รู้หรือไม่ บุหรี่จะฆ่าคนที่สูบบุหรี่และไม่ยอมเลิกบุหรี่ถึงจำนวนครึ่งหนึ่งเลยทีเดียว นอกจากสุขภาพคุณจะเสี่ยงแล้วสุขภาพคนรอบข้างคุณก็เสี่ยงไปด้วยเช่นกัน การเลิกสูบบุหรี่อาจไม่ง่ายแต่ก็คุ้มค่าที่ใครๆ ก็สามารถเริ่มได้ หากคุณต้องการหลุดพ้นจากการติดนิโคตินและเปลืองเงินซื้อบุหรี่อยู่ทุกวัน ต้องทำความเข้าใจว่า วิธีเลิกบุหรี่ ได้ผลจริง มีวิธีไหน เลิกอย่างไร บทความนี้จะสำรวจเหตุผล ข้อดี กลยุทธ์ เครื่องมือ สิ่งสนับสนุนต่างๆ ที่สามารถช่วยคนอยากเลิกบุหรี่ได้ ไม่กลับไปสูบใหม่ บอกหมดถึงวิธีเลิกสูบบุหรี่แบบต่างๆมีอะไรบ้าง แนวทางการเลิกบุหรี่ของคนที่เลิกสำเร็จทำอย่างไรกัน รวมถึงข้อมูลทางสถิติที่เกี่ยวข้องอีกด้วย
หัวข้อต่างๆ ของบทความนี้
Credit: Unsplash
การติดบุหรี่มีสาเหตุหลักมาจากนิโคติน ซึ่งเป็นสารที่ทรงพลังและเสพติดสูงที่พบในบุหรี่หรือยาสูบ ต่อไปนี้คือรายละเอียดว่านิโคตินนำไปสู่การเสพติดได้อย่างไร
เมื่อบุคคลสูบบุหรี่ นิโคตินจะถูกดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดอย่างรวดเร็วและไปถึงสมองภายในไม่กี่วินาที ช่วยกระตุ้นการปล่อยสารสื่อประสาท เช่น โดปามีน ซึ่งกระตุ้นให้เกิดความรู้สึกเพลิดเพลินและอิ่มเอมใจ ความรู้สึกที่คุ้มค่านี้คือสิ่งที่ผู้สูบบุหรี่มักปรารถนา
ผลที่น่าพอใจของนิโคตินทำให้การสูบบุหรี่เป็นกิจกรรมที่เพลิดเพลินและทำให้คนสูบอย่างต่อเนื่องไปเรื่อยๆ เมื่อเวลาผ่านไปที่ร่างกายอาจเริ่มชิน สมองเริ่มต้องการนิโคตินในปริมาณที่สูงขึ้นเพื่อให้ได้ความพึงพอใจหรือความสุขเท่าเดิม ทำให้ผู้สูบบุหรี่อาจสูบมากขึ้นหรือสูบเรื่อยๆได้โดยง่าย เพราะไม่เพียงเป็นการคลายเครียดเพราะบุหรี่หรือนิโคตินทำให้ฮอร์โมนความเพลิดเพลินหลั่ง แต่ยังมีเรื่องการเสริมแรงและการที่สมองทนต่อระดับนิโคตินปัจจุบัน สมองจึงสั่งให้รับนิโคตินหรืออยากบุหรี่เพิ่มได้
การบริโภคนิโคตินเป็นประจำจะเปลี่ยนสมดุลของการผลิตสารเคมีในสมอง ซึ่งนำไปสู่การพึ่งพาอาศัยกันทางกายภาพ เมื่อหยุดบริโภคนิโคติน อาจมีอาการลงแดงหรืออาการถอนยา เช่น หงุดหงิด วิตกกังวล ซึมเศร้า ไม่มีสมาธิ และความอยากอาหารเพิ่มขึ้น ซึ่งทำให้การเลิกบุหรี่เป็นเรื่องที่ท้าทาย ในทางจิตวิทยา การสูบบุหรี่กลายเป็นวิธีหนึ่งในการรับมือกับความเครียด ความเบื่อหน่าย หรือเป็นนิสัยที่เชื่อมโยงกับกิจวัตรและกิจกรรมทางสังคมบางอย่าง ซึ่งเพิ่มการเสพติดอีกชั้นหนึ่ง
ความกลัวว่าจะมีอาการลงแดงสามารถเสริมการติดยาได้ เนื่องจากผู้สูบบุหรี่มักจะสูบบุหรี่ต่อ เพื่อหลีกเลี่ยงความรู้สึกไม่สบาย และทำให้วงจรการติดยาดำเนินต่อไปอีกเป็นวงกลม
