Special Occasion

วันครู VS วันไหว้ครูต่างกันอย่างไร ต้องเตรียมอะไรบ้าง?

ทุกปีแต่ละโรงเรียนก็ล้วนแล้วแต่มีกิจกรรมต่าง ๆ มากมาย แต่หนึ่งในกิจกรรมที่เปรียบเสมือนเอกลักษณ์สำคัญอย่าง ”วันไหว้ครู” ถือเป็นงานใหญ่งานช้างของเหล่าเด็ก ๆ นักเรียนที่จะต้องช่วยเตรียมงาน จัดทำพานของแต่ละระดับชั้นที่ต้องอาศัยความคิดสร้างสรรค์ การร่วมแรงร่วมใจกัน รวมถึงยังต้องมีตัวแทนถือพาน ตัวแทนกล่าวบทไหว้ครูถือเป็นกิจกรรมที่น่าสนใจที่จะให้รายละเอียดเชิงลึกของแต่ละกิจกรรมและความสำคัญของการไหว้ครูว่ามีอะไรบ้าง 

ก่อนอื่นก็ขอเริ่มต้นจากคำว่า “ครู” ผู้ที่ได้ถูกให้คำนิยามไว้ว่าจะต้องเป็นผู้ที่สั่งสอน หรือผู้ที่ต้องถ่ายทอดวิชาความรู้ให้แก่ศิษย์ที่มาจากคำว่า ครุ (คะ-รุ) ที่แปลว่าหนัก อันซึ่งหมายถึงความรับผิดชอบในการอบรมสั่งสอนศิษย์ให้ดีขึ้นซึ่งเป็นหน้าที่ที่ต้องอาศัยความอดทน อดกลั้น ทำความเข้าใจอยู่มิใช่น้อย 

Cr: freepik

วันครู VS วันไหว้ครู

ต่อมาอาจจะมีใครหลายคนที่ยังเข้าใจผิดว่าวันครู กับ วันไหว้ครูนั้นเป็นวันเดียวกัน แต่จริง ๆ แล้ว”วันครู” มักจะจัดขึ้นในช่วงวันที่ 16 มกราคมของทุกปี ส่วน “วันไหว้ครู” ไม่ได้มีวันกำหนดที่ชัดเจนแต่มักจะจัดขึ้นหลังเปิดภาคการศึกษาใหม่ หรือพฤหัสบดีที่สองของเดือนมิถุนายน 

ความสำคัญของวันไหว้ครู

โดยวัตถุประสงค์ของวันไหว้ครู คือ จัดขึ้นเป็นธรรมเนียมที่อยากให้ลูกศิษย์ได้แสดงถึงความกตัญญูกตเวทีต่อครูผู้สอนผู้ให้วิชาความรู้ที่เปรียบเสมือนเรือที่พายไปส่งผู้โดยสารให้ถึงฝั่งซึ่งยังเปิดโอกาสให้ศิษย์ได้ขอขมาแก่การกระทำ หรือวาจาที่เคยล่วงเกินต่อครูอาจารย์ทั้งต่อหน้าและลับหลัง รวมถึงการสร้างความรู้สึกผูกพันใกล้ชิดแน่นแฟ้นมากขึ้น เกิดความสามัคคีในหมู่คณะระหว่างลูกศิษย์กับครูบาอาจารย์และยังเป็นการสืบทอดรักษาธรรมเนียมอันดีงามของไทย

โดยครูมีหน้าที่ต่อศิษย์ตามหลักธรรมอยู่ 5 ประการ

  1. พึงแนะนำฝึกอบรมศิษย์ให้เป็นคนดี
  2. สอนให้พวกเขาเข้าใจแจ่มแจ้ง
  3. สอนศิลปวิทยาให้สิ้นเชิง
  4. ยกย่องส่งเสริมความดีงามความสามารถให้ปรากฏ
  5. สร้างเครื่องคุ้มภัยในสารทิศซึ่งหมายถึงการสอนฝึกให้สามารถใช้วิชาเลี้ยงชีพและรู้จักดำรงรักษาตนในอันที่จะดำเนินชีวิตต่อไปด้วยดี

โดยศิษย์ก็ควรแสดงความคารวะนับถือตอบครูอาจารย์ 5 ประการ

  1. ทำการลุกต้อนรับและแสดงความเคารพต่อครูอาจารย์
  2. เข้าไปหา เพื่อบำรุง รับใช้ ปรึกษา ซักถาม รับคำแนะนำ เป็นต้น
  3. ฟังด้วยดี ฟังให้เป็นและรู้จักฟังจะทำให้เกิดปัญญา
  4. ปรนนิบัติ ช่วยบริการ
  5. เรียนศิลปวิทยาโดยเคารพ เอาจริงเอาจัง ถือเป็นกิจสำคัญ

