Categories: Traditions & Beliefs

เปิดประวัติวันอัฏฐมีบูชา คือ? หลักธรรมสำคัญ กิจกรรมที่ชาวพุทธควรรู้!

วันอัฏฐมีบูชา คือ วันที่ชาวพุทธระลึกถึงคุณของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า หลังจากพระเพลิงเผาไหม้พระพุทธสรีระแล้ว นอกจากนี้ยังมีเรื่องราววันอัฏฐมีบูชา การปฏิบัติตนที่ชาวพุทธควรทำ รวมไปถึงประวัติต่าง ๆ ที่เราได้เรียนในวิชาพระพุทธศาสนา ไปเจาะลึกเกี่ยวกับวันอัฏฐมีบูชา ความสําคัญ คืออะไร มีประวัติความเป็นมาอย่างไรในพุทธกาล ไปดูกัน!

วันอัฏฐมีบูชา ประวัติความเป็นมาในพุทธกาล

Credit : Shutterstock.com

วันอัฏฐมีบูชา ตรงกับวันแรม 8 ค่ำ เดือน 6 เรื่องราวเริ่มต้นขึ้นหลังจากพระพุทธเจ้าเสด็จดับขันธปรินิพพานไปแล้ว 8 วัน มัลลกษัตริย์แห่งนครกุสินารา พร้อมด้วยพระมหากัสสปะเถระ พระภิกษุสงฆ์ และชาวพุทธ  ได้พร้อมกันกระทำการถวายพระเพลิงพุทธสรีระ ณ มกุฏพันธนเจดี แห่งกรุงกุสินารา ซึ่งถือเป็นวันที่ชาวพุทธโศกเศร้าและสลดเป็นอย่างยิ่ง เนื่องจากการสูญเสียแห่งพระพุทธสรีระ

ในพิธีเจ้ามัลลกษัตริย์ จัดบูชาด้วยของหอม ดอกไม้ และเครื่องดนตรีทุกชนิดที่มีอยู่ในเมืองกุสินาราตลอด 7 วัน โดยทำตามวิธีปฏิบัติพระสรีระตามที่พระอานนท์เถระบอก คือ ห่อพระสรีระด้วยผ้าใหม่แล้วซับด้วยสำลี แล้วใช้ผ้าใหม่ห่อทับอีก ทำเช่นนี้จนหมดผ้า 500 คู่ แล้วเชิญลงในรางเหล็กที่เติมด้วยน้ำมัน แล้วทำจิตกาธานด้วยดอกไม้จันทน์ และของหอมทุกชนิด จากนั้นอัญเชิญ พวกเจ้ามัลละระดับหัวหน้า 4 คน สระสรงเกล้า และนุ่งห่มผ้าใหม่ พยายามจุดไฟที่เชิงตะกอน แต่ก็ไม่อาจทำให้ไฟติดได้

พระอนุรุทธะ พระเถระ จึงได้แจ้งว่า “เพราะเทวดามีความประสงค์ให้รอ พระมหากัสสปะ และภิกษุหมู่ใหญ่ 500 รูป ผู้กำลังเดินทางมาเพื่อถวายบังคมพระบาทเสียก่อน ไฟก็จะลุกไหม้” และเมื่อภิกษุหมู่ 500 รูปโดยมีพระมหากัสสปะเป็นประธานเดินทางมาพร้อมกัน ณ ที่ถวายพระเพลิงแล้ว ไฟจึงลุกโชนขึ้นเองโดยไม่ต้องมีใครจุด แต่การเผาไหม้นี้ กลับไม่มีควันหรือเขม่าใด ๆ ฟุ้งขึ้นเลย

และภายหลังจากการถวายพระเพลิงพระพุทธสรีระแล้ว กษัตริย์ และผู้ครองแคว้นต่าง ๆ ได้ส่งทูตมาขอแบ่งพระบรมสารีริกธาตุ โดยตกลงกันให้โทณะพราหม์เป็นผู้จัดการแบ่งพระบรมสารีริกธาตุให้แก่แคว้นต่าง ๆ โดยเท่ากัน ซึ่งโทณะพราหมณ์ได้รับทะนานทองที่ใช้ในการตวงพระบรมสารีริกธาตุไว้เป็นที่ระลึก     

ความสําคัญของวันอัฏฐมีบูชา?

Credit : Shutterstock.com

วันอัฏฐมีบูชา เป็นวันที่มีเหตุการณ์สำคัญทางพระพุทธศาสนา ในวันแรม 8 ค่ำ เดือน 6 ที่ตรงกับวันถวายพระเพลิงพระพุทธสรีระเป็นวันที่ชาวพุทธต้องวิปโยค และสูญเสียพระบรมสรีระแห่งองค์พระบรมศาสดา ซึ่งเป็นที่เคารพสักการะอย่างสูงยิ่ง โดยสามารถสรุปวันอัฏฐมีบูชา ความสําคัญ คือ 4  เหตุการณ์ดังนี้ 

  • วันอัฏฐมีบูชา คือ วันถวายพระเพลิงพระพุทธสรีระ
  • เกิดการแบ่งพระบรมสารีริกธาตุ กษัตริย์และพราหมณ์จาก 7 แคว้น ได้ส่งทูตและกองทัพมาเพื่อขอแบ่งพระบรมสารีริกธาตุ ณ กรุงกุสินารา โดยแบ่งออกเป็น 8 ส่วนเท่า ๆ กัน
  • เกิดการทำปฐมสังคายนา หลังจากพระพุทธปรินิพพานได้ 3 เดือน เหตุเนื่องจากพระภิกษุชื่อสุภัททะ ผู้เป็นศิษย์ของพระมหากัสสปะ กล่าวดูหมิ่นพระธรรมวินัย ทำให้พระมหากัสสปะเรียกประชุมสงฆ์อรหันต์ 500 รูป ร่วมกันทำสังคายนา เพราะเกรงว่าพระธรรมวินัยจะเสื่อมสูญ
  • เป็นวันที่ควรระลึกถึงพระพุทธคุณให้สำเร็จเป็นพุทธานุสสติภาวนามัยกุศล

หลักธรรมที่เกี่ยวเนื่องในวันอัฏฐมีบูชา คืออะไร?

Credit : Shutterstock.com

ในวันที่พระพุทธเจ้าทรงประชวรหนัก ก่อนที่พระองค์จะเสด็จดับขันธปรินิพพาน พระพุทธเจ้าตรัสเตือนภิกษุทั้งหลายว่า

“ดูก่อนภิกษุทั้งหลายอันว่าสังขารทั้งหลาย ย่อมมีความเสื่อมสลายไปเป็นธรรมดา ทั้งหลายจงยังกิจทั้งปวงอันเป็นประโยชน์ของตน และประโยชน์ของผู้อื่นให้บริบูรณ์ด้วยความไม่ประมาท ให้ถึงพร้อมเถิด ความปรินิพพานแห่งตถาคต จักมีในไม่ช้า โดยล่วงไปอีกสามเดือนแต่นี้ ตถาคตก็จักปรินิพพาน ฯ” 

ยังเป็นการเตือนสติให้ดำรงตนอยู่ในหลักธรรมเรื่อง “ความไม่ประมาท ไม่เที่ยงของชีวิต” คือ การเกิด แก่ เจ็บ ตาย ล่วนเป็นสิ่งธรรมดาที่อยู่กับมนุษย์ ไม่เว้นแต่องค์สัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นสัจธรรมที่ไม่มีใครหนีพ้น อย่างหลักธรรม “ขันธ์ 5 หลักไตรลักษณ์” คือ อนิจจจัง ทุกขัง อนัตตา ที่พระพุทธเจ้าทรงค้นพบและทรงเน้น จึงควรยึดหลักธรรมที่เกี่ยวเนื่องในวันอัฏฐมีบูชา คือ  “สุจริต 3” ในการปฏิบัติตนทั้งทางกาย วาจา และใจ

  • ทางกาย เรียกว่า กายสุจริต หมายถึง ความประพฤติดีที่แสดงออกทางกาย ได้แก่ การเว้นจากการฆ่าสัตว์
  • ทางวาจา เรียกว่า วจีสุจริต หมายถึง ความประพฤติที่เกิดทางวาจา ได้แก่ การเว้นจากการพูดโกหก การเว้นจากการพูดส่อเสียด
  • ทางใจ เรียก ว่า มโนสุจริต หมายถึง ความประพฤติดีทีเกิดทางใจ ได้แก่ การไม่เพ่งเล็งอยากได้ของผู้อื่น และเห็นถูกต้องตามธรรมนองคลองธรรม

การปฏิบัติตนช่วงเช้า – เย็นของพุทธศาสนิกชนในวันอัฏฐมีบูชา

การปฏิบัติตนช่วงเช้าการปฏิบัติตนช่วงเย็น
ทำบุญตักบาตร กรวดน้ำ แล้วรับอุโบสถศีล ฟังเทศน์ตามวัดที่ใกล้เคียงร่วมพิธีเวียนเทียนโดยมาพร้อมกันที่หน้าพระอุโบสถ ในขณะที่เวียนเทียนให้ระลึกถึงคุณของพระรัตนตรัย
เจริญจิตภาวนา บำเพ็ญจิตภาวนาด้วยการไหว้พระสวดมนต์นั่งสมาธิ พิจารณาความหมายของการเว้นทำชั่ว ทำดี ทำจิตใจให้บริสุทธิ์ ให้เข้าใจอย่างลึกซึ้ง
การถวายภัตตาหารแด่พระสงฆ์บางวัดมีพิธีการจำลองถวายพระเพลิงพระบรมศพของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้เข้าร่วม เช่น วัดพระบรมธาตุทุ่งยั้ง จ.อุตรดิตถ์
ทำบุญ ทำทาน โดยไม่หวังสิ่งตอบแทน เพื่อสร้างบุญสร้างกุศลอาจจะมีการแสดงพระธรรมเทศนาตลอดทั้งคืน
รักษาศีล สำรวมกายและวาจาด้วยการรักษาศีล 5 หรือศีล 8

เรียกได้ว่าวันอัฏฐมีบูชา ก็ถือเป็นอีกหนึ่งวันทางพระพุทธศาสนาที่สำคัญ แม้หลายคนจะไม่คุ้นเคยนัก แต่ก็ถือเป็นวันที่ลืมไปไม่ได้ เพราะเป็นถวายพระเพลิงพระพุทธสรีระของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า (หลังเสด็จดับขันธปรินิพพานได้ 8 วัน) และเป็นวันที่สะท้อนหลักธรรมเรื่องความไม่เที่ยง ความไม่แน่นอน สอนให้เราไม่ยึดติดอยู่กับทั้งความสุขและความทุกข์ นอกจากเราเรื่องที่เราควรรู้ว่าวันอัฏฐมีบูชา คืออะไร? มีความสําคัญอย่างไร? และวันอัฏฐมีบูชา การปฏิบัติตนของชาวพุทธควรทำอะไรแล้ว ก็ยังมีเรื่องหลักธรรมที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้จริงอีกด้วย  และอย่าลืมมาศึกษาเกี่ยวกับวันสำคัญอื่นๆ ทางพระพุทธศาสนา ไม่ว่าจะเป็น วันพระ 2567 วันวิสาขบูชา หรือร่วมเป็นพุทธศาสนิกชนที่ดีด้วยการหา ฤกษ์บวช 2567 ใน Shopee Blog ได้เลยนะ

Peem

Share
Published by
Peem

Recent Posts

โปรตีนทางเลือก มีอะไรบ้าง? แหล่งโปรตีนไม่พึ่งเนื้อสัตว์ กินง่าย ดีต่อสุขภาพ

หากพูดถึง “โปรตีน” หลายคนอาจนึกถึงไข่ เนื้อไก่ เนื้อวัว หรืออาหารทะเลเป็นอันดับต้น ๆ แต่ในยุคที่การดูแลสุขภาพและเทรนด์กินคลีนมาแรง หลายคนเริ่มหันมามองหาแล้วว่า “โปรตีนทางเลือก มีอะไรบ้าง” หรือโปรตีนที่ได้จากแหล่งอื่นนอกเหนือจากเนื้อสัตว์ โดยเฉพาะสายรักสุขภาพ มังสวิรัติ หรือคนที่แพ้โปรตีนจากสัตว์…

19 hours ago

อัปเดต! ไม้แบดมินตัน ยี่ห้อไหนดี ทน เบา สเปคดี ที่นักแบดมือใหม่ มือโปรไม่ควรพลาด

ช้อปไม้แบดมินตัน ยี่ห้อไหนดี? พบกับ 10 ไม้แบด ที่คัดสรรเพื่อคุณ! พร้อม 5 ทริคเลือกไม้แบดที่ใช่ ในสไตล์ที่ชอบ และตารางเปรียบเทียบสเปค ราคา คุ้มค่าแน่นอน!

7 days ago

ไพรเมอร์ ยี่ห้อไหนดี? รวม 15 ยี่ห้อติดทน ผิวโกลว์ สวยจึ้ง

รู้หรือไม่ ไพรเมอร์เปรียบเสมือนการใส่ฟิลเตอร์บนใบหน้าของสาว ๆ ที่มาช่วยปรับผิวให้ดูเรียบเนียน เตรียมผิวก่อนแต่งหน้าที่ช่วยเติมเต็มร่องผิว เบลอรูขุมขน ให้ติดทน สวยจึ้งได้ตลอดทั้งวันซึ่งควรเลือกซื้อ ไพรเมอร์ ยี่ห้อไหนดี? เราคัดสรรจัดเต็มมาฝากถึง 15 แบรนด์ดัง พร้อมบอกเล่าที่มาของไพรเมอร์ว่าคืออะไร ควรใช้เวลาไหน…

7 days ago

10 กล้องวงจรปิดไร้สาย ยี่ห้อไหนดี เปรียบเทียบทุกฟีเจอร์ ราคา ตัวไหนคุ้มไม่คุ้ม?

รีวิวกล้องวงจรปิดไร้สายแบบเรียล ๆ กับ 10 กล้องวงจรปิดไร้สาย ยี่ห้อไหนดีที่เป็น The Best ตัวจริง! รุ่นขายดีที่ผู้ใช้จริงแนะนำ

7 days ago

เทียบให้ชัด! 10 SSD ยี่ห้อไหนดี ความจุเยอะ อ่าน-เขียนข้อมูลเร็ว ใช้งานได้หลากหลาย ราคาไม่แพง

ในยุคที่การทำงานออนไลน์ได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตประจำวันใครหลายคน การมีอุปกรณ์คอมพิวเตอร์ที่มีประสิทธิภาพจึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างมาก เพราะการเขียนไฟล์งานหรือโอนข้อมูลเรื่องความเร็วเป็นสิ่งสำคัญ และหนึ่งในอุปกรณ์ที่ช่วยให้คอมพิวเตอร์หรือโน้ตบุ๊คของเรา ทำงานได้รวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากขึ้นก็คือ SSD (Solid State Drive) ใครที่ทำงานแล้วรู้สึกว่าคอมดูอืดมากใช้เวลาโหลดไฟล์นานมากกว่าจะสำเร็จ อยากจะหาซื้อ SSD มาใช้งานบ้าง แต่ไม่รู้ว่าจะเลือก SSD…

1 week ago

รีวิว 10 ปลั๊กสามตา ยี่ห้อไหนดี ป้องกันไฟกระชาก ได้มาตรฐาน มอก. ปลอดภัย ใช้งานคุ้ม

ปลั๊กสามตา หรือ ปลั๊กพ่วง เป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าที่มีความจำเป็นและเกือบทุกบ้านต้องมี! เนื่องจากปลั๊กสามตาจะช่วยเพิ่มจำนวนเต้ารับไฟฟ้า ทำให้สามารถเสียบปลั๊กเครื่องใช้ไฟฟ้าและอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์หลากหลายชนิดได้พร้อมกัน โดยที่ไม่ต้องถอดเสียบปลั๊กสลับไปมาเพิ่มความสะดวกในการใช้งาน ยิ่งถ้าบ้านไหนที่มีเต้ารับไฟฟ้าไม่เพียงพอต่อการใช้งานของเครื่องไฟฟ้า ยิ่งต้องหาซื้อติดบ้านไว้เลย! ปัจจุบันปลั๊กสามตามีให้เลือกหลากหลายประเภท จากยี่ห้อต่าง ๆ มากมาย มีทั้งปลั๊กสามตาที่มีคุณภาพ และปลั๊กที่ไม่ได้มาตรฐาน…

1 week ago