Health

รวมสรรพคุณและประโยชน์ของไพล สำหรับวัยผู้ใหญ่ที่ใส่ใจเรื่องสุขภาพ

ปัจจุบันจะเห็นว่าคนไทยรุ่นใหม่จะมีความใส่ใจในเรื่องของการดูแลสุขภาพมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นอาหารเสริมที่บำรุงจากภายใน และเครื่องประทินโฉมต่าง ๆ ที่ช่วยให้ดูสวยและอ่อนเยาว์  ด้วยผลิตภัณฑ์ดูแลตัวเองเหล่านี้ หลาย ๆ ตัวมีส่วนประกอบมาจากสมุนไพรไทยโบราณ อย่างเช่นไพล สมุนไพรที่เป็นส่วนประกอบสำคัญ ยด้วยสรรพคุณและประโยชน์ที่มากมาย บทความนี้จะพาไปทำความรู้จักกับ “ไพล” มากขึ้น

ไพล ( Plai ) ชื่อวิทยาศาสตร์ 

Zingiber cussumunar Roxb. 

ลักษณะของไพล

เป็นพืชที่มีหัวอยู่ในดินเรียกว่าเหง้า และแตกแขนงขนานไปกับผิวดิน เหง้าจะมีสีเหลืองแกมเขียวมีกลิ่นเฉพาะตัว เปลือกนอกจะมีสีน้ำตาลแกมเหลือง หน่อใหม่จะขึ้นด้านนอกสุด ต้นบนดินจะตายในช่วงฤดูหนาวถึงฤดูร้อน และจะงอกใหม่ในช่วงฤดูฝน ลำต้นจะมีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 0.5 – 1.0 เซนติเมตร สูงประมาณ 80 – 150 เซนติเมตร มีกาบใบเป็นใบเดี่ยวเรียงสลับออกเป็นสองแถว ดอกเป็นช่อขนาดใหญ่ โผล่จากดิน ประมาณ 20 – 30 เซนติเมตร

ไพล คือ

ไพล คือ พืชสมุนไพรที่ใช้เป็นองค์ประกอบในตำราแพทย์แผนโบราณ ที่มีการวิจัยถึงสรรพคุณต่าง ๆ และอาจจะใช้ไพลเพียงอย่างเดียว หรือใช้ผสมกับพืชสมุนไพรชนิดอื่น ๆ เพื่อรักษาอาการตามร่างกาย เช่น สมานแผล รักษาอาการอักเสบ เหน็บชา แก้เคล็ดขัดยอก กินเพื่อสมานลำไส้ เป็นยาขับลม แก้ปวด ขับประจำเดือน  และมีฤทธิ์ระบายอ่อน ๆ จากการศึกษาวิจัยต่อยอดและพัฒนาผลิตภัณฑ์จากไพล ทำให้ได้รู้ว่า ไพลยังมีดีมากกว่านั้นมากมาย มีสรรพคุณเป็นทั้งยาภายในและภายนอก ที่ถือได้ว่าเป็นองค์ประกอบยาหลักในตำรับยาสมุนไพรที่กลายเป็นผลิตภัณฑ์ยอดนิยม เช่นน้ำมันเหลือง ที่มีการใช้กันอย่างแพร่หลาย จะเห็นได้ว่าผู้ใหญ่หลาย ๆ คนก็มักจะพกติดตัวไว้

ไพล สรรพคุณของแต่ละส่วน

หัวไพล

  • หัวไพลช่วยแก้การอาเจียนเป็นเลือด
  • แก้อาการปวดฟัน
  • หัวไพลยังช่วยในการขับเลือดร้าย ขับระดู