แต่ทั้งหมดก็ควรสงวนการกระทำในขอบเขตที่เหมาะสมไม่ละเมิดความเป็นส่วนตัว หรือแสดงพฤติกรรมอันเป็นการฉวยโอกาสเพื่อหาความสุข หรือผลประโยชน์ใหแก่ตนเอง 

กิจกรรมวันไหว้ครู

ต่อมาจะเป็น 2 กิจกรรมหลัก ๆ ที่แต่ละโรงเรียนมักจะจัดในช่วงกิจกรรมวันไหว้ครู คือ การจัดพานวันไหว้ครูที่เปิดโอกาสให้เด็ก ๆ ได้แสดงถึงความคิดสร้างสรรค์ในการออกแบบพานและได้รู้จักการทำงานร่วมกัน รวมถึงการกล่าวบทไหว้ครูเพื่อเป็นการแสดงถึงความกตัญญูกตเวทีต่อครูผู้สอนผู้ให้วิชาความรู้

การจัดพานวันไหว้ครู

โดยพานที่ใช้ในวันไหว้ครูส่วนใหญ่มักจะประกอบไปด้วย ดอกไม้ ธูป เทียน รวมถึงวัสดุอื่น ๆ (แนะนำให้เป็นวัสดุตามธรรมชาติที่ย่อยสลายง่ายจะได้ลดขยะ ไม่กระทบต่อสิ่งแวดล้อม) ตามความคิดสร้างสรรค์ของเด็ก ๆ 

แต่สิ่งที่ขาดไม่ได้ในพานไหว้ครูก็คือดอกไม้ 4 อย่าง ได้แก่ คือ ดอกมะเขือ หญ้าแพรก ข้าวตอก และดอกเข็ม โดยมีความหมายของแต่ละดอกไม้ ดังนี้ 

  • หญ้าแพรก เปรียบเสมือนสติปัญญาของศิษย์ที่ให้มีความเจริญงอกงามและแพร่กระจายได้รวดเร็วเหมือนหญ้าแพรก
  • ดอกมะเขือ เป็นดอกไม้ที่โน้มต่ำเสมอจึงเปรียบเสมือนให้ศิษย์มีความนอบน้อม ถ่อมตน พร้อมเรียนรู้องค์ความรู้ต่าง ๆ จากครูอาจารย์
  • ดอกเข็ม เป็นดอกไม้ปลายแหลมที่เปรียบเสมือนให้ศิษย์มีปัญหาที่ฉลาดหลักแหลมและมีความสดชื่นเหมือนรสหวานของดอกเข็ม
  • ข้าวตอก จะสื่อถึง ความรู้ที่แตกฉานที่เพิ่มพูนอย่างรวดเร็วซึ่งเหมือนลักษณะของข้าวสารอันเปรียบจากการที่ครู “คั่ว” นักเรียนคนใดคนหนึ่งจนเกิดความแตกฉาน

Tip! “การคั่ว” คือ การเคี่ยวเข็ญ ว่ากล่าวตักเตือน อบรมสั่งสอนให้พวกเขา (นักเรียน) ได้วิชาความรู้และทักษะการเอาใช้ชีวิตรอดเพื่อให้สามารถใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างมีความสุข 

Cr: freepik

บทไหว้ครู

ต่อมาจะเป็นบทไหว้ครู โดยจะเริ่มต้นจาก (ผู้นำสวดกล่าว) 

  • ปาเจราจริยาโหนติ คุณุตตรานุสาสกา

ตามด้วย (นักเรียนสวดพร้อมกัน ทำนองสรภัญญะ) 

  • ข้าขอประณตน้อมสักการ บูรพาคณาจารย์
  • ผู้กอรปประโยชน์ศึกษา
  • ทั้งท่านผู้ประสาทวิชา อบรมจริยา
  • แก่ข้าในกาลปัจจุบัน
  • ข้าขอเคารพอภิวันท์ ระลึกคุณอนันต์
  • ด้วยใจนิยมบูชา
  • ขอเดชกตเวทิตา อีกวิริยะพา
  • ปัญญาให้เกิดแตกฉาน
  • ศึกษาสาเร็จทุกประการ อายุยืนนาน
  • อยู่ในศีลธรรมอันดี
  • ให้ได้เป็นเกียรติเป็นศรี ประโยชน์ทวี
  • แก่ชาติและประเทศไทยเทอญฯ

