วันคาร์ฟรีเดย์ “วันปลอดรถ” คืออะไร ตรงกับวันที่เท่าไหร่ มีประโยชน์อย่างไร

ทุกคนรู้จัก Global Warming หรือ ภาวะโลกร้อน กันดี ว่าการใช้ชีวิตแบบไม่สนใจสิ่งแวดล้อมและทำลายชั้นบรรยากาศโลกของมนุษย์ กำลังทำลายโลกใบนี้อย่างช้าๆและต่อเนื่อง โลกยืนอยู่ในหัวเลี้ยวหัวต่อที่สำคัญเพราะต้องการแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมถูกทำลายอย่างเร่งด่วน การแสวงหาและคิดค้นนวตกรรมหรือการกระทำต่างๆที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมจึงมีมากขึ้น แนวคิดของ car-free day หมายถึง วันปลอดรถ จึงได้กลายมาเป็นหนึ่งไอเดียแห่งความหวัง เพราะเมื่อคนไม่ใช่รถยนต์ส่วนตัวซึ่งส่วนมากเป็นรถยนต์สันดาปที่เผาไหม้น้ำมันฟอลซิลและสร้างมลพิษให้บรรยากาศ โลกก็จะถูกทำลายช้าลง วันปลอดรถยนต์เป็นวันพิเศษของชุมชนที่ทุนคนต้องเคารพกฎและทำตาม แสดงถึงก้าวย่างเชิงสัญลักษณ์ไปสู่อากาศที่สะอาดขึ้น ชุมชนที่มีสุขภาพดีขึ้น และคาร์บอนฟุตปริ้นต์ลดลง ในบทความนี้ เราจะมารู้จัก ความหมาย ที่มา ประโยชน์ Car Free Day ตรงกับวันไหน และมีที่ไหนในโลกเค้าทำกันอย่างไรบ้างในวันปลอดรถยนต์


วันปลอดรถยนต์ วันคาร์ฟรีเดย์ คืออะไร มีที่มาจากไหน?

ต้นกำเนิดและจุดประสงค์ของวันปลอดรถยนต์ย้อนไปถึงการเคลื่อนไหวระดับรากหญ้าที่ได้รับแรงผลักดันในปลายศตวรรษที่ 20 เกิดจากความกังวลที่เพิ่มขึ้นเกี่ยวกับความแออัดของเมือง มลพิษทางอากาศ และสิ่งแวดล้อมจากการใช้รถยนต์มากเกินไป Car-Free Day กลายเป็นแนวคิดที่ปฏิวัติวงการในทศวรรษที่ 1990 แนวคิดเริ่มต้นนั้นเรียบง่ายแต่ลึกซึ้ง: จัดสรรวันใดวันหนึ่งซึ่งบุคคลและชุมชนจะงดใช้ยานพาหนะส่วนตัวโดยสมัครใจ โดยเลือกใช้รูปแบบการขนส่งที่ยั่งยืนกว่าแทน เช่น การเดิน การขี่จักรยาน หรือการขนส่งสาธารณะ 

จุดประสงค์หลักของ Car-Free Day นั้นเป็นมากกว่าการจัดอีเวนต์ให้มีกิจกรรมหนึ่งวัน แต่ทำหน้าที่เป็นเวทีที่มีอิทธิพลในการสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับผลร้ายของสังคมที่รถยนต์ครอบงำ และเพื่อสนับสนุนการเปลี่ยนแปลงระยะยาวในการวางผังเมืองและพฤติกรรมส่วนบุคคล ความคิดริเริ่มนี้มุ่งมั่นที่จะท้าทายวัฒนธรรมรถยนต์เป็นศูนย์กลาง กระตุ้นการอภิปรายเกี่ยวกับตัวเลือกการขนส่งทางเลือก และท้ายที่สุด วันคาร์ฟรีเดย์ คือกิจกรรมที่จะปูทางไปสู่เมืองที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากขึ้น ผู้คนมีสุขภาพดีขึ้น และน่าอยู่มากขึ้น