การทำความเข้าใจกลไกเหล่านี้มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการจัดการกับความท้าทายในการเลิกบุหรี่ และเน้นย้ำว่าเหตุใดกลยุทธ์ที่ครอบคลุมซึ่งจัดการทั้งด้านร่างกายและจิตใจจึงมีความสำคัญต่อการเอาชนะการติดนิโคตินอย่างมีประสิทธิภาพ
Credit: Unsplash
การติดบุหรี่ไม่ได้ขึ้นอยู่กับปริมาณบุหรี่ที่สูบอย่างเคร่งครัด แต่การติดบุหรี่เป็นเรื่องเกี่ยวกับการพึ่งพานิโคตินทางพฤติกรรมและสรีรวิทยามากกว่า พูดง่ายๆก็คือ ไม่ใช่ว่าสูบบุหรี่จำนวนมากเท่ากับติดบุหรี่ แต่ถ้าคุณขาดบุหรี่ไม่ได้แม้ว่าจะเป็นจำนวนน้อยก็ถือว่าคุณติดบุหรี่เช่นกัน ต่อไปนี้เป็นตัวบ่งชี้สำคัญที่อาจบ่งบอกถึงการติดบุหรี่ โดยไม่คำนึงถึงจำนวนบุหรี่ที่สูบ
คู่มือการวินิจฉัยและสถิติความผิดปกติทางจิต (DSM) ซึ่งผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจิตใช้ พิจารณารูปแบบพฤติกรรมประเภทนี้มากกว่าการสูบบุหรี่ตามจำนวนที่กำหนดเมื่อวินิจฉัยความผิดปกติในการใช้ยาสูบ การเสพติดสามารถเกิดขึ้นได้แม้ว่าจะมีการบริโภคในระดับที่ค่อนข้างต่ำ เช่น สูบบุหรี่เพียงไม่กี่มวนต่อวัน หากมีพฤติกรรมและอาการเหล่านี้อยู่
Credit: Pixabay
การเลิกสูบบุหรี่มีประโยชน์ในระยะยาวและทันทีต่อสุขภาพ วิถีชีวิต และการเงินของคุณ หลายคนอาจจะพอรู้อยู่แล้ว แต่ลองมาทบทวนกันหน่อย ต่อไปนี้เป็นประโยชน์ของการเลิกสูบบุหรี่ที่สำคัญบางข้อ
ลดความเสี่ยงของโรคหัวใจ อัมพาต มะเร็งปอด มะเร็งหลอดลม มะเร็งตับอ่อน โรคหลอดเลือดสมอง โรคถุงลมโป่งพอง ถุงลมปอด ถุงลมอักเสบเฉียบพลัน เป็นต้น
การหายใจจะง่ายขึ้นเมื่อความจุปอดดีขึ้น เมื่อปอดไม่ถูกควันบุหรี่ทำลายลงทุกวันปอดก็ดีขึ้น เมื่อปอดรับออกซิเจนได้ดีขึ้นหรือไม่แย่ลง สมองก็ทำงานได้ดีขึ้นจากออกซิเจนที่รับเข้ามาในร่างกายเช่นกัน
ค่าใช้จ่ายในการสูบบุหรี่สะสมหมดไป ซึ่งช่วยประหยัดเงินได้หลายพันบาทต่อปี
ลมหายใจ การรับรส และกลิ่นที่ดีขึ้น ช่วยเพิ่มประสบการณ์ในแต่ละวันให้ดีขึ้นโดยที่คุณอาจไม่ทันสังเกตในตอนที่ยังไม่ได้เลิกบุหรี่
ไม่เพียงแต่สุขภาพและคุณภาพชีวิตคุณจะดีขึ้นเท่านั้น แต่คนรอบข้างไม่ว่าจะเป็นครอบครัว เพื่อนฟูง หรือคนแปลกหน้าตามท้องถนน ก็จะได้อานิสงค์จากการเลิกบุหรี่ของคุณ เพราะไม่ต้องสูดดมควันมือสองจากคุณนั่นเอง
ความแตกต่างด้านสุขภาพระหว่างผู้สูบบุหรี่และผู้ไม่สูบบุหรี่มีความชัดเจน ดังแสดงในตารางด้านล่าง:
| ด้านสุขภาพ | คนสูบบุหรี่ | คนไม่สูบบุหรี่ |
| อายุไข | ลดลงโดยเฉลี่ย 10 ปี | ปกติ |
| ความเสี่ยงของโรคมะเร็งปอด | สูงกว่าผู้ไม่สูบบุหรี่ถึง 25 เท่า | ความเสี่ยงน้อย |
| เสียชีวิตจากโรคมะเร็ง | เสี่ยงกว่าคนไม่สูบประมาณ 2 เท่า | ปกติ |
| ความเสี่ยงของโรคหัวใจ | มีแนวโน้มที่จะเกิดโรคหัวใจมากขึ้น 2 ถึง 4 เท่า | ความเสี่ยงน้อยมาก |