และ(ผู้นำสวด) 

  • ปัญญาวุฒิกเร เต เต ทินโนวาเท นมามิหัง

โดยความหมายของคำว่า 

  • ปาเจราจริยาโหนติ คุณุตตรานุสาสกา แปลว่าครูอาจารย์เป็นผู้ทรงคุณอันประเสริฐยิ่งเป็นผู้พร่ำสอนศิลปวิทยากร
  • ส่วนปัญญาวุฒิกเร เต เต ทินโนวาเท นมามิหัง จะแปลว่าข้าพเจ้าขอนอบน้อมเหล่านั้น ผู้ให้โอวาท ผู้ทำให้ปัญญาเจริญ ข้าพเจ้าขอกราบไหว้ครู อาจารย์เหล่านั้นด้วยความเคารพ

วันไหว้ครู จึงเปรียบเสมือนวันที่ลูกศิษย์ทุกคนได้แสดงถึงความกตัญญูต่อครูผู้ประสาทวิชาและยังเป็นวันที่เหล่านักเรียน ๆ ได้ผ่านการทำกิจกรรมร่วมกันซึ่งชาวยสร้างความสัมพันธ์ที่ดีต่อเพื่อนร่วมชั้น รวมถึงครูที่ปรึกษาให้ได้มาแสดงความติดเห็น การเสนอไอเดีย การทำงานเป็นทีมจนประสบความสำเร็จร่วมกันซึ่งเป็นขนมธรรมเนียมที่ยังอยากให้อนุรักษ์ไว้ทุก ๆ ปี 

เนื่องจากในสังคมปัจจุบันยุคสมัยย่อมมีการปรับเปลี่ยนไปตามกาลเวลา เด็กนักเรียนก็มีสิทธิ์แสดงความคิดเห็นในรูปแบบที่แปลกใหม่ ตัวครูเองก็ควรจะเปิดรับฟังความคิดเห็นและร่วมแลกเปลี่ยนหาข้อเสนอแนะในรูปแบบที่อยู่ร่วมกันได้อย่างเหมาะสมจะยิ่งช่วยทลายกรอบความคิด เพิ่มโอกาสให้แก่เด็ก ๆ ได้กล้าคิด กล้าแสดงออกอย่างสร้างสรรค์ภายใต้การกำกับดูแลที่เหมาะสม 

สำหรับใครที่สนใจซื้อดอกไม้ปลอม หรือ พาน เพื่อทำพานไหว้ครู สามารถช้อปสินค้าและอุปกรณ์ต่าง ๆ ได้ที่ Shopee และหากต้องการอ่านบทความดี ๆ อย่างเช่น เรียนพิเศษที่ไหนดี ก็สามารถติดตามอ่านได้ที่ Shopee Blog

Nin ST

Joined SEO team in 2023, Nin enjoyed creating lifestyle, home & living, and pets-related articles for share as she has furbabies herself - 4 fluffy British short-hair cats :)

Share
Published by
Nin ST

Recent Posts

แนะนำอนิเมะ Netflix ห้ามพลาด! อัปเดตใหม่ น่าดู ปี 2025

นี่คือลิสต์ แนะนำอนิเมะ Netflix สุดปัง ที่จะทำให้ปี 2025 ของคุณเต็มไปด้วยความสนุก ตื่นเต้น ฟิน อิน มันส์ ฮา ไม่ว่าคุณจะเป็นแฟน อนิเมะญี่ปุ่น ตัวยง…

5 days ago

ใช้อะไรล้างรถได้บ้าง? รวมอุปกรณ์ล้างรถแบบครบชุด พร้อมพิกัดช้อปเลย!

รถที่สะอาดเงางามเป็นความสุขของคนรักรถ แล้วจะใช้อะไรล้างรถได้บ้าง? นี่อาจดูเป็นคำถามธรรมดาๆ แต่จริงๆ แล้วอุปกรณ์ล้างรถมีส่วนสำคัญต่อความสะอาดและความเงางามของรถมากขนาดที่หากใช้ผิดอาจทำให้สีรถหมอง เพิ่มรอยขีดข่วน หรือแม้กระทั่งทำลายพื้นผิวรถได้โดยไม่รู้ตัว! หลายคนยังอาจสงสัยด้วยว่าใช้น้ำยาล้างจานล้างรถได้ไหม หรือใช้ของในบ้านแทนน้ำยาล้างรถได้หรือเปล่า คราวนี้ Shopee จะมาแนะนำอุปกรณ์ล้างรถครบชุดที่จะช่วยให้การล้างรถเป็นเรื่องง่าย พร้อมแนะนำว่าห้ามใช้อะไรล้างรถ เพื่อให้รถของคุณสะอาดเงางามได้แบบมืออาชีพ! ใช้อะไรล้างรถได้บ้าง…

5 days ago

โบว์ เมลดาจอมขโมยซีน! เธอลูกครึ่งอะไร ความน่ารักนี้มาจากไหนตามมาดู

สาวคนนี้ไม่ใช่แค่สวยธรรมดา แต่คือระดับทำให้คนดูทั้งบ้านทั้งเมืองเผลอยิ้มตามแบบไม่รู้ตัว! โบว์ เมลดาน่ารักมากเสน่ห์ในแบบที่ขโมยหัวใจแฟนๆ ได้ตั้งแต่วันแรกที่ก้าวเข้าสู่วงการ ไม่ว่าจะบทใสๆ หรือจะแสบๆ ซนๆ ก็เอาอยู่หมด! แต่ด้วยชื่อและหน้าลูกครึ่งทำให้หลายคนนึกสงสัยว่าโบว์ เมลดา ลูกครึ่งอะไร? ใช่สายฝ. เต็มตัว หรือแค่หน้าลูกครึ่งแต่หัวใจไทยแท้?…

5 days ago

บอกลาปัญหาผมเสีย! หวีขนหมูป่า ดียังไง ช่วยบำรุงผมให้เงางาม ลดผมร่วง เพิ่มวอลลุ่ม

เบื่อไหมกับปัญหาผมเสีย ชี้ฟูจัดทรงยาก และขาดหลุดร่วง? อยากมีผมสวยสุขภาพดี แต่ไม่รู้ว่าจะต้องทำยังไง? วันนี้ Shopee มีเคล็ดลับดี ๆ อยากจะมาบอกต่อให้กับสาว ๆ ทุกคนนั่นก็คือ “หวีขนหมูป่า” ไอเทมเด็ดที่ช่วยที่ทำให้เส้นผมเรียบตรง มีน้ำหนัก…

5 days ago

5 วิธีขี่มอเตอร์ไซค์ลุยน้ำให้ปลอดภัย รถไม่พัง ตรวจเช็กยังไง?

หลายคนอาจเคยประสบปัญหาฝนตก ถนนเปียก น้ำรอการระบาย ทำให้มีน้ำท่วมขัง ยิ่งฝนตกต่อเนื่องนาน ๆ น้ำก็เริ่มมีระดับสูงขึ้นและหลายคนก็อยากจะรีบกลับบ้าน เพราะกลัวรอนานจะไม่สามารถผ่านเส้นทางได้ แล้วถ้าหากใครต้องขี่มอเตอร์ไซค์ลุยน้ำ จะทำอย่างไรให้ปลอดภัย รถไม่ดับกลางทางซึ่งเราได้รวม 6 วิธีที่จะช่วยให้คุณขับรถลุยน้ำได้อย่างปลอดภัย พร้อมทริคในการเช็กรถมอเตอร์ไซค์เบื้องต้นหลังจากขับรถลุยน้ำที่สามารถทำเองได้    cr.…

5 days ago

10 จั๊มสตาร์ทรถยนต์ รุ่นไหนดี? ที่พกพาง่าย ใช้งานสะดวก

แบตเตอรี่รถยนต์ เป็นหนึ่งในอุปกรณ์ที่สำคัญที่จัดเก็บพลังงานและใช้ในการสตาร์ทรถยนต์พร้อมทั้งจ่ายกระแสไฟไปยังส่วนต่างๆ ของรถยนต์ แต่ก็มีโอกาสในการสตาร์ทรถไม่ติดเนื่องจากแบตเตอรี่มีพลังงานที่ลดน้อยลง การมีจั๊มสตาร์ทรถยนต์ติดไว้จะช่วยทำการชาร์จรถในยามฉุกเฉินได้ซึ่งจั๊มสตาร์ทรถยนต์ รุ่นไหนดี ? รุ่นไหนน่าซื้อ พกพาง่าย ใช้งานสะดวกเราคัดมาฝากแล้ว ไปดูกันเลย cr. freepik.com จั๊มสตาร์ทรถยนต์คืออะไร ทำหน้าที่อย่างไร…

5 days ago