ประโยชน์ ต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ ของ Car-Free Day

ประโยชน์ด้านสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของวัน car-free day วันปลอดรถยนต์ มีมากกว่าการกระทำเชิงสัญลักษณ์ของการงดเว้นจากการขับรถเพียงวันเดียว การปรากฏตัวของยานพาหนะที่แพร่หลายบนท้องถนนของเรามีส่วนอย่างมากต่อมลพิษทางอากาศและการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ซึ่งส่งผลให้การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศรุนแรงขึ้นและก่อให้เกิดความเสี่ยงต่อสุขภาพอย่างมากต่อบุคคลและชุมชน ในใจกลางเมือง การปล่อยมลพิษจากยานพาหนะจะปล่อยสารก่อมลพิษ รวมทั้งไนโตรเจนออกไซด์ (NOx) ฝุ่นละออง (PM) และสารประกอบอินทรีย์ระเหยง่าย (VOCs) มลพิษเหล่านี้ไม่เพียงแต่ทำให้คุณภาพอากาศเสื่อมโทรม แต่ยังก่อให้เกิดโอโซนและหมอกควันในระดับพื้นดิน ซึ่งเชื่อมโยงกับโรคระบบทางเดินหายใจ ปัญหาหัวใจ และการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร

การลดการใช้รถยนต์สันดาปแม้เพียงวันคาร์ฟรีเดย์วันเดียวสามารถนำไปสู่การปรับปรุงคุณภาพอากาศได้อย่างน่าทึ่งและการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่ลดลงอย่างเห็นได้ชัด จากข้อมูลขององค์การอนามัยโลก (WHO) มลพิษทางอากาศภายนอกเป็นปัญหาสุขภาพสิ่งแวดล้อมที่สำคัญ ซึ่งเป็นสาเหตุให้มีผู้เสียชีวิตก่อนวัยอันควรประมาณ 4.2 ล้านคนทั่วโลกในแต่ละปี ด้วยการเลือกโหมดการขนส่งอื่นในวันปลอดรถยนต์ เช่น การเดินหรือการขี่จักรยาน บุคคลต่างๆ สามารถช่วยลดการปล่อยมลพิษจากยานพาหนะได้อย่างมีนัยสำคัญ ซึ่งต่อมาทำให้คุณภาพอากาศดีขึ้นและลดความเสี่ยงต่อโรคระบบทางเดินหายใจ

จากการศึกษาพบว่ากิจกรรม Car-Free Day เพียงงานเดียวสามารถให้ผลลัพธ์ที่น่าประทับใจ ตัวอย่างเช่น แคมเปญ “In town without my car!” ที่ริเริ่มในปารีส ในปี ค.ศ. 2005 โดยจัดกิจกรรมปลอดรถยนต์ในวันนี้วันเดียวพร้อมกันใน 1500 เมืองทั่วโลก มีผู้ร่วมกิจกรรมมากกว่า 100 ล้านคน ทำให้ระดับไนโตรเจนไดออกไซด์ (NO2) ลดลง 40% และมลพิษทางเสียงลดลง 50% ในวันปลอดรถยนต์ที่กำหนด หรือในเมืองที่พลุกพล่านอย่างจาการ์ตา กิจกรรมคาร์ฟรีเดย์ที่คล้ายกันส่งผลให้ระดับฝุ่นละออง (PM10) ลดลง 30% และคุณภาพอากาศโดยรวมดีขึ้น

นอกจากนี้ ประโยชน์ของวันปลอดรถยนต์ยังขยายไปสู่สุขภาพของประชาชน ส่งผลดีต่อความเป็นอยู่ที่ดีของแต่ละคน มลพิษทางอากาศที่ลดลงอันเป็นผลจากการใช้รถยนต์ที่ลดลงส่งผลให้โรคระบบทางเดินหายใจลดลง เช่น โรคหอบหืดและโรคหลอดลมอักเสบ โดยเฉพาะในกลุ่มประชากรที่เปราะบาง เช่น เด็กและผู้สูงอายุ นอกจากนี้ Car-Free Day สามารถช่วยลดมลพิษทางเสียง ส่งผลให้ระดับความเครียดลดลงและสุขภาพจิตโดยรวมของคนโดยรอบดีขึ้น