| สุขภาพระบบทางเดินหายใจ | ปัญหาระบบทางเดินหายใจบ่อยครั้ง | ระบบทางเดินหายใจทำงานดีโดยทั่วไป |
ข้อมูลนี้เน้นย้ำถึงความจำเป็นเร่งด่วนสำหรับผู้สูบบุหรี่ในการพิจารณาถึง “วิธีเลิกบุหรี่ ได้ผล มีประสิทธิภาพ” เพื่อสุขภาพที่ดียิ่งขึ้นในอนาคต เพื่อทั้งตัวคุณเองและคนรอบข้าง
Credit: Unsplash
แนวทางการเลิกบุหรี่สามารถทำได้ทั้งด้วยตัวเองและความตั้งใจ หรือโดยใช้ใช้กลยุทธ์ เครื่องมือ หรือการสนับสนุนจากผู้อื่น เราจัดหมวดหมู่วิธีการที่มีประสิทธิภาพออกเป็นส่วนต่างๆไว้แล้วดังนี้
Credit: Pixabay
| วิธีเลิกบุหรี่ | รายละเอียด | อัตราประสบความสำเร็จ (%) |
| หักดิบ | ไม่มีตัวช่วยหรือหยุดอย่างค่อยเป็นค่อยไป | 5 % |
| ลดแบบค่อยเป็นค่อยไป | ลดการสูบบุหรี่เมื่อเวลาผ่านไป | 10 % |
| ลดโดยการฝึกสติ สมาธิ การอบรม | มีสติรับรู้ถึงความอยากสูบบุหรี่และยับยั้งชั่งใจ | 10 % |
| ลดบุหรี่โดยการปรับพฤติกรรม | เบนความสนใจไปทำอย่างอื่นเมื่ออยากสูบบุหรี่ | 15 % |
| การเปลี่ยนการรับนิโคติน | แผ่นแปะ หมากฝรั่ง ฯลฯ | เพิ่มขึ้น 2 เท่า |
| ยาที่ต้องสั่งโดยแพทย์ | ยาเช่น วาเรนิคลิน หรือ บูโพรพิออน | 20-25 |
| กลุ่มสนับสนุน | กลุ่มคนที่อยากเลิกสูบบุหรี่มาพบเจอและช่วยกัน | เพิ่มขึ้น 50% |
| การรับคำปรึกษา | การรับคำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญ | 30 % |
การเปิดรับ **วิธีเลิกบุหรี่ ได้ผล** ถือเป็นสิ่งสำคัญสำหรับทุกคนที่ต้องการปรับปรุงสุขภาพและคุณภาพชีวิตของตนเองและคนรอบข้าง ตามที่ระบุไว้ กลยุทธ์ เครื่องมือ และสิ่งสนับสนุนต่างๆ สามารถเพิ่มโอกาสในการประสบความสำเร็จได้อย่างมาก ไม่ว่าคุณจะอยากเลิกบุหรี่แล้วหักดิบ ปรับพฤติกรรม หรือใช้เครื่องมือเลิกบุหรี่ หรือขอความช่วยเหลือจากผู้อื่น สิ่งสำคัญคือการหาวิธีที่เหมาะกับคุณที่สุดและยึดมั่นในแนวทางนั้น เมื่อผิดพลาดไปก็กลับมาตั้งใจลดและเลิกสูบบุหรี่ใหม่ เพราะคุณเองเท่านั้นที่จะเป็นคนรักษาแรงใจและเลิกสูบบุหรี่ได้จนสำเร็จ
Credit:
เทศกาลกินเจ ไม่เพียงแต่เป็นช่วงเวลาละเว้นการเบียดเบียนสัตว์ แต่สมัยนี้ได้กลายเป็นช่วงเวลาที่หลายคนหันมาใส่ใจสุขภาพและสิ่งแวดล้อมมากขึ้น การรับประทานอาหารเจ คือไม่เพียงแต่เป็นการถือศีลตามความเชื่อทางศาสนา แต่ยังเป็นการดูแลสุขภาพไปในตัวด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในยุคที่ผู้คนหันมาใส่ใจเรื่องโภชนาการและโปรตีนกันมากขึ้น การหาอาหารเจที่อุดมไปด้วยโปรตีน อาหารเจ โปรตีนสูง จึงเป็นสิ่งที่หลายคนให้ความสนใจ เพราะโปรตีนทำให้อิ่มนาน แถมดีกว่าคาร์บจากแป้งเป็นไหนๆ เมนู อาหารเจที่มีโปรตีนดีและสูง…
