำให้ลูกน้อยขับถ่ายได้ตามปกติ
  
• กรณีที่ทารกอายุเกิน 6 เดือนขึ้นไป แนะนำให้ลูกกินผักและผลไม้ที่มีกากใยเพิ่มมากขึ้น ก็จะช่วยทำให้ลูกน้อยถ่ายได้ง่ายขึ้น และลดอาการท้องอืด
  
• ดื่มน้ำสะอาดให้เยอะ ๆ วิธีนี้ก็จะช่วยทำให้การขับถ่ายได้ดีและปรับสภาพให้เป็นปกติ
  
• กรณีที่ลูกน้อยดื่มนมผงแนะนำให้ลองเปลี่ยนสูตรนม ลองเลือกนมที่มีส่วนผสมที่ช่วยในเรื่องของระบบขับถ่าย
  
• นวดท้องให้ลูกน้อย อาการท้องอืดของลูกน้อยจะทำให้หน้าท้องของลูกตึง คุณแม่สามารถนวดท้องเบา ๆ ก็จะช่วยทำให้ลูกน้อยขับถ่ายออกมาได้เร็วมากขึ้น หรือจะจับให้ลูกน้อยทำท่าปั่นจักรยานอากาศ วิธีนี้ก็จะช่วยกระตุ้นการทำงานของลำไส้ได้เช่นกัน
  
• กรณีที่คุณพ่อคุณแม่ทำทุกวิธีแล้วแต่ลูกน้อยก็ยังไม่ถ่ายเหมือนกัน แนะนำให้พาลูกน้อยไปปรึกษาแพทย์

ข้อควรระวังที่ไม่ควรทำในขณะลูกมีอาการท้องผูก

• คุณพ่อคุณแม่หลายคนที่มักจะเลือกวิธีการสวนอุจจาระให้กับลูกน้อย ในกรณีที่ลูกท้องอืดไม่ถ่ายมาหลายวัน ซึ่งวิธีนี้เราไม่แนะนำและขอบอกว่าเป็นสิ่งที่ไม่ควรทำอย่างยิ่งเลย เพราะการสวนก้นลูกน้อยอาจจะทำให้ถ่ายออกก็จริง แต่การสวนก้นบ่อย ๆ นั้นอาจจะทำให้เกิดการระคายเคืองเยื่อบุลำไส้ และกล้ามเนื้อหูรูดทวารหนักอาจจะเกิดบาดแผลและทำให้ลูกน้อยเจ็บได้
  
• กรณีที่ทารกไม่ถ่ายไม่ควรซื้อยามาให้ลูกน้อยกินเองโดยเด็ดขาด เนื่องจากเราไม่รู้ว่าตัวยาที่ซื้อมานั้นจะเหมาะกับเด็กทารกไหม แนะนำให้ไปพบแพทย์ดีที่สุด

เมื่อคุณพ่อคุณแม่รู้ถึงปัญหา สาเหตุ วิธีการแก้ไขปัญหา และข้อควรระวังต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับทารกไม่ถ่ายจากบทความนี้ ก็หวังว่าจะช่วยทำให้คุณพ่อคุณแม่คลายความกังวลใจได้บ้าง และสิ่งสำคัญที่ควรทำมากที่สุดก็คือการดูแลเอาใส่ใจ เช่น ดูแลเรื่องอาหารการกิน ถ้าเป็นเด็กทารกก็แนะนำให้ดื่มนมแม่ พอโตขึ้นมาก็เน้นให้กินผักและผลไม้ที่มีกากใยมากขึ้น และอีกวิธีหนึ่งที่น่าเอาไปใช้มาก ๆ คือการฝึกให้ลูกน้อยถ่ายเป็นเวลา สิ่งต่าง ๆ เหล่านี้ก็จะช่วยทำให้ลูกน้อยถ่ายได้เป็นปกติ

Credit:pixabay