การวิจัยระบุว่าการใช้รูปแบบการขนส่งทางเลือก เช่น การเดินหรือขี่จักรยาน สามารถนำไปสู่สมรรถภาพหัวใจและหลอดเลือดที่ดีขึ้น และลดความเสี่ยงต่อโรคเรื้อรัง การออกกำลังกายที่เพิ่มขึ้นที่เกี่ยวข้องกับรูปแบบการขนส่งดังกล่าวช่วยส่งเสริมสุขภาพของหัวใจ ลดอุบัติการณ์ของโรคอ้วน และเพิ่มความเป็นอยู่ที่ดีโดยรวม การเข้าร่วม Car-Free Day ทำให้บุคคลต่างๆ ได้มีโอกาสสัมผัสกับประโยชน์ด้านสุขภาพเหล่านี้โดยตรง ในขณะเดียวกันก็สนับสนุนอากาศที่สะอาดขึ้นและอนาคตของเมืองที่ยั่งยืนมากขึ้น


Car-free day ตรงกับวันที่เท่าไรของทุกปี?

วันที่ 22 กันยายน เป็น World Car-Free Day หรือ วันปลอดรถโลก

อย่างไรก็ตาม ตามความจริงแล้ว วันปลอดรถยนต์ไม่ใช่วันที่แน่นอนวันเดียวกันทั่วโลก วันจะแตกต่างกันไปในแต่ละเมืองและแต่ละประเทศ ภูมิภาคและเทศบาลต่างๆ จะเลือกวันที่สำหรับวันปลอดรถยนต์ของตนเองโดยพิจารณาจากความคิดริเริ่ม เป้าหมาย และการพิจารณากำหนดการในท้องถิ่นของตน ในหลายๆที่ กิจกรรมวันปลอดรถยนต์จะจัดขึ้นในวันใดวันหนึ่งของสัปดาห์ เช่น วันอาทิตย์ เพื่อลดความไม่สะดวกในการเดินทางเพื่อทำกิจกรรมปกติ เช่นการเดินทางไปทำงานของคนส่วนมากในวันจันทร์-ศุกร์

สำหรับวันที่ 22 กันยายน ของทุกปี ถูกกำหนดขึ้นเป็นวันคาร์ฟรีเดย์ ของโลก เนื่องจากองค์กรณ์เครือข่ายปลอดรถโลกในยุโรปได้ผลักดันให้มีวันปลอดรถโลกขึ้นมาเพื่อให้สอดคล้องกับกิจกรรมนี้ที่มีอยู่แล้วในยุโรป และเพื่อรณรงค์ให้ชุมชนและประชาชนทั่วโลกจัดกิจกรรมนี้ด้วย ซึ่งเกิดขึ้นอย่างเป็นทางการในปี พ.ศ. 2543 ที่ผ่านมา

หากต้องการทราบวันคาร์ฟรีเดย์ในเมืองหรือประเทศที่เฉพาะเจาะจง คุณจะต้องค้นหาข้อมูลเพื่อตรวจสอบกับหน่วยงานรัฐบาลท้องถิ่น หน่วยงานขนส่ง หรือองค์กรด้านสิ่งแวดล้อม โดยทั่วไปแล้วพวกเขาจะประกาศวันที่และรายละเอียดของกิจกรรม Car-Free Day ล่วงหน้าเพื่อส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนและสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับตัวเลือกการขนส่งที่ยั่งยืน เช่น รถประจำทาง รถไฟ หรือ รถราง


ประเทศไทยจัด กิจกรรม วัน คาร์ฟรีเดย์ หรือไม่?

