อยากได้ลูกแฝด! วิธีทำลูกแฝดและภาวะแทรกซ้อนที่ต้องเตรียมรับมือ

ลูกแฝด เป็นความอยากได้ลูกแฝดของคู่สมรสหรือครอบครัวที่มีความพร้อมมากพอ ด้วยความที่ท้องครั้งเดียวแต่ได้เด็กน่ารักพร้อมกันถึง 2 คน ก็มีทั้งข้อดีและข้อเสียซึ่งส่งผลโดยตรงทั้งคุณแม่เองและรวมถึงลูกน้อยด้วย ดังนั้นก่อนการตัดสินใจที่อยากจะมีลูกแฝดควรจะศึกษาข้อมูลและความพร้อมให้รอบด้านก่อน

ลูกแฝด มีข้อดีอย่างไร

1. ความน่ารักและความน่าเอ็นดู รูปร่างหน้าตาที่เหมือนกันจะมีความสุขมากเวลาเห็นเด็กทั้งสองคนที่มีอายุเท่ากันเล่นด้วยกันหรือสื่อสาร
2.  ลูกแฝดจะเป็นเหมือนพี่เหมือนน้องเหมือนเพื่อนสนิท เป็นที่ปรึกษาในเวลาเดียวกัน แถมยังเป็นที่ระบายอารมณ์ที่ดีที่สุดอีกด้วย
3. ลูกแฝดสามารถแลกของใช้กันได้ ไม่ว่าจะเป็นเสื้อผ้า กระเป๋า รองเท้า เพราะฝาแฝดมักมีความชอบอะไรที่เหมือน ทำให้ประหยัดเงินไปได้ 

ลูกแฝด มีข้อเสียอย่างไร

1. คุณแม่ท้องแฝดจะมีท้องขนาดโตกว่าปกติทำให้แม่รู้สึกแน่นอึดอัดไม่สะดวกสบาย แถมยังต้องมาแบกรับน้ำหนักที่มากขึ้น 
2. ภาวะเสี่ยงระหว่างการตั้งท้องขณะคลอดและหลังคลอด จะมีโอกาสเกิดขึ้นได้มากการตั้งท้องธรรมดา
3. ค่าใช้จ่ายสูงในการฝากท้อง เพราะแพทย์ต้องนัดไปตรวจบ่อยกว่าปกติ บางรายเสี่ยงที่จะสูญเสียลูก 1 หรือทั้ง 2 คนจากการแท้งบุตร
4. จากกระบวนการทำเด็กหลอดแก้วคุณแม่จะมีโอกาสได้ลูกแฝดแท้น้อยกว่าแฝดเทียมมาก และแฝดแท้หน้าเหมือนก็มีโอกาสเกิดได้น้อย
5. การเลี้ยงลูกแฝดก็ไม่ใช่เรื่องง่ายเลยแค่เลี้ยงทีละคนก็ยังรู้สึกเหนื่อยแล้ว จะยิ่งยากมากขึ้นกับการเลี้ยงเด็ก 2 คน
6. ลูกแฝดอาจจะมีอารมณ์ความรู้สึกด้อยกว่าเด็กปกติ มักจะโดนเปรียบเทียบ จึงอาจทำให้เกิดปัญหาการอิจฉาฝาแฝดกันเอง
7. เวลาจะออกไปข้างนอกจะต้องมีของใช้ 2 ชิ้น เช่นรถเข็นก็ต้องมี 2 คันหรือคันเดียวแบบ 2 ที่นั่งรวมไปถึงคาร์ซีทอีกด้วย  
8. คุณแม่หรือคุณพ่อจะต้องเสียสละเวลาส่วนตัวไปกับการดูแลเด็กทั้ง 2 คนพร้อมกันเพราะเด็ก ๆ จะทำกิจกรรมเหมือนกัน