เหง้าไพล, เหง้าสด, เหง้าแห้ง

  • ช่วยรักษาอาการเหน็บชา
  • ช่วยลดอาการท้องผูก สะมานแผลในลำไส้ และแก้ลำไส้อักเสบ
  • ช่วยลดอาการอักเสบ แก้ปวดบวม เส้นตึงตามร่างกาย
  • ทำเป็นยารักษาเฉพาะที่ได้
  • ช่วยแก้อาการผดผื่นคัน โดยการนำผงไพลมาผสมน้ำแล้วทาแก้อาการ
  • ใช้ทาแผลเพื่อป้องกันการติดเชื้อ
  • สรรพคุณของเหง้า ยังช่วยดูดหนอง ช่วยรักษาฝีได้อีกด้วย
  • มีประโยชน์กับหญิงหลังคลอดบุตรโดยการนำเหง้ามาต้มกับน้ำอาบหลังคลอดได้

ดอกไพล

  • สรรพคุณดอกไพลช่วยกระจายเลือดเสียที่มีลักษณะเป็นลิ่มเป็นก้อน ขับโลหิต

ใบไพล

  • มีสรรพคุณช่วยแก้ไข้ ครั่นเนื้อครั่นตัว แก้ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อตามร่างกาย

ต้นไพล

  • แก้ธาตุพิการต่าง ๆ อย่างอุจจาระพิการ ลักษณะของอุจจาระ สี กลิ่นผิดปกติ

ข้อควรระวังในการใช้ ไพล

  • ควรจะรับประทานในปริมาณที่เหมาะสม และไม่รับประทานติดต่อกันเป็นเวลาที่นานเกินไปเพราะจะมีผลต่อการทำงานของตับ
  • ในการใช้ครีมไพล ไม่ควรจะทาในบริเวณผิวหนังที่เป็นแผลเปิด หรือบริเวณขอบตา
  • ไม่ควรจะให้สตรีมีครรภ์ หรือกำลังให้นมบุตรใช้ นอกจากการต้มกับน้ำแล้วอาบหลังคลอดบุตรเท่านั้น

น้ำมันไพล (น้ำมันเหลือง) สรรพคุณของน้ำมันไพล

บรรเทาอาการปวดเมื่อย ให้ผ่อนคลาย คลายกล้ามเนื้อ และข้อต่อต่าง ๆ จากอาการเคล็ดขัดยอก ฟกช้ำตามร่างกาย แก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ขับเลือดเสีย ให้ประจำเดือนเป็นปกติ รักษาโรคผิวหนังต่างๆ เช่นผดผื่นคัน ใช้ต้านเชื้อรา และแบคทีเรีย ช่วยผู้ป่วยที่เป็นโรคหอบหืด ให้ปอดทำงานได้ดีขึ้น (เป็นเพียงการบรรเทาอาการให้ดีขึ้นเท่านั้น)

วิธีใช้น้ำมันไพล ใช้นวดบริเวณที่มีอาการปวดเมื่อย บวม เคล็ดขัดยอก หรือใช้ในการสูดดมได้ตามต้องการ สามารถจะแบ่งใส่ขวดขนาดพกพาติดตัวไปได้ทุกที่

วิธีทำน้ำมันไพล

วัสดุอุปกรณ์

  1. ไพล 1 กิโลกรัม
  2. น้ำมันงาหรือน้ำมันมะพร้ำว 1 ลิตร
  3. การบูร 15 กรัม
  4. พิมเสน 15 กรัม
  5. เมนทอล 15 กรัม
  6. ดอกกานพลู 15 กรัม

วิธีทำและขั้นตอนการทำ

  1. หั่นไพลบาง ๆ ทอดในน้ำมันงา หรือน้ำมันมะพร้าวด้วยไฟอ่อน ๆ ใช้เวลาประมาณ 2 – 3 ชั่วโมง จนเหลืองกรอบ
  2. ก่อนยกลงจากเตาไฟให้ใส่ดอกกานพลูลงไป ทิ้งไว้สักครู่
  3. นำกำรบูร พิมเสน เมนทอล น้ำมันไพล กวนผสมให้เข้ากัน
  4. บรรจุขวด (หากต้องการทำเป็นขี้ผึ้ง ให้ใส่วาสลีนผสม อัตราส่วน วาสลีน 1 กิโลกรัม ต่อน้ำมันไพล 1 กิโลกรัม โดยน้ำวาสลีนตั้งไฟอ่อน ๆ ให้ละลาย แล้วผสมน้ำมันไพลลงไป ยกลงแล้วกรอกใส่ขวดขณะร้อน ๆ ทิ้งไว้ให้เย็นแล้วจึงค่อยปิดฝาขวด)