Credit: สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

สำหรับเมืองไทยยังไม่มีกิจกรรม คาร์ฟรีเดย์ อย่างเป็นทางการที่รู้จักและทำตามกันอย่างแพร่หลายในทุกปีเพื่อช่วยลดมลพิษและโลกร้อน แต่มีการจัดกิจกรรมเป็นครั้งๆไป เช่น กิจกรรม Bangkok Car-Free Day ที่ กทม. , องค์กรภาครัฐ และหน่วยงานเอกชน อย่าง สสส. และ Greenpeace จัดกิจกรรมในวันสุดสัปดาห์ที่ใหล้วันที่ 22 กันยายน โดยในปี พ.ศ. 2550, 2551 นั้นมีกิจกรรมรวมคนขี่จักรยาน อีกทั้งยังแปรขบวนเพื่อจัดแถวเป็นรูปแผนที่ประเทศไทย อีกกิจกรรมที่ใกล้เคียงก็มีบริเวณสยามสแควร์ที่ปิดบางซอยเพื่อสร้างเป็นถนนคนเดินในวันเสาร์-อาทิตย์ ก็คือเป็นคาร์ฟรีเดย์เล็กๆที่ทำให้มีพื้นที่คนเดิน ทำกิจกรรมสร้างสรรค์ และลดการใช้รถได้บ้างเช่นกัน


ที่ไหนมีกิจกรรม Car Free Day นี้บ้าง ?

ตัวอย่างกิจกรรม Car-Free Day ในเมืองและประเทศต่างๆ

  • โบโกตา, โคลอมเบีย – Ciclovía: ทุกวันอาทิตย์และวันหยุดนักขัตฤกษ์ ถนนสายหลักในโบโกตาจะปิดไม่ให้รถยนต์เข้า ทำให้ประชาชนสามารถเดิน ปั่นจักรยาน เล่นสเก็ต และร่วมกิจกรรมสันทนาการต่างๆ ได้
  • ปารีส ฝรั่งเศส – “A day in the city without my car !”: ตั้งแต่ปีค.ศ. 1998 ปารีสกำหนดวันในเดือนกันยายนเป็น “En ville, sans ma voiture?” หรือ “In town without my car!” หรือ “A day in the city without my car !” ในช่วงเทศกาลนี้ พื้นที่บางส่วนของเมืองจะปิดไม่ให้รถยนต์เข้า ส่งเสริมการเดิน ปั่นจักรยาน และใช้บริการขนส่งสาธารณะ
  • เม็กซิโกซิตี้, เม็กซิโก – Día del Peatón: ปีละหลายครั้ง เม็กซิโกซิตี้จะจัดงาน Día del Peatón (วันคนเดินถนน) โดยปิดถนนห้ามรถยนต์เพื่อส่งเสริมการเดินและปั่นจักรยาน
  • บรัสเซลส์ ประเทศเบลเยียม – “วันอาทิตย์ปลอดรถยนต์”: บรัสเซลส์จัดงานวันอาทิตย์ปลอดรถยนต์ ซึ่งในบางพื้นที่ของเมืองปลอดรถยนต์ กระตุ้นให้ประชาชนใช้การขนส่งทางเลือกอื่น
  • จาการ์ตา อินโดนีเซีย – วันปลอดรถยนต์: จาการ์ตาปิดถนนสายหลักสำหรับรถยนต์ทุกวันอาทิตย์ ทำให้ผู้คนสามารถเพลิดเพลินกับเมืองด้วยการเดินเท้า ขี่จักรยาน หรือวิธีอื่นๆ ที่ไม่ใช้เครื่องยนต์
  • โซล เกาหลีใต้ – “วันปลอดรถยนต์สีเขียว”: โซลกำหนดพื้นที่เฉพาะเป็นเขตปลอดรถยนต์ตาม “วันปลอดรถสีเขียว” ที่กำหนด ส่งเสริมการเดิน การขี่จักรยาน และการขนส่งสาธารณะ ดังนั้นหากใครจะขับรถยนต์ในโซล อย่างลืมเช็ควันและโซนที่คุณจะขับก่อน
  • นิวเดลี ประเทศอินเดีย – วัน Raahgiri: วัน Raahgiri ของนิวเดลีเกิดขึ้นในวันอาทิตย์ กระตุ้นให้ผู้คนเรียกร้องการคืนถนนสำหรับคนเดิน ขี่จักรยาน และกิจกรรมสันทนาการอื่นๆนอกจากรถยนต์
  • ลอสแองเจลิส สหรัฐอเมริกา – CicLAvia: กิจกรรม CicLAvia ในลอสแองเจลิสปิดถนนห้ามรถยนต์ชั่วคราวและเปิดให้คนเดินถนน นักปั่นจักรยาน และกิจกรรมชุมชน
  • โรม อิตาลี – Giornata Nazionale della Bicicletta: อิตาลีฉลองวันจักรยานแห่งชาติ ซึ่งในระหว่างนั้นเมืองต่างๆ รวมทั้งโรม ส่งเสริมการขี่จักรยานและปิดถนนสำหรับรถยนต์
  • กว่างโจว ประเทศจีน – วันปลอดรถยนต์: วันปลอดรถยนต์ของกว่างโจวเกี่ยวข้องกับการปิดถนนบางสายสำหรับรถยนต์ ส่งเสริมการเดิน ขี่จักรยาน และระบบขนส่งมวลชน