ในโลกที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วในปัจจุบัน เทคโนโลยียังคงพัฒนาอย่างรวดเร็ว และคำถามที่พบบ่อยที่สุดข้อหนึ่งคือควรเปลี่ยนมือถือใหม่บ่อยแค่ไหน มือถือ เปลี่ยนทุกกี่ปี มีรุ่นใหม่ๆ ออกมาทุกปี จะต้านทานความอยากได้อยากมี อยากอัปเดตคุณสมบัติและความสามารถของมือถือรุ่นใหม่ล่าสุด แต่จำเป็นจริงหรือที่ต้องเปลี่ยนโทรศัพท์บ่อยขนาดนั้น หรือเท่าไหร่ถึงเรียกว่าบ่อน ? มาดูกันว่ามือถือ เปลี่ยนทุกกี่ปีดี? เราควรรอสักกี่ปีถึงจะซื้อมือถือใหม่?…
ปัญหาสายตาเสื่อมเป็นเรื่องที่หลายคนกังวลใจ โดยเฉพาะในยุคดิจิทัลที่เราต้องใช้สายตามองหน้าจอคอมพิวเตอร์ สมาร์ทโฟน หรือแท็บเล็ตเป็นเวลานาน การดูแลดวงตาให้แข็งแรงจึงเป็นสิ่งสำคัญมาก หนึ่งในวิธีที่ง่ายที่สุดในการบำรุงสายตาคือการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ซึ่งอุดมไปด้วยสารอาหารที่จำเป็นต่อดวงตาของเรา ใครบ้างที่ควรเริ่มมองหาอาหารบำรุงสายตา? การรับประทานอาหารที่บำรุงสายตาเป็นสิ่งสำคัญสำหรับทุกคน แต่จะมีบางกลุ่มที่ควรให้ความสนใจเป็นพิเศษ ได้แก่ ผู้สูงอายุ: ดวงตาเสื่อมเป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นตามอายุ การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์จะช่วยชะลอการเสื่อมของดวงตาได้ ผู้ที่ทำงานหน้าจอคอมพิวเตอร์เป็นเวลานาน:…
โทรศัพท์จอพับนั้น ถือเป็นเทคโนโลยีในสมาร์ทโฟนที่เรียกได้ว่ามาแรงสุด ๆ ในยุคปัจจุบันนี้ เพราะบอกได้เลยว่า นับตั้งแต่วันที่ Samsung เปิดตัว Samsung Galaxy Fold รุ่นแรกมา ที่เรียกเสียงฮือฮาได้เป็นอย่างมาก เพราะเป็นโทรศัพท์จอพับรุ่นแรกที่ทำออกมาแล้วสามารถใช้งานทั่วไปได้จริง มาจนถึงปัจจุบัน…
ปัญหารถควันดำไม่ใช่แค่ปัญหาสิ่งแวดล้อม แต่ยังส่งผลต่อสภาพรถและความปลอดภัยในการขับขี่ ค่าควันดำที่วัดด้วย Smoke meter วัดได้เกิน 50% ยังผิดกฎหมายซึ่งมีโทษทั้งปรับและห้ามใช้รถคนนั้นอีกด้วย คราวนี้ Shopee จึงจะขอชวนเพื่อน ๆ มาดูว่ารถมีควันดำเกิดจากอะไร และในฐานะคนใช้รถแบบเรา ๆ…
ทราบกันดีว่าประเทศไทยมีแหล่งผลิตน้ำมันดิบ แต่รู้หรือไม่ว่าปริมาณที่ผลิตได้ไม่เพียงพอต่อความต้องการในการใช้งานภายในประเทศทั้งหมด จึงจำเป็นต้องมีการนำเข้าน้ำมันดิบจากต่างประเทศมากลั่นสำเร็จรูปมากขึ้นเพื่อให้เพียงพอต่อความต้องการ ซึ่งส่งผลต่อโครงสร้างราคาน้ำมัน โดยในวันนี้ Shopee Blog จะพาไปคลายข้อสงสัยว่า ทำไมน้ำมันแพง มีปัจจัยอะไรบ้างที่ส่งผลกระทบต่อการขึ้น-ลงของราคาน้ำมันและแนวโน้มสถานการณ์ราคาน้ำมันในปี 2568 จะเป็นอย่างไรไปดูกันเลย! รู้จักโครงสร้างราคาขายปลีกน้ำมันภายในประเทศไทย มีอะไรบ้าง รู้หรือไม่ว่าโครงสร้างราคาขายปลีกน้ำมันแต่ละประเทศไม่เหมือนกันซึ่งในประเทศไทยราคาน้ำมันจะผ่านผู้เกี่ยวข้อง…