ไพล สรรพคุณต่อผิวหน้า

เป็นสมุนไพรขัดผิวหน้าที่จะช่วยขัดผิวให้ดูผุดผ่อง และป้องกันอนุมูลอิสระต่าง ๆ ที่ทำให้เกิดสิว สิวอักเสบ ริ้วรอยและจุดด่างดำต่าง ๆ ที่ไม่พึงประสงค์

วิธีทำแป้งไพล

  1. นำเหง้าไพลมาหั่นแบบหยาบ ๆ  4 ช้อนโต๊ะ ใส่ลงในโถปั่น
  2. นำดินสอพอง 3 ถ้วยตวง ทุบให้พอแตก แล้วใส่ลงไปในเครื่องปั่น
  3. ปั่นจนละเอียดเป็นเนื้อเดียวกัน เติมน้ำต้มสุก 1 ถ้วยตวง และปั่นให้เข้ากันอีกครั้ง
  4. เมื่อได้ครีมเป็นเนื้อเดียวกัน นำมาปั้นเป็นก้อนเล็ก ๆ แล้วนำไปตากแดดให้แห้งสนิท
  5. เก็บไว้ใส่ขวด จะได้แป้งไพลที่นำมาใช้ขัดผิวได้

ในการทำแป้งไพลนี้ อาจจะนำแป้งไพลที่แห้งแล้วมาทุบให้ละเอียดและเก็บไว้ในภาชนะที่สะอาดเพื่อไว้ทาหน้าก่อนนอน สำหรับคนที่ติดแป้งฝุ่น จะต้องทาทุกวัน แบบนี้ก็จะช่วยลดอาการอักเสบของสิวได้อีกด้วย

วิธีใช้ แป้งไพลขัดหน้าและพอกหน้า นำแป้งไพล 2-3 ก้อนที่เตรียมไว้หรือไม่สะดวกที่จะทำแป้งไพล ก็สามารถหาซื้อตามร้านค้าสมุนไพรไทยโบราณได้ มาผสมกับน้ำเย็นแล้วนำมาพอกหน้าก่อนเข้านอน โดยพอกทิ้งไว้ 30 นาทีแล้วล้างออก หากต้องการให้แป้งไพลมีสรรพคุณเพิ่มจากเดิม อาจจะผสมกับนมสด โยเกิร์ต หรือน้ำผึ้งแท้ ผสมให้เข้ากันแล้วพอกหน้าทิ้งไว้ประมาณ 30 นาที จะยิ่งช่วยให้ผิวหน้าดูผุดผ่อง นุ่มชุ่มชื้นมากขึ้น จากเดิมที่มีสรรพคุณช่วยลดอาการอักเสบของสิว หรือริ้วรอยต่าง ๆ

ไพล กับ ขมิ้น มีความแตกต่างกันอย่างไร

ขมิ้น จะมีลักษณะเป็นเหง้าอยู่ใต้ดิน และมีสีเหลืองเข้มออกไปทางสีแสดโดดเด่นที่แตกต่างจากว่านไพลอย่างชัดเจน ถ้าหากจะใช้ก็อาจจะต้องสังเกตุในเรื่องสีของทั้งไพลและขมิ้นให้ชัดเจน ขมิ้นยังมีรสชาติจัดจ้าน รสถูกปากคนไทยอย่างมาก คนไทยจึงนิยมนำไปปรุงอาหารไทยพื้นบ้าน เพื่อเพิ่มสีสันให้น่ารับประทาน และรสชาติที่อร่อย ในส่วนของสรรพคุณทางยา แก้อาการไข้เรื้อรัง แก้เสมหะ ขับกลิ่นและสิ่งสกปรกออกจากร่างกาย แก้อาการท้องอืดท้องเฟ้อได้

