รู้ทัน “โรคแผลในกระเพาะอาหาร” โรคฮิตใกล้ชิดคนทุกวัย

พฤติกรรมของคนเราในปัจจุบันที่มีตารางเวลาค่อนข้างแน่น จนทำให้หลาย ๆ ครั้งก็ลืมดูแลตัวเอง โดยเฉพาะเรื่องของอาหารการกิน บางคนถึงขั้นลืมเวลาทานอาหารในแต่ละมื้อ จนทำให้ส่งผลเสียต่อร่างกาย และผลกระทบหลัก ๆ ที่เห็นชัดและพบได้บ่อยคือ “อาการปวดท้อง” แต่รู้ไหมว่าถ้าละเลยและปล่อยทิ้งไว้นาน ๆ ทำให้เกิดโรคแผลในกระเพาะอาหาร ซึ่งเป็นโรคเรื้อรังชนิดหนึ่ง

โรคแผลในกระเพาะอาหารคืออะไร

โรคแผลในกระเพาะอาหาร (Peptic ulcer disease) คุณหมออาจเรียกว่าโรคพียู โรคนี้คือการเกิดแผลขึ้นบริเวณเยื่อบุกระเพาะอาหาร รวมไปถึงลำไส้เล็กส่วนต้น และหลอดอาหารตอนปลายที่ต่ออยู่กับกระเพาะอาหารอีกด้วย สาเหตุหลัก ๆ มาจากน้ำย่อยและกรดในกระเพาะอาหารทำลายเยื่อบุในส่วนนั้น ๆ นั่นเอง

สาเหตุของโรคแผลในกระเพาะอาหาร

โรคแผลในกระเพาะอาหารถือเป็นโรคที่ค่อนข้างใกล้ตัวกับทุกคนในปัจจุบัน ไม่เพียงแต่คนทำงานเท่านั้น แต่ยังรวมไปถึงกลุ่มนักเรียนนักศึกษา หรือผู้สูงอายุเองก็ตาม พบในผู้ชายมากกว่าผู้หญิงถึง 3 ต่อ 1 และสาเหตุของโรคแผลในกระเพาะอาหารก็มาจากพฤติกรรมการใช้ชีวิตของเราในแต่ละวัน มาดูกันว่าโรคแผลในกระเพาะอาหารมีสาเหตุมาจากอะไรบ้าง

1. การทานอาหารไม่ตรงเวลา เป็นสาเหตุที่เกิดจากพฤติกรรมการกินอาหาร เนื่องจากกระเพราะอาหารจะทำงานเมื่อมีความหิวหรือถึงเวลากินอาหาร หากน้ำย่อยและกรดที่ออกมาไม่มีอาหารให้ย่อย ก็จะทำลายเยื่อบุกระเพาะอาหารของเราแทน
2. การทานอาหารรสจัด เป็นอีกสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดโรคแผลในกระเพาะอาหาร เนื่องจากอาหารไทยหลาย ๆ อย่างค่อนข้างที่จะมีรสจัด ซึ่งหากทานในปริมาณมาก ๆ จะทำให้เกิดผลเสียต่อกระเพาะอาหารได้ นอกจากนี้ยังรวมไปถึงการทานอาหารที่มีไขมัน โปรตีน แป้งต่าง ๆ มากเกินไป ทำให้ไปเพิ่มปริมาณการหลั่งของกรดในกระเพาะ
3. ความเครียด สาเหตุโรคแผลในกระเพาะอาหารข้อนี้อาจเลี่ยงได้ยากในหลาย ๆ คน เพราะสภาพการใช้ชีวิตในทุกวันนี้ก็มีความกดดันค่อนข้างสูง ทั้งเรื่องการเรียน การทำงาน หรือเรื่องชีวิตส่วนตัวเองก็ตาม แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นกระเพาะอาหารมีการควบคุมด้วยระบบประสาท เมื่อเกิดความเครียด จึงทำให้กรดในกระเพาะอาหารหลั่งมากกว่าปกติ
4. การดื่มกาแฟ สุรา และสูบบุหรี่ สาเหตุการเกิดโรคแผลในกระเพาะอาหารข้อนี้ เห็นได้ชัดว่าเกิดจากพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่ไม่ถูกต้องนัก เพราะเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน รวมถึงการสูบบุหรี่ ทำให้ระคายเคืองกระเพาะอาหารและทำให้เร่งปริมาณการหลั่งของกรดในกระเพาะอาหาร
5. การทานยาบางประเภท เช่น ยาแก้อาการปวดแอสไพริน ยารักษาโรคกระดูกและข้ออักเสบ ยารักษาโรคซึมเศร้า ยาสเตียรอยด์ เป็นต้น เป็นกลุ่มยาที่สามารถก่อให้เกิดการระคายเคืองในกระเพาะอาหารได้ง่าย จึงเป็นอีกสาเหตุที่ส่งผลให้เกิดแผลในกระเพาะอาหาร
6. เชื้อแบคทีเรีย เฮลิโคแบคเตอร์ไพโลไร (Helicobactor Pylori) เป็นอีกตัวการสำคัญที่ก่อให้เกิดแผลในกระเพาะอาหาร และอาจทำให้แผลที่หายแล้วกลับมาเป็นซ้ำอีกได้ จึงเป็นอีกหนึ่งที่มาของอาการเรื้อรัง