ลูกแฝด มีอยู่ด้วยกัน 2 แบบ 

1. แฝดแท้ (Identical twins) เหมือนกันทุกอย่าง พบน้อยมากเพียง 30% ของการตั้งท้องแฝดทั้งหมดแต่จะมีความเสี่ยงที่จะเกิดภาวะแทรกซ้อนได้มากกว่า
2. แฝดเทียม (Fraternal twins) อาจเหมือนหรือไม่เหมือนก็ได้เปรียบเสมือนพี่น้องที่คลานตามกันมาเป็นกรณีที่พบได้มากกว่าประมาณ 70% ของการตั้งท้องแฝด

ภาวะแทรกซ้อนของการตั้งท้องแฝด

1. มีอาการแพ้ท้องมากผิดปกติ หรือเป็น 2 เท่า
2. รู้สึกอึดอัดหายใจไม่ออก เนื่องจากท้องจะมีขนาดใหญ่กว่าปกติ
3. ท้องคุณแม่จะมีขนาดโตมากกว่าปกติ ส่งผลให้มีอาการปวดหลังได้มากกว่า 
4. เกิดเลือดจางมากขึ้น มีภาวะซีดได้ง่าย
5. มีโอกาสเกิดอาการครรภ์เป็นพิษหรือความดันโลหิตสูง 
6. เกิดภาวะรกเกาะต่ำหรือรกลอกตัวก่อนกำหนด
7. เสี่ยงต่อการแท้งบุตรได้มากกว่า
8. มีตวามเสี่ยงสูงต่อการคลอดก่อนกำหนด
9. สายสะดือของทารกมีโอกาสจะพันกัน
10. มีโอกาสทารกถ่ายเทเลือดให้กันทำให้ทารกอีกคนเกิดภาวะขาดเลือด 
11. หากการเจริญเติบโตไม่เท่ากันมีโอกาสทำให้ทารกพิการหรือเสียชีวิต 

ภาวะแทรกซ้อนในระยะการคลอดลูกแฝด

1. แพทย์อาจต้องใช้เครื่องมือช่วยคลอด เช่น การใช้คีมหรือเครื่องดูดสุญญากาศ 
2. คุณแม่ท้องแฝดมีโอกาสต้องรับการผ่าตัดทำคลอดสูงมาก

ภาวะแทรกซ้อนในระยะหลังคลอดลูกแฝด 

1. อาจจะมีอาการตกเลือดหลังคลอด
2. เสี่ยงต่อการติดเชื้อหลังคลอดได้ง่าย 
3. ทารกมีน้ำหนักตัวน้อยกว่าเกณฑ์
4. อัตราการตายของทารกท้องแฝดมีมากกว่าปกติ

ปัจจัยที่ส่งผลให้มีลูกแฝดได้

1. กรรมพันธุ์ ถ้าคนในครอบครัวมีประวัติการตั้งท้องแฝด คุณแม่จะมีโอกาสตั้งท้องแฝดมากขึ้น 
2. ถ้าคุณแม่มีเชื้อชาติแอฟริกันจะมีโอกาสตั้งท้องแฝดได้มากกว่าคุณแม่ที่เป็นคนผิวขาวหรือคนผิวเหลือง 
3. คุณแม่ที่เคยคลอดบุตรมาแล้วหลายคนจะมีโอกาสตั้งท้องแฝดได้มากขึ้น
4. อายุของคุณแม่อายุมากกว่า 35 ปีขึ้นไปจะมีโอกาสตั้งท้องแฝดมากกว่าคุณแม่ที่มีอายุน้อยถึง 4 เท่า
5. น้ำหนักและส่วนสูงคุณแม่ที่เป็นโรคอ้วนหรือมีดัชนีมวลกายมากกว่า 30 จะมีโอกาสตั้งท้องแฝดมากขึ้น 
6. ผู้หญิงที่ดื่มนมมากกว่าปกติ 5 เท่าจะมีโอกาสได้ลูกแฝดมากกว่าผู้หญิงที่เป็นมังสวิรัติหรือไม่รับประทานอาหารพวกโปรตีนถึง 5 เท่า 
7. คุณแม่ที่ให้นมลูกคนแรกอย่างต่อเนื่องจนถึงเวลาจะมีการตั้งท้องสอง จะมีโอกาสได้ลูกแฝดมากกว่า 
8. กินยาคุมเกิน 3 ปีขึ้นไปพอหยุดกินฮอร์โมนที่ถูกกดไว้จะถูกปลดปล่อยออกมาจึงทำให้มีโอกาสตั้งท้องแฝดได้มากขึ้น 

