หนานเฉาเหว่ย (ป่าช้าเหงา) สมุนไพรสารพัดคุณประโยชน์ กับโทษที่อาจแฝงอยู่

หนานเฉาเหว่ย พืชสมุนไพรจีนที่เลื่องชื่อในการรักษาโรค และกำลังได้รับความนิยมอย่างล้นหลามอยู่ ณ ปัจจุบันไม่ว่าในโลกออนไลน์ หรือออฟไลน์ หลายท่านจึงเลือกนำไปปลูกไว้ติดบ้านเพื่อความสะดวกต่อการนำมาใช้งาน แต่ทราบหรือไม่ว่านอกจากให้ประโยชน์แล้ว หนานเฉาเหว่ย หรือป่าช้าเหงา ยังมีโทษหรือผลข้างเคียงหากนำไปใช้ไม่ถูกวิธี วันนี้เราจึงได้รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับหนานเฉาเหว่ยมาฝากแก่ทุกท่าน โดยขอเริ่มกันที่

หนานเฉาเหว่ย คืออะไร และลักษณะของต้นหนาวเฉาเหว่ย

หนานเฉาเหว่ย (Bitterleaf) หรือหลายท่านรู้จักกันในชื่อไทยว่า “ป่าช้าเหงา” ซึ่งเป็นพืชสมุนไพร ที่มีต้นกำเนิดมาจากประเทศจีน โดยมีลักษณะเป็นไม้ยืนต้นขนาดลำต้นสูงประมาณ 6-8 เมตร ใบมีรูปทรงยาวรีปลายแหลม ให้ดอกสีขาวโดยมักออกตามซอกใบ และปลายยอด รวมถึงมีผลรูปทรงกลมมีเมล็ด และให้รสชาติขมจัดเมื่อเคี้ยวในช่วงแรกทั้งใบอ่อน และใบแก่ แต่เมื่อเคี้ยวไปสักพักจะให้รสชาติหวานในปาก และลำคอ 

หนานเฉาเหว่ย ชื่อวิทยาศาสตร์

หนานเฉาเหว่ย มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Vernonia amygdalina. 

วิธีปลูกต้นหนานเฉาเหว่ย

ส่วนใหญ่มักจะใช้กิ่งในการเพาะชำลงในถุง และเมื่อต้องการปลูกลงดินควรเลือกพื้นที่บริเวณกลางแจ้ง หรือพื้นที่ที่แดดส่องถึงตลอดทั้งวันเพื่อช่วยให้ต้นไม้ได้รับแสงอย่างเต็มที่ส่งผลต่อการเจริญโต นอกจากนี้ควรเพิ่มแร่ธาตุ และสารอาหารในดินด้วยการผสมปุ๋ยคอก จากนั้นให้หมั่นรดน้ำวันละครั้งในช่วงเช้าก่อน 7 โมง หรือในช่วงเย็นหลัง 5 โมง ในส่วนของการตัดแต่งกิ่งก้านของต้นป่าช้าเหงาให้ตัดแต่งเมื่อต้นสูงประมาณระดับหน้าอก

สรรพคุณหนานเฉาเหว่ยในการรักษาโรค

มาต่อกันที่สรรพคุณของหนานเฉาเหว่ย หรือป่าช้าเหงาที่มีนำมาใช้ในทางการแพทย์เพื่อช่วยในการรักษา การป้องกันโรค หรือลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคได้อย่างมากมาย โดยมีรายละเอียด ดังต่อไปนี้ 