ตัวอย่างเหล่านี้แสดงให้เห็นถึงกิจกรรม Car-Free Day ทั่วโลก โดยแต่ละงานมีแนวทางที่เป็นเอกลักษณ์ในการส่งเสริมการขนส่งที่ยั่งยืนและลดการใช้รถยนต์เพื่อประโยชน์ต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของประชาชน


อีโค่คาร์ ขับในวัน Car-free day ได้หรือไม่ ?

ในหลายกรณี โครงการ Car-Free Day มุ่งเน้นไปที่การลดการใช้รถยนต์ที่ใช้น้ำมันเบนซินหรือดีเซลแบบดั้งเดิมที่ปล่อยมลพิษทางอากาศ รถยนต์ไฟฟ้า มักเรียกกันว่า “อีโคคาร์” (Eco car) เนื่องจากปล่อยไอเสียต่ำหรือเป็นศูนย์ โดยทั่วไปถือว่าเป็นทางเลือกที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากกว่า ดังนั้น การขับขี่รถยนต์ไฟฟ้าในวันปลอดรถยนต์จะสอดคล้องกับเป้าหมายที่ครอบคลุมในการลดมลพิษทางอากาศและส่งเสริมการขนส่งที่ยั่งยืน

อย่างไรก็ตาม แนวทางปฏิบัติและกฎเฉพาะของกิจกรรมวันคาร์ฟรีเดย์ แต่ละงานอาจแตกต่างกันไป โครงการ Car-Free Day บางโครงการอาจอนุญาตให้รถยนต์ไฟฟ้าเข้าร่วมได้ ก็คือยังขับรถยานพาหนะไฟฟ้าได้ปกติ เนื่องจากมีส่วนช่วยลดมลพิษทางอากาศและการปล่อยก๊าซเรือนกระจก แต่สำหรับบางสถานที่ อาจไม่อนุญาตแม้กระทั่งการขับ eco car เพื่อกระตุ้นให้ผู้เข้าร่วมใช้โหมดการขนส่งที่ไม่ใช้เครื่องยนต์ทั้งหมด เช่น การเดิน การขี่จักรยาน และการขนส่งสาธารณะ 

ข้อสำคัญคือต้องตรวจสอบแนวทางปฏิบัติและข้อบังคับที่กำหนดโดยผู้จัดงาน Car-Free Day ในพื้นที่ เพื่อตรวจสอบว่าพื้นที่นั้นอนุญาตให้ขับขี่อีโค่คาร์ในวันนั้นได้หรือไม่


โดยสรุปแล้ว ประโยชน์ด้านสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของวันคาร์ฟรีเดย์นั้นมีหลากหลายแง่มุมและมีผลกระทบ ด้วยการจัดการกับความท้าทายสองประการของมลพิษทางอากาศและผลกระทบต่อสุขภาพ วันปลอดรถจึงเป็นขั้นตอนเชิงรุกในการสร้างชุมชนที่มีสุขภาพดีขึ้น เป็นกิจกรรมที่ทำให้ทุกคนได้มีส่วนร่วมในการทำให้โลกและชุมชนดีขึ้น และร่วมสร้างอนาคตที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมสำหรับคนรุ่นต่อๆ ไปด้วยกัน ถ้าคุณใช้รถอยู่ล่ะก็ อย่าลืมมาร่วมกิจกรรมวัน car free day หรือถ้าให้ดียิ่งกว่า ไม่ต้องรอวัน แต่เลือกใช้ช่องทางรถสาธารณะเดินทางสลับบ้าง แค่นี้คุณก็มีส่วนช่วยโลกแล้วล่ะ!
Credit: ทรูปลูกปัญญา