จะเห็นว่าสมุนไพรไทยโบราณ ในบ้านเรามีทั้งสรรพคุณและประโยชน์มากมายไม่แพ้สมุนไพรจากต่างประเทศเลย และนอกจากไพลแล้ว ยังมีสมุนไพรอื่น ๆ อีกหลายชนิด ที่สามารถจะนำมาใช้หรือนำมาประยุกต์ให้เกิดประโยชน์สูงสุดได้ในคนที่มีปัญหาเรื่องสุขภาพ หรือคนที่มีสุขภาพร่างกายปกติ สมุนไพรก็จะช่วยให้แข็งแรงและไม่เจ็บป่วยได้ง่ายอีกด้วย

แหล่งข้อมูล : oae.go.th, organicfood.mju.ac.th

Feature Image credit :  freepik

Nin ST

Joined SEO team in 2023, Nin enjoyed creating lifestyle, home & living, and pets-related articles for share as she has furbabies herself - 4 fluffy British short-hair cats :)

Share
Published by
Nin ST
Tags: Herbs

Recent Posts

ป้ายยา 10 กระติกน้ำไปโรงเรียน ยี่ห้อไหนดี ปลอดสาร BPA ตกไม่แตกทนทาน เก็บอุณหภูมิได้ดี ลายน่ารัก ถูกใจเด็ก ๆ

ใกล้จะเปิดเทอมของเด็ก ๆ กันแล้ว!!! เปิดเทอมนี้ไม่เพียงแค่ซื้อเสื้อผ้าชุดนักเรียน รองเท้านักเรียน หรือกระเป๋านักเรียนใหม่เท่านั้น ยุคนี้ต้องกระติกน้ำให้ลูกน้อยพกไปโรงเรียนด้วย เพื่อจะกระตุ้นให้เด็กๆ ดื่มน้ำตามปริมาณที่เหมาะสมเพียงพอต่อวัน โดยเฉพาะเด็กในวัยกำลังโตการดื่มน้ำให้เพียงพอจึงเป็นสิ่งสำคัญต่อสุขภาพของเด็ก และยังช่วยให้เด็ก ๆ มีสมาธิในการเรียนรู้ ลองคิดดูถ้าเด็ก ๆ…

23 hours ago

เวียนเทียนวันไหน 2568? พร้อมไขข้อข้องใจ เวียนเทียนกี่โมง ใช้อะไรบ้าง ในวันสำคัญ

เวียนเทียนวันไหน?สำหรับพุทธศาสนิกชนหลายๆ คน การไปร่วมพิธีเวียนเทียนที่วัดในวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา ถือเป็นสิ่งที่ปฏิบัติกันมาอย่างคุ้นเคย ที่จะจัดขึ้นในช่วงวันสำคัญทางพุทธศาสนา เช่น วันวิสาขบูชา วันมาฆบูชา โดยเหล่าพุทธศาสนิกชนจะเดินทางไปเวียนเทียนที่วัดใกล้บ้าน ในปีนี้ เวียนเทียนวันไหน 2568 สามารถเช็กวัน และเวียนเทียนกี่โมง ใช้อะไรบ้างกี่ยวกับพิธีเวียนเทียนได้ที่นี่…

2 days ago

รวมวิธีซ่อมรอยแตกร้าวผนังปูนด้วยตัวเองง่าย พร้อมวิธีเช็กอันตรายก่อนแก้

ใครที่อยู่บ้านมานานๆ หรือผ่านเหตุแผ่นดินไหวมาแล้วเกิดรอยร้าวบนผนังปูนคงรู้สึกใจหายไม่น้อย เพราะบางรอยก็เล็กนิดเดียว แต่บางรอยก็ใหญ่จนชวนกังวลว่า "แบบนี้อันตรายไหมนะ?" บทความนี้ Shopee จึงจะพาทุกคนมาเป็นช่างมือใหม่ด้วยเคล็ดลับซ่อมรอยแตกร้าวผนังปูนแบบเบื้องต้น ด้วยการเช็กว่าบ้านร้าวแบบไหนอันตราย, เลือกใช้ปูนซ่อมรอยแตกร้าวแบบไหนให้เหมาะ และมาเจาะกันว่า รอยร้าวผนัง แต่ละแบบน่ากังวลแค่ไหน พร้อมเกร็ดความรู้ไม่ควรมองข้ามอีกเพียบ Cr:…

3 days ago

15 วิธีแก้ผ้าเหม็นอับ หน้าฝน ให้กลิ่นหอม ติดทน เห็นผลจริง!

