Health

ไซนัสอักเสบ อาจเป็นที่มาอาการปวดบนใบหน้า และน้ำมูกไหลบ่อย

เคยไหมที่ปวดบนใบหน้าอย่างไม่รู้สาเหตุ และเมื่อสังเกตดูดี ๆ อาการนี้มักจะมาในช่วงอากาศเปลี่ยนหรือช่วงที่เพิ่งหายจากไข้หวัด นั่นอาจเป็นอาการของไซนัสอักเสบได้นะ และเนื่องจากโรคไซนัสอักเสบเป็นโรคที่พบได้บ่อยทั้งในผู้ใหญ่และเด็ก คราวนี้เราลองมาทำความรู้จักโรคนี้เพื่อหาวิธีหลีกเลี่ยง และหาวิธีเยียวยาสำหรับผู้ที่เป็นไซนัสอักเสบไปแล้ว

ทำความรู้จักไซนัสให้มากขึ้นอีกนิด

ไซนัส ภาษาอังกฤษ (sinusitis) ไซนัส คือ โพรงอากาศที่อยู่ด้านหลังโพรงจมูก กระจายไปตามจุดต่าง ๆ ภายในกระโหลกศีรษะ แต่ละคนจะมีโพรงไซนัสอยู่ด้วยกัน 4 คู่ คือคู่ที่ใหญ่ที่สุดอยู่บริเวณโหนกแก้ม (maxillary sinus) อีกกลุ่มอยู่ระหว่างโคนจมูกและหัวตาแต่ละข้าง (ethmoidal sinuses) อีกคู่อยู่บริเวณหน้าผาก (frontal sinus) และฐานกะโหลกศีรษะ (sphenoidal sinus) ซึ่งการมีอยู่ของโพรงอากาศไซนัสนั้นมีไว้เพื่อให้เสียงที่เราเปล่งออกมามีความกังวานมากขึ้น และช่วยปรับความดันอากาศภายในโพรงจมูก

โรคไซนัสอักเสบนั้นเป็นโรคที่พบได้บ่อยกว่าที่คิด เพราะประมาณกันว่าผู้เป็นโรคนี้จะมี 1 คนใน 8 คนของประชากรเลยทีเดียว และจะเกิดขึ้นบ่อยในช่วงฤดูที่คนเป็นไข้หวัดกันมาก ซึ่งสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 รูปแบบคือ ไซนัสอักเสบเฉียบพลัน และไซนัสอักเสบเรื้อรัง

  1. ไซนัสอักเสบเฉียบพลัน (acute rhinosinusitis) คืออาการไซนัสอักเสบที่มีระยะเวลาเป็นน้อยกว่า 12 สัปดาห์และหายสนิท
  2. ไซนัสอักเสบเรื้อรัง (chronic rhinosinusitis: CRS) คืออาการไซนัสอักเสบที่เป็น ๆ หาย ๆ นานกว่า 12 สัปดาห์และไม่มีช่วงที่หายขาดจากโรคเลย

สาเหตุของไซนัสอักเสบ

ปกติแล้วโพรงไซนัสจะมีช่องให้อากาศหมุนเวียนถ่ายเทได้ แต่ถ้าเกิดมีการอุดตันจากการขยายตัวของเยื่อบุที่อักเสบจากอาการหวัดหรือภูมิแพ้แล้วมีการติดเชื้อจากน้ำมูกที่คั่งค้างอยู่ภายในก็จะเกิดการอักเสบของเยื่อบุโพรงไซนัสขึ้นมา นอกจากการเป็นหวัดหรือภูมิแพ้แล้ว การเกิดไซนัสอักเสบยังอาจเกิดจากปัจจัยหลายอย่าง

  • ฟันผุ การติดเชื้อบริเวณฟันกรามแถวบนมักส่งผลให้ไซนัสที่อยู่บริเวณนั้นอักเสบตามไปด้วยได้
  • มีสิ่งแปลกปลอมเข้าไปในโพรงจมูก
  • อยู่ในสิ่งแวดล้อมที่มีฝุ่นควัน หรือสารระคายเคือง
  • มีการเปลี่ยนแปลงความดันอากาศอย่างรวดเร็ว
  • มีภาวะอุดตันหรือปัญหาเกี่ยวกับการระบายสารคัดหลั่งของไซนัส เช่น มีการบวมของเยื่อบุจมูกบ่อย ๆ มีก้อนเนื้อในโพรงจมูก ผู้ป่วยที่ต้องใส่ท่อช่วยหายใจหรือสายอาหารในโพรงจมูกเป็นเวลานาน ฯลฯ
  • การว่ายน้ำ/ดำน้ำขณะมีการติดเชื้อของทางเดินหายใจ อาจทำให้เชื้อโรคเข้าไปในโพรงไซนัสและเกิดการอักเสบได้