อาการของโรคแผลในกระเพาะอาหาร

อาการหลัก ๆ ของคนที่เป็นโรคแผลในกระเพาะอาหาร และอาการเริ่มต้นที่ทำให้หลาย ๆ คนละเลยเพราะคิดว่าเป็นเรื่องปกติ นั่นก็คืออาการปวดท้อง อาการปวดท้องในที่นี่จะรู้สึกปวดแบบแสบท้อง หรือปวดจุกบริเวณใต้ลิ้นปี่ มีอาการท้องอืด แน่นท้อง มีลมในท้อง เมื่อทานยาลดกรดแล้วก็อาจจะไม่หาย เพียงแค่อาการทุเลาลงเท่านั้น บางรายมีอาการปวดท้องในตอนกลางคืนร่วมด้วย

นอกจากนี้ผู้ป่วยที่เป็นโรคแผลในกระเพาะอาหาร อาจมีการคลื่นไส้ อาเจียน รวมถึงหลังทานอาหารไปแล้วก็ยังมีอาหารท้องอืด ในอาการขั้นร้ายแรง อาจมีเลือดออกในกระเพาะอาหาร ทำให้เวียนหัว อาเจียน ถ่ายเป็นสีดำ หรืออาการกระเพาะอาหารทะลุซึ่งเป็นอาการปวดท้องช่วงบนรุนแรงและเฉียบพลัน กดแล้วเจ็บ รวมถึงกระเพาะอาหารอุดตัน คือรู้สึกอิ่มเร็ว เบื่ออาหารและน้ำหนักลด เมื่อมีอาการเหล่านี้ให้รีบไปพบแพทย์โดยด่วน

การดูแลตัวเองของคนเป็นโรคแผลในกระเพาะอาหาร

สิ่งที่คนเป็นโรคแผลในกระเพาะอาหารควรใส่ใจและดูแลตัวเอง คือเรื่องการทานอาหาร ต้องทานอาหารเป็นมื้อย่อย ๆ หลายมื้อต่อวัน และทานครั้งละไม่มาก เพื่อให้กระเพาะอาหารย่อยได้ดีขึ้น ส่วนอาหารที่ควรทานให้เน้นที่อาหารย่อยง่าย เช่น ไก่ ปลา กุ้ง เป็นต้น ซึ่งย่อยง่ายกว่าเนื้อหมูและวัว และควรเคี้ยวอาหารให้ละเอียดทุกครั้ง นอกจากนี้ควรทานโยเกิร์ต เพราะในโยเกิร์ตมีแบคทีเรียที่ช่วยลดปริมาณของแบคทีเรีย เฮลิโคแบคเตอร์ไพโลไร ที่เป็นตัวการสำคัญทำให้เกิดโรคแผลในกระเพาะอาหารอีกสาเหตุหนึ่ง รวมถึงเลี่ยงการทานอาหารรสจัด อาหารมัน แป้ง โปรตีนในปริมาณมาก หรือพวกอาหารหมักดอง และลดการดื่มชา กาแฟ เครื่องดื่มแอลกอฮอลล์ และการสูบบุหรี่

นอกจากนี้ก็ควรคลายเครียดในระหว่างวันด้วยเช่นกัน เพราะความเครียดเป็นสาเหตุของโรคแผลในกระเพาะอาหาร ลองหาวิธีในการผ่อนคลายความเครียด อย่างการทำกิจกรรมที่ตนเองชอบ รวมถึงเลี่ยงพฤติกรรมอื่น ๆ ที่เป็นบ่อเกิดความเครียด อย่างการนอนดึกหรือการนอนน้อย

อ่านบทความเพิ่มเติม: ASMR คืออะไร รู้จักวิธีการผ่อนคลายแนวใหม่ ที่กำลังฮิตในโลกโซเชียล

โรคแผลในกระเพาะอาหารเป็นโรคที่อาจจะดูไม่ร้ายแรง และคนส่วนใหญ่ก็ละเลยที่จะใส่ใจ ถึงแม้โรคนี้จะไม่ส่งผลร้ายแรงเท่าโรคอื่น ๆ แต่เป็นโรคเรื้อรังที่ส่งผลต่อการใช้ชีวิตประจำวัน รักษาให้หายยากหากไม่ใส่ใจเรื่องการกินและดูแลตัวเอง มีคนเคยกล่าวไว้ว่า ชีวิตคนเรามี 24 ชั่วโมงต่อวัน 8 ชั่วโมงเอาไว้นอน 8 ชั่วโมงเอาไว้ทำงาน และอีก 8 ชั่วโมงควรทำในสิ่งที่ผ่อนคลายและดูแลตัวเอง

อ้างอิงจาก: th.yanhee.net, pobpad.com, honestdocs.co