• ช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็ง(Cancer) เนื่องจากมีสารต้านอนุมูลอิสระ(antioxidant) เพื่อช่วยป้องกันการเกิดการกลายพันธุ์ของเซลล์ปกติ ทั้งยังมีการเหนี่ยวนำทำให้เซลล์มะเร็งฝ่อ และตายลงในที่สุด (แต่ทั้งนี้ยังเป็นเพียงการทดลองในแลปเท่านั้น)
• ป้องกันโรคไต ช่วยให้การทำงานของไตดีขึ้น แต่สำหรับคนที่มีค่า Glomerular Filtration Rate (GFR) หรือค่าอัตราการกรองของไตต่ำกว่า 60% ไม่แนะนำให้บริโภคหนานเฉาเหว่ย
• มีส่วนช่วยในการป้องกันโรคตับ (Liver disease) แต่ไม่แนะนำให้ใช้สำหรับผู้ที่เป็นโรคอยู่ก่อนแล้ว
• ช่วยกระตุ้นการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน (Immune system) ในร่างกาย
• ช่วยรักษาในผู้ที่มีภาวะไทรอยด์ต่ำ (Hypothyroidism) แต่ไม่เหมาะกับผู้ที่มีภาวะไทรอยด์สูง (Hyperthyroidism)
• ลดอาการปวดเมื่อย หรืออักเสบตามข้อ และกระดูก รวมถึงโรคเก๊าต์
• ช่วยในการลดน้ำตาล ลดไขมันในเลือด รวมไปถึงความดันโลหิต และมีส่วนช่วยในการลดน้ำหนัก ทำให้หนานเฉาเหว่ยจัดเป็นสมุนไพรลดความดันอีกชนิดหนึ่ง
• ต้านเชื้อแบคทีเรีย (Bacteria) หรือ เชื้อปรสิต (Parasite) ซึ่งเป็นเชื้อขนาดเล็กที่ต้องส่องด้วยกล้องจุลทรรศน์
• เพิ่มคุณภาพสเปิร์มสำหรับคุณผู้ชายที่มีปัญหาในเรื่องของน้ำเชื้อ และเพิ่มสรรถภาพทางเพศ
• ช่วยในการล้างสารพิษในร่างกาย อีกทั้งยังสามารถรักษาโรคริดสีดวงทวาร หรือโรคหูด

ถือเป็นพืชสมุนไพรที่มีสรรพคุณในการรักษาหลากหลายโรคเป็นอย่างมาก จึงไม่น่าแปลกใจว่าทำไมผู้คนถึงนิยมนำไปรับประทาน แต่ทั้งนี้ก็ใช่ว่าทุกส่วนของพืชจะนำมาใช้ประโยชน์ได้ ดังนั้นจึงควรศึกษารายละเอียด  และคำนึงถึงความปลอดภัยก่อนนำไปรับประทาน

วิธีในการนำหนานเฉาเหว่ยไปรับประทาน

สำหรับวิธีการรับประทานหนานเฉาเหว่ยนั้นจะมาจาก 3 ส่วนที่สำคัญ นั่นก็คือ ราก เปลือกไม้ และใบ โดยวิธีการทานที่ปลอดภัยจะมีวิธีการรับประทาน ดังต่อไปนี้

วิธีเคี้ยวใบสด

แนะนำให้ท่านเลือกทานใบเล็ก ครั้งละไม่เกิน 3 ใบ/วัน และไม่ควรกินทุกวัน อาจจะเว้นระยะ 2-3 วัน/ครั้ง เนื่องจากหากทานทุกวันจะได้รับปริมาณความเข้มข้นของสารที่มากเกินไป

วิธีต้มหนานเฉาเหว่ยดื่ม

ให้นำใบหนานเฉาเหว่ยขนาดประมาณเท่าฝ่ามือ 3 ใบต้มลงในน้ำปริมาณ 1 ลิตร ต้มพอเดือดประมาณ 3-5 นาที จากนั้นให้กรองเอาเฉพาะน้ำนำมาดื่มในช่วงเช้าหลังตื่นนอน 1 แก้วหรือ 250 มิลลิลิตร ไม่แนะนำให้ดื่มทุกวัน ควรสลับวันเว้นวัน หรือเว้น 2 ต่อครั้งก็ได้เช่นกัน เนื่องจากออกฤทธิ์ค่อนข้างแรง