ไซนัสอักเสบ อาการ

Credit: freepik

  • น้ำมูกหรือเสมหะข้น สีเหลืองหรือเขียว
  • หายใจไม่สะดวก รู้สึกอึดอัด
  • ลมหายใจมีกลิ่นเหม็น เนื่องจากการอักเสบหมักหมมของเนื้อเยื่อในโพรงไซนัส
  • การรับรสแย่ลง
  • ปวดบริเวณโพรงไซนัส เช่น บริเวณหัวตา โหนกแก้ม ระหว่างหัวคิ้ว และรอบ ๆ กระบอกตา
  • อาจมีอาการไข้ อ่อนเพลีย ไอ เจ็บคอ ร่วมด้วย

ไซนัสอักเสบ อาการค่อนข้างคล้ายคลึงกับอาการหวัด เนื่องจากเป็นอาการติดเชื้อของทางเดินหายใจส่วนบนเหมือน ๆ กัน ทำให้คนเข้าใจผิดกันได้บ่อย แต่แน่นอนว่าสองอาการนี้ไม่เหมือนกันเสียทีเดียว โดยควรสังเกตว่าหากมีอาการต่อไปนี้คงไม่ใช่แค่เป็นหวัดธรรมดาแล้ว แต่อาจมีโอกาสเป็นไซนัสอักเสบได้

อาการแทรกซ้อนของไซนัสอักเสบ

การอักเสบของไซนัสนั้นไม่ได้มีผลแค่ทำให้ปวดศีรษะหรือรู้สึกระคายเคืองบริเวณทางเดินหายใจส่วนบนเท่านั้น แต่การติดเชื้ออาจลุกลามไปยังอวัยวะข้างเคียง ก่อให้เกิดการติดเชื้อในส่วนอื่น ๆ ร่วมด้วย

  • การลุกลามไปยังทางเดินหายใจส่วนอื่น ทำให้เกิดการติดเชื้อในหูชั้นกลาง เยื่อบุลำคอ กล่องเสียง และหลอดลม
  • การลุกลามไปยังดวงตา ทำให้เนื้อเยื่อรอบดวงตาอักเสบ ตาบวม ปวดตา ประสิทธิภาพในการมองเห็นลดลง
  • การลุกลามไปยังสมอง จนอาจเกิดเยื่อหุ้มสมองอักเสบหรือฝีในสมองได้
  • การลุกลามไปยังกระดูก การอักเสบของไซนัสคู่ที่อยู่บนหน้าผากอาจทำให้เกิดการติดเชื้อในกระดูกหน้าผาก และอาจลามไปยังสมองต่อไป

วิธีรักษาและบรรเทาอาการปวดหัวจากไซนัสอักเสบ

หลังจากที่พูดถึงอาการของไซนัสอักเสบกันไปแล้ว สำหรับผู้กำลังสงสัยว่าตัวเองเป็นโรคนี้หรือเปล่าเราขอแนะนำดังนี้