Nin ST

Joined SEO team in 2023, Nin enjoyed creating lifestyle, home & living, and pets-related articles for share as she has furbabies herself - 4 fluffy British short-hair cats :)

Share
Published by
Nin ST

Recent Posts

เปิดลิสต์! 10 น้ำยาบ้วนปาก ยี่ห้อไหนดี ใช้แล้วสดชื่น ปากสะอาด ลดกลิ่นปากชัวร์!

เลือกน้ำยาบ้วนปาก ยี่ห้อไหนดี? กับ 10 แบรนด์น้ำยาบ้วนปาก พร้อมแชร์ใช้ และ Tips การดูแลช่องปากแบบครบสูตร ฟันแข็งแรง เหงือกสุขภาพดี ยิ้มได้อย่างมั่นใจ

14 mins ago

เคล็ดลับผิวสวย! เจลว่านหางจระเข้ ทาหน้า ช่วยอะไร ? ใช้ยังไงให้ผิวฉ่ำโกลว์ สุขภาพดี

ประโยชน์เจลว่านหางจระเข้ทาหน้า ช่วยอะไรบ้าง? แปะวิธีใช้ที่ถูกต้อง และเคล็ดลับผิวสวยผิวปัง! พร้อมแนะนำ 10 เจลว่านหางจระเข้ยี่ห้อไหนที่ใช้แล้วดีจริง ๆ

29 mins ago

เจาะ 8 ประเทศล่าแสงเหนือ พร้อมเคล็ดลับการเที่ยวให้ได้ไปเห็นกับตา

แสงเหนืออยู่ประเทศอะไร? รวมประเทศที่มีแสงเหนือทั่วโลก และวิธีวางแผนทริปล่าแสงเหนือให้ได้ไปเห็นกับตา พร้อมช่วงเวลาที่เหมาะในการดูแสงเหนือให้สวยสะกดใจ!

2 weeks ago

ประเภทยางรถยนต์ แบบไหนดี? เทคนิคเลือกยาง เพื่อประสบการณ์การขับขี่

เจาะลึก ประเภทยางรถยนต์ เปรียบเทียบคุณสมบัติ เลือกแบบไหนให้เหมาะกับรถและสไตล์การขับขี่ เพื่อให้คุณเลือกซื้อได้อย่างมั่นใจ พร้อมแนะนำยางรถยนต์ที่ใช่!

2 weeks ago

ยาแนว 1 ถุงใช้ได้กี่ตารางเมตร? วิธีคำนวณง่าย ๆ และรวม 7 ยี่ห้อยาแนว!

ยาแนว 1 ถุงใช้ได้กี่ตารางเมตร เพื่อให้งานออกมาสมบูรณ์แบบที่สุด พร้อมวิธีคำนวณง่าย ๆ ให้เป๊ะ ช่วยประหยัดงบ และเคล็ดลับการยาแนวให้สวยเนี๊ยบ

2 weeks ago

ลิสต์ 10 วุ้นเส้นเหนียวนุ่ม แคลอรีต่ำ เคล็ดลับที่เชฟมืออาชีพเลือกใช้ ทำเมนูไหนก็อร่อย!

เคล็ดลับความอร่อยของเมนูวุ้นเส้นอยู่ที่การเลือกวุ้นเส้นเหนียวนุ่มที่ไม่เละง่าย! พร้อมแนะนำ 10 วุ้นเส้นเหนียวนุ่ม ยี่ห้อไหนดี อร่อยง่าย ได้สุขภาพดี

2 weeks ago