วิธีทำลูกแฝดด้วยเทคโนโลยีทางการแพทย์

สำหรับครอบครัวที่พร้อมและอยากได้ลูกแฝดก่อนอื่นควรจะต้องมีการกระตุ้นไข่ คือ การใช้ยาไปกระตุ้นไข่ในรังไข่ให้เจริญเติบโต สุก และตกออกมา ยากระตุ้นการตกไข่จะช่วยควบคุมระยะเวลาการตกไข่ให้เป็นปกติและการกระตุ้นนั้น อาจจะทำให้ไข่ตกมากกว่า 1 ฟองก็จะมีโอกาสได้ลูกแฝดโดยจะต้องอยู่ในการดูแลของแพทย์ เหมาะสำหรับคุณพ่อและคุณแม่ที่สุขภาพแข็งแรงง่ายต่อการกำหนดช่วงเวลาที่เหมาะสมในการมีเพศสัมพันธ์แบบธรรมชาติ หากยังไม่สำเร็จจึงจะพึ่งวิธีทางการแพทย์ช่วย 

1. IUI (Intrauterine insemination) เป็นวิธีที่ใกล้เคียงธรรมชาติมากที่สุด โดยการคัดอสุจิที่แข็งแรงที่สุดมาผสมเทียมกันภายในเป็นวิธีที่ช่วยเร่งให้ไข่และอสุจิเจอกันง่าย แต่ก็ยังพึ่งหลักการผสมเองตามธรรมชาติมีโอกาสได้ผลสำเร็จ 10-30%
2. IVF (In Vitro Fertilization) การทำลูกแฝดหลอดแก้ว เป็นการคัดไข่ที่สมบูรณ์และคัดอสุจิที่แข็งแรงมาผสมกันและให้เกิดการปฏิสนธิที่ภายนอกจากนั้นนำไข่ที่ผสมแล้วจนเป็นตัวอ่อน นำกลับเข้าไปใส่ที่โพรงมดลูกมีโอกาสได้ผลสำเร็จ 15-20%
3. ICSI (Intracytoplasmic Sperm Injection) เป็นการคัดไข่และอสุจิที่แข็งแรงและสมบูรณ์ที่สุดมาผสมกันโดยใช้เข็มเจาะไข่แล้วฉีดอสุจิเข้าไปที่ไข่โดยตรงเป็นการปฏิสนธิกันภายนอกจากนั้นนำไข่ที่ผสมกันเรียบร้อยกลับไปใส่โพรงมดลูกมีโอกาสสำเร็จ 30-40%

การทำลูกแฝดตามธรรมชาติมีโอกาสน้อยมากมักจะเกิดจากพันธุกรรม ในส่วนของวิธีทำลูกแฝดจากเทคโนโลยีต่าง ๆ เช่น การฉีดเชื้อผสมเทียม การทำเด็กหลอดแก้ว จะมีโอกาสเกิดท้องแฝดได้มากกว่าขึ้นอยู่กับจำนวนไข่ที่มีและขึ้นอยู่กับจำนวนตัวอ่อนที่ใส่เข้าในโพรงมดลูก แต่ไม่สามารถกำหนดหรือบังคับให้เกิดท้องแฝดได้ เพราะมีหลายปัจจัยมาเกี่ยวข้องในการเกิดเป็นทารก หากมีโอกาสสำเร็จก็ยังต้องเตรียมรับมือกับภาวะแทรกซ้อนสำหรับคุณแม่ท้องแฝดทั้งก่อนคลอดและหลังคลอดอีกทั้งยังเป็นความเสี่ยงที่ส่งผลโดยตรงต่อลูกแฝดอีกด้วย