หนึ่งในปัญหาที่คุณพ่อบ้าน แม่บ้านพบเจอบ่อย โดยเฉพาะในช่วงหน้าฝนก็คงหนีไม่พ้น “เสื้อผ้าเหม็นอับ” ยิ่งถ้าฝนตกติดต่อหลายวัน ไม่มีแสงแดด หลายคนถึงขั้นต้องซักใหม่เพื่อขจัดกลิ่นที่ไม่พึงประสงค์ให้หมดไป ได้สวมใส่เสื้อผ้าที่มีกลิ่นหอม มีความมั่นใจ ไม่ต้องสูญเสียบุคลิกภาพกับ 15 วิธีแก้ผ้าเหม็นอับ หน้าฝน ซึ่งช่วยทำให้เสื้อผ้าของคุณกลับมามีกลิ่นหอมติดทนทาน เห็นผลจริงที่ทำตามได้ง่าย…

7 days ago

ไอเทมที่ช่วยให้ผ้าสะอาด! 12 น้ำยาซักผ้า ยี่ห้อไหนดี ขจัดคราบฝังลึก หอมติดทนนาน มั่นใจทุกการสวมใส่

น้ำยาซักผ้า อีกหนึ่งไอเทมสำคัญที่ช่วยให้เสื้อผ้าของเราสะอาดหมดจด ปราศจากคราบสกปรก ไม่มีกลิ่นอับชื้นมากวนใจ แล้วยังช่วยเพิ่มความมั่นใจในการสวมใส่เสื้อผ้าอีกด้วย แต่ปัญหาอย่างหนึ่งที่หลายคนอาจจะเคยเจอคือซักผ้าแล้วทิ้งคราบขาวบนเสื้อผ้าหรือมีกลิ่นอับชื้นโดยเฉพาะซักผ้าในช่วงหน้าฝน ซึ่งปัญหาเหล่านี้จะหมดไปถ้าเลือกน้ำยาซักผ้าที่เหมาะกับวิธีในการซักผ้า หรือระเภทของเครื่องซักผ้า เดี๋ยวนี้น้ำยาซักผ้ามีให้เลือกด้วยกัน มีทั้งสำหรับการซักผ้าด้วยมือ เครื่องซักผ้าฝาหน้า หรือเครื่องซักผ้าฝาบน แล้วยังมีหลายสูตรหลายกลิ่นให้เลือกอีกด้วย ทำให้หลายคนเลือกไม่ถูกว่าว่าจะซื้อ น้ำยาซักผ้า…

7 days ago

คอกาแฟไม่มีไม่ได้แล้ว! 10 อันดับ เครื่องชงกาแฟ ยี่ห้อไหนดี ใช้งานง่าย คุณภาพดี ราคาสุดคุ้ม ต้องมีติดบ้าน!

เพื่อน ๆ คอกาแฟเคยลองคำนวณกันไหม? แต่ละวันหรือแต่ละเดือนต้องจ่ายเงินไปกับค่ากาแฟเท่าไหร่กันบ้าง? โดยเฉพาะคอกาแฟที่ต้องดื่มกาแฟทุกวัน หรือบางคนอาจดื่มกาแฟมากกว่า 1 แก้วต่อวัน เพื่อให้ร่างกายสดชื่นก่อนออกไปทำงานหรือทำกิจกรรมต่าง ๆ จะดีกว่าไหมหากมีเครื่องชงกาแฟติดบ้าน เพื่อความสะดวก อยากจะดื่มกาแฟตอนไหนก็ได้ตามที่ต้องการ แถมยังสามารถปรับรสชาติและความเข้มของกาแฟให้ถูกปากถูกใจ อีกทั้งยังสร้างสรรค์เมนูกาแฟได้หลากหลาย…

1 week ago