  • ควรพบแพทย์เป็นอันดับแรก ผู้ที่ปวดไซนัสหรือสงสัยว่าอาจป่วยเป็นโรคไซนัสอักเสบควรไปพบแพทย์ให้วินิจฉัยแต่เนิ่น ๆ เมื่อได้รับการรักษาที่ถูกต้อง ผู้ป่วยจะสามารถหายเองได้ใน 2-3 สัปดาห์ แต่หากเป็นการอักเสบแบบเรื้อรังก็จะต้องอยู่ภายใต้การดูแลและเฝ้าติดตามของแพทย์ที่จะต้องมีการรักษาอย่างต่อเนื่องต่อไป
  • ยังมีอาหารที่ต้องหลีกเลี่ยง เนื่องจากการป่วยเป็นไซนัสอักเสบนั้นส่วนหนึ่งคือเกิดการอักเสบของร่างกาย ยังคงมีอาหารบางชนิดที่ผู้ป่วยต้องหลีกเลี่ยงเพื่อไม่ให้อาการอักเสบรุนแรงขึ้น และอาหารที่ผู้ป่วยไซนัสควรหลีกเลี่ยงก็คือ น้ำตาล คาเฟอีน และแอลกอฮอล์ ซึ่งล้วนเป็นอาหารที่กระตุ้นให้ร่างกายเกิดการอักเสบได้มากขึ้น
  • ใช้วิธีสูดไอน้ำร้อนเพื่อบรรเทาอาการปวดหัวข้าวขวาและกระบอกตาจากไซนัสอักเสบด้วยตัวเอง เป็นที่รู้กันดีกว่าอาการปวดหัวจากไซนัสอักเสบนั้นน่ารำคาญ สำหรับหลายคนอาจเข้าขั้นทรมานจนผู้ป่วยหลายคนบ่นถึงกันบ่อย ๆ ซึ่งวิธีหนึ่งที่ช่วยบรรเทาอาการที่น่ารำคาญนี้ได้ก็คือวิธีการสูดไอน้ำร้อนที่ทำได้โดย เริ่มจากการเตรียมน้ำร้อนจัดใส่ลงในภาชนะปากกว้าง ให้ไอน้ำร้อนลอยตัวขึ้น จากนั้นให้อังใบหน้าเข้ากับไอน้ำร้อนโดยสูดหายใจตามปกติ อาจมีการเอาผ้าขนหนูคลุมด้านบนเพื่อไม่ให้ไอน้ำร้อนกระจายตัวออกไป ด้วยวิธีการนี้จะเป็นการเพิ่มอากาศที่อุ่นและชื้นเข้าสู่โพรงจมูก ช่วยทำให้เยื่อบุโพรงจมูกคงตัว ลดอาการแพ้ ลดการขยายตัวของหลอดเลือดบริเวณจมูกซึ่งจะช่วยให้จมูกหายบวมและหายใจโล่งขึ้น โดยอาจหยดน้ำมันหอมระเหยที่มีผลดีต่อระบบทางเดินหายใจลงไปพร้อมกันก็ได้ วิธีนี้จะช่วยบรรเทาอาการปวดบวมของไซนัสได้

ทั้งหมดนี้เป็นสิ่งที่ควรรู้สำหรับผู้ที่สงสัยว่าจะเป็นไซนัสอักเสบหรือไม่ รวมถึงการรักษาดูแลตัวเอง แต่ถึงอย่างไรก็ดี การไปพบแพทย์เมื่อมีอาการผิดปกติของทางเดินหายใจส่วนบนยังคงเป็นสิ่งจำเป็น เพราะแพทย์จะมีวิธีวินิจฉัยและวิธีการดูแลติดตามอาการที่ครอบคลุม ให้เรามั่นใจได้ว่าการเป็นไซนัสอักเสบนั้นสามารถรักษาและควบคุมได้ไม่ลุกลามอย่างแน่นอน

แหล่งข้อมูล : bumrungrad, phyathai, siphhospital, si.mahidol

Feature Image credit :  freepik

Nin ST

Joined SEO team in 2023, Nin enjoyed creating lifestyle, home & living, and pets-related articles for share as she has furbabies herself - 4 fluffy British short-hair cats :)

Share
Published by
Nin ST

Recent Posts

คอกาแฟไม่มีไม่ได้แล้ว! 10 อันดับ เครื่องชงกาแฟ ยี่ห้อไหนดี ใช้งานง่าย คุณภาพดี ราคาสุดคุ้ม ต้องมีติดบ้าน!

เพื่อน ๆ คอกาแฟเคยลองคำนวณกันไหม? แต่ละวันหรือแต่ละเดือนต้องจ่ายเงินไปกับค่ากาแฟเท่าไหร่กันบ้าง? โดยเฉพาะคอกาแฟที่ต้องดื่มกาแฟทุกวัน หรือบางคนอาจดื่มกาแฟมากกว่า 1 แก้วต่อวัน เพื่อให้ร่างกายสดชื่นก่อนออกไปทำงานหรือทำกิจกรรมต่าง ๆ จะดีกว่าไหมหากมีเครื่องชงกาแฟติดบ้าน เพื่อความสะดวก อยากจะดื่มกาแฟตอนไหนก็ได้ตามที่ต้องการ แถมยังสามารถปรับรสชาติและความเข้มของกาแฟให้ถูกปากถูกใจ อีกทั้งยังสร้างสรรค์เมนูกาแฟได้หลากหลาย…

12 hours ago

ไปเที่ยวนี้ หารถเช่าใกล้ฉันได้ยัง มีทั้งรายวัน รายเดือน ราคาสุดพิเศษ คุ้มกว่านี้ไม่มีอีกแล้ว!

วางแพลนทริปเที่ยวในช่วงวันหยุดกันมาตั้งนาน เตรียมเสื้อผ้า จัดกระเป๋า จองที่พักเรียบร้อย... แต่เอ๊ะ! แล้วจะเดินทางไปเที่ยวกันยังไง? โดยเฉพาะคนที่ไม่มีรถยนต์ส่วนตัว นั่งรถทัวร์ นั่งรถไฟ หรือขึ้นเครื่องบินไปเที่ยวกันดี แน่นอนว่าการใช้บริการขนส่งสาธารณะ อาจจะไม่ค่อยสะดวกสบายเท่าที่คิด โดยเฉพาะถ้าต้องไปเที่ยวสถานที่ที่ไม่มีรถสาธารณะผ่านอาจจะลำบากนิดหน่อย ไหนต้องแบกสัมภาระมากมายหรืออยากเข้าห้องน้ำก็ไม่สะดวก ถ้าอย่างนั้นตัวเลือกที่จะช่วยให้เพื่อน…

12 hours ago

สายชาร์จพังบ่อย? 10 อันดับ สายชาร์จ Type C ยี่ห้อไหนดี ชาร์จเร็ว ถึกทน ไม่ขาดง่าย

คงปฏิเสธไม่ได้ว่าเรากำลังอยู่ในยุคที่อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์พกพานั้น มีบทบาทสำคัญต่อการใช้ชีวิตของเราเป็นอย่างมาก ไม่ว่าจะเป็นสมาร์ตโฟน แท็บเล็ต แล็ปท็อป หรือหูฟังไร้สาย สิ่งหนึ่งที่ขาดไม่ได้เลยนั่นก็คือสายชาร์จ และในบรรดาสายชาร์จประเภทต่าง ๆ สายชาร์จ Type C ก็ได้กลายเป็นมาตรฐานใหม่ ที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายทั่วโลก แม้กระทั่ง…

14 hours ago

มือใหม่หัดแต่งรถ! ขนาดล้อแม็ก ดูยังไงให้ไม่พลาด พร้อมแปะร้านล้อแม็ก ใกล้ฉัน

ไม่ต้อง งงอีกต่อไป! ดูขนาดล้อแม็ก ดูยังไง พร้อมเคล็ดลับการเลือกล้อแม็กซ์ให้เหมาะกับรถคุณ และพลาดไม่ได้กับ 3 ร้านล้อแม็ก ใกล้ฉันที่คุณที่วางใจได้ พร้อมให้บริการ

14 hours ago

รีวิว 8 สกู๊ตเตอร์ไฟฟ้า ยี่ห้อไหนดี ดีไซน์ล้ำสมัย เทคโนโลยีเหนือชั้น ตอบโจทย์ทุกไลฟ์สไตล์

เมื่อพูดถึง “สกู๊ตเตอร์ไฟฟ้า” หลายคนอาจจะคิดว่าเป็นเพียงแค่ของเล่นสำหรับเด็กเท่านั้น!!! แต่ด้วยเทคโนโลยีแบตเตอรี่และมอเตอร์ไฟฟ้าที่พัฒนาอย่างก้าวกระโดด จนทำให้สกู๊ตเตอร์ไฟฟ้าในปัจจุบันมีประสิทธิภาพสูงขึ้น สามารถขับขี่ได้ในระยะทางที่ไกลขึ้น ทำความเร็วได้มากขึ้น และก็มีความปลอดภัยมากขึ้น จนตอนนี้กลายเป็นยานพาหนะยอดนิยม ที่เหมาะสำหรับการเดินทางระยะสั้น ๆ ซึ่งเป็นอะไรที่ตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์การใช้ชีวิตการเดินทางของคนเมือง ด้วยความที่สกู๊ตเตอร์ไฟฟ้ามีขนาดกะทัดรัด จึงทำให้สามารถเข้าได้ทุกพื้นที่ ตามซอกซอยก็เข้าได้หมด…

14 hours ago

ส่อง 13 ไอเทมสำคัญ! กระเป๋าฉุกเฉิน มีอะไรบ้าง เพื่อเอาตัวรอดในยามเกิดเหตุฉุกเฉิน

ในโลกที่เต็มไปด้วยความไม่แน่นอน โดยเฉพาะภัยพิบัติทางธรรมชาติและสถานการณ์ฉุกเฉินต่าง ๆ และอะไรที่ไม่เคยเกิดขึ้นก็สามารถเกิดขึ้นได้ทั้งนั้น และเมืองไทยก็ต้องเผชิญกับภัยธรรมชาติมากมาย ไม่ว่าจะเป็น น้ำท่วม น้ำป่าไหลหลาก คลื่นสึนามิ แผ่นดินไหว ไฟป่า หรือพายุต่าง ๆ และสิ่งสำคัญอยู่ที่ว่าเมื่อเราจะต้องเผชิญกับภัยพิบัติหรือสถานการณ์ฉุกเฉินกะทันหันต่าง ๆ…

14 hours ago