วิธีนำไปปรุงอาหาร

โดยการนำหนานเฉาเหว่ยใบสดไปลวก แล้วเทน้ำทิ้งจากนั้นนำไปทานเป็นผักลวก หรือนำไปประกอบอาหารได้หลากหลายเมนู ถือเป็นหนึ่งทางเลือกอาหารเพื่อสุขภาพได้อีกด้วย

ข้อควรระวัง

หลายคนคงจะทราบว่าพืชสมุนไพรบางชนิดนอกจากจะมีผลข้างเคียงแล้ว ยังให้โทษหากรับประทานในปริมาณที่เกินกำหนด ดังนั้น จึงควรทราบถึงข้อควรระวังก่อนนำไปรับประทาน ดังนี้

• ห้ามใช้ ในผู้ป่วยที่ต้องทานยาวาร์ฟาริน (Warfarin) ซึ่งเป็นยาที่ออกฤทธิ์ต้านการแข็งตัวของเลือดทำให้เลือดแข็งตัวช้ากว่าปกติ รวมถึงการเกิดลิ่มเลือดที่สามารถไปอุดตันหลอดเลือดในอวัยวะสำคัญต่าง ๆ
• ไม่แนะนำให้ทาน ในผู้ที่มีระดับน้ำตาลในเลือดต่ำ ความดันโลหิต หญิงมีครรภ์ หรือวางแผนในการมีบุตร รวมถึงผู้ที่มีปัญหาในเรื่องตับ และไตเนื่องจากส่งผลต่อการเกิดอาการเท้าบวม หรืออาการข้างเคียงอื่น ๆ ทั้งแบบรุนแรง และอันตรายต่อชีวิต ควรใช้ภายใต้การดูแลของแพทย์
• ไม่ทานแทนยาแผนปัจจุบัน แต่สามารถทานควบคู่ได้ เนื่องจากยังไม่ได้รับการยืนยันอย่างชัดเจนถึงสรรพคุณหนานเฉาเหว่ยในการรักษาทางการแพทย์จากผู้เชี่ยวชาญ และหากมีอาการผิดปกติ ไม่ว่าจะเป็นวิงเวียนศีรษะ หน้ามืด ใจสั่น หรืออาการอื่น ๆ ให้ทำการหยุดยาโดยทันที
• ระมัดระวัง การใช้ยาในกลุ่มผู้ป่วยที่มีภาวะเม็ดเลือดจาง เนื่องจากพบว่า สามารถออกฤทธิ์ทำให้เม็ดเลือดแดงแตกได้
• ไม่ควรนำมาทานเป็นยา ในกลุ่มผู้ป่วยที่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด หรือควบคุมระดับความดันโลหิตได้ดีอยู่แล้ว

สิ่งที่สำคัญมากที่สุด คือ ควรปรึกษาแพทย์ หรือผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับโรค หรือการรักษาโดยเฉพาะก่อนนำมารับประทาน เนื่องจากอาจเกิดอาการข้างเคียง หรือส่งผลเป็นอันตรายต่อผู้ที่นำมารับประทาน ทั้งนี้เพื่อความปลอดภัยต่อสุขภาพ

เป็นอย่างไรกันบ้างกับหนานเฉาเหว่ย พืชสมุนไพรที่เราได้รวบรวมข้อมูลมาฝากทุกคน ตั้งแต่ลักษณะทางกายภาพ การนำไปปลูก สรรพคุณหนานเฉาเหว่ย วิธีรับประทาน รวมไปถึงข้อควรระวังเพื่อให้ท่านได้ทราบ และเข้าใจถึงคุณประโยชน์รวมถึงโทษที่อาจแฝงอยู่หากใช้ไม่ถูกวิธี ทางเราหวังว่าข้อมูลเหล่านี้จะเป็นประโยชน์ต่อทุกคนในการนำไปพิจารณาประกอบการตัดสินใจ หรือนำไปปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ

แหล่งข้อมูล : sanook